Kunst aan gebouwen: Terugblik en update bijzondere kunstwerken | De Utrechtse Internet Courant Kunst aan gebouwen: Terugblik en update bijzondere kunstwerken | De Utrechtse Internet Courant

Kunst aan gebouwen: Terugblik en update bijzondere kunstwerken

Kunst aan gebouwen: Terugblik en update bijzondere kunstwerken
Fotografie: Het Utrechts Archief, RCE, Centraal Museum, Arjan den Boer
Het afgelopen jaar schreef Arjan den Boer op deze plek over kunst aan Utrechtse gebouwen, vooral uit de Wederopbouwperiode. Voor enkele kunstwerken werd een nieuwe locatie gezocht, en de DUIC-publicatie heeft daar soms aan bijgedragen. Ook kwam er nieuwe informatie boven water via nabestaanden van de kunstenaars.

Het afgelopen jaar schreef Arjan den Boer op deze plek over kunst aan Utrechtse gebouwen, vooral uit de Wederopbouwperiode. Voor enkele kunstwerken werd een nieuwe locatie gezocht, en de DUIC-publicatie heeft daar soms aan bijgedragen. Ook kwam er nieuwe informatie boven water via nabestaanden van de kunstenaars.

Mozaïek Lieflandlaan naar Nijeveldsingel

Wandmozaïek Van Lieflandlaan zoekt nieuwe locatie‘, luidde eind januari de kop. Dit werk van Joop Kruip uit 1970 zat aan de voormalige pabo in Tuindorp-West. Het gebouw werd enkele jaren terug helemaal gestript, waarbij het wandkunstwerk op het nippertje kon worden gered. Het DUIC-stuk bereikte de weduwe van Kruip in Lichtenvoorde, die suggereerde het mozaïek daar te plaatsen aan een schoolgebouw met meer van zijn werk. Maar het kleurige kunstwerk blijft uiteindelijk toch in Utrecht: het komt aan de zijgevel van een nieuwbouwcomplex aan de Nijeveldsingel. Deze 79 sociale huurwoningen van Portaal, ontworpen door K3 Architectuur, zullen medio 2019 gereed komen.

Tegels Rietveldcollege nog in depot

Er is helaas nog geen nieuwe plek gevonden voor de tegeltableaus van College Blaucapel (het latere Gerrit Rietveldcollege). Deze werden in 1965 gemaakt door Dick Elffers rondom de fietsenstalling voor docenten. Bij de sloop van het schoolgebouw in 2015 is het kunstwerk tegel voor tegel gedemonteerd en opgeslagen, in afwachting van herplaatsing. Norman Vervat van de Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut: “Er zijn wel wat opties bekeken in het afgelopen jaar, maar zonder succes. Met name door de omvang is dit tegeltableau lastig in te passen. We zoeken een groot bouwproject met ruimte voor kunst.”

Kunstenares betonreliëfs herontdekt

In het artikel uit april over grote betonreliëfs aan de flat aan de Tannhäuserdreef uit 1964 werden deze nog toegeschreven aan Harry op de Laak. Gelukkig meldde zich Joop Coops, zaakwaarnemer van de kunstenares Romualda Bogaerts-van Stolk (1921-2012), de eigenlijke maker. Zo kon het in de volgende krant worden rechtgezet, waarbij ook de dierenreliëfs aan bejaardencentrum Zuylenstede werden besproken. Inmiddels zijn er meer van haar baksteen- en betonreliëfs teruggevonden. In het eerstvolgende nummer van het tijdschrift Oud-Utrecht verschijnt een uitgebreid artikel over het monumentale werk van Romualda Bogaerts in Utrecht en Amersfoort.

Herplaatsing Pieter d’Hont nog niet rond

In mei stelde GroenLinks schriftelijke vragen over herplaatsing van de Jaarbeurs-reliëfs van ‘stadsbeeldhouwer’ Pieter d’Hont. Aanleiding vormden het DUIC-artikel en een brief van het Utrechts Geveltekenfonds (UGTF). Bij de sloop van het oude Jaarbeursgebouw aan het Vredenburg bleven in 1970 de tufstenen beelden van de hoofdingang ternauwernood gespaard. Eén ging er naar het Centraal Museum, de andere werden ‘gedumpt’ achter de nieuwe Jaarbeurshallen. De gemeente onderzoekt nu plaatsing in de kademuur bij de Mariaplaats waar de singel weer open gaat. Aan het SHV-gebouw daar zitten namelijk ook kunstwerken van d’Hont. Struikelblok vormen de kosten van benodigde fundamenten. Paul Krijnen van het Geveltekenfonds: ‘Dit unieke Utrechtse erfgoed moet toch ingepast kunnen worden, gezien het totale budget voor het singelherstel!’

Hoop voor verborgen mozaïek Lomanlaan

Een van de mooiste gevelkunstwerken van Utrecht – een groot glasmozaïek van Nicolaas Wijnberg uit 1969 – kwijnt al jaren weg achter gipsplaten in een tijdelijk bewoond kantoorpand bij Park Transwijk, zo stond in september in de papieren DUIC. Eigenaar Mitros beslist momenteel of het gebouw gerenoveerd wordt of gesloopt voor nieuwbouw. Een mooi moment om het mozaïek Van de wieg tot het graf in ere te herstellen, en gelukkig gaat Mitros hierover begin 2019 in gesprek met de Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut. Inmiddels heeft ook Klaas Wijnberg, zoon van de kunstenaar, aangeven zich ervoor te willen inzetten.

Meer mozaïeken van Jan Boon

In 1962 maakte de Utrechtse kunstenaar Jan Boon een soort groot aquarium in de hal van zwembad Den Hommel: zeedieren tegen een blauwe achtergrond, opgebouwd uit 1,3 miljoen steentjes. Tijdens een gesprek met zijn zoon en dochter Max en Bodil bleek dat zij bij de sloop in 1992 verbluft naar de brokstukken hebben staan kijken. Wel kwam er ander vergeten werk van Boon boven water, zoals vier mozaïeken voor de dermatologische kliniek achter het oude Academisch Ziekenhuis uit 1962. Deze blijken na de sloop te zijn herplaatst in de Centrale Merwedekanaal aan de Keulsekade. Niet te verwarren met het PEGUS-mozaïek in de Centrale Lage Weide, dat niet door Boon maar door Antoinette Gispen blijkt te zijn gemaakt, zoals in DUIC nummer 70 stond!

In 2019 schrijft Arjan den Boer op DUIC over verdwenen musea in Utrecht.

Fotoverslag

Arjan den Boer

Arjan den Boer

Arjan den Boer is publicist over geschiedenis, design, monumenten en architectuur. Voor DUIC schrijft hij dit jaar over verdwenen villa's in Utrecht.

Profiel

4 Reacties

Reageren
  1. R

    Thanx Duic voor alle mooie historische en (bouw)kunstzinnige berichten. Op naar een nieuw jaar met veel berichten van Arjan den Boer! 🙂

  2. Kees Truijens

    @R
    Ook ik hoop het komend jaar veel van Arjan te lezen.

  3. Felix

    @ Arjan
    Ter zake van het Pegus-mozaïek dat nu schijnt te zijn toegeschreven aan Antoinette Gispen, zou ik een paar kanttekeningen willen maken – als zoon geboren uit het korte huwelijk tussen Jan Boon en Erika Visser, portretschilderes. Liever niet binnen deze rubriek, maar via http://www.muzum.org

  4. Wim Kok

    Geweldig wat Arjan de Boer doet met kunst en cultuurerfgoed!

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).