Voor deze nieuwe rubriek volgt DUIC kleinere, lokale rechtszaken die in Utrecht voor de politierechter komen. We zitten erbij in de rechtszaal en doen verslag.

Bij de rechtbank aan het Vrouwe Justitiaplein vindt donderdag de tweede zitting plaats in de zaak tegen Marco B. Toch gaan de reguliere strafzittingen bij de politierechter ook gewoon door. In de zaal is het publiek goed vertegenwoordigd, maar de verdachte ontbreekt.

“Weet u zeker dat u bij de juiste zitting bent?”, vraagt de rechter met een glimlach aan een DUIC-verslaggever. “Deze zaak is niet zo ‘juicy’.” Na de bevestiging dat dit daadwerkelijk de juiste zitting is, begint de rechter met het behandelen van de zaak.

Hete koffie

De 34-jarige Utrechter wordt primair verdacht van zware mishandeling en subsidiair van eenvoudige mishandeling. Dat betekent dat het Openbaar Ministerie (OM) de man in eerste instantie beschuldigt van de zwaarste vorm, zware mishandeling, maar dat er ook een lichtere variant klaarligt (eenvoudige mishandeling) voor het geval dat het bewijs daarvoor niet sterk genoeg is.

Volgens het OM gooide de man in januari van dit jaar hete koffie in het gezicht van zijn woonbegeleider. De zaak stond al eerder gepland in juli, maar ook toen verscheen de verdachte niet. De zitting werd daarom uitgesteld. Dit keer ging het wel door, maar zonder zijn aanwezigheid.

Het voorval vond plaats bij Lister de Boerderij, een woonvoorziening voor mensen met een psychiatrische en/of verslavingsachtergrond. “Hij kwam aanlopen en begon gelijk te schelden”, citeert de rechter uit het dossier.

Een getuige verklaarde dat de verdachte “de volledige inhoud van de beker in het gezicht van de woonbegeleider gooide”. Op de vraag wat het letsel was, antwoordde de getuige: “Dat zou je aan hem moeten vragen.”

Het slachtoffer verklaarde dat zijn gezicht rood en pijnlijk was, maar niet verbrand of opgezwollen, want hij had het direct gekoeld. Na het incident is hij meerdere dagen thuisgebleven.

‘Bullshit’

Tijdens zijn verhoor zei de verdachte dat hij vond dat hij al genoeg was gestraft, omdat hij een dag was geschorst van de boerderij. “Ik vind dit een beetje bullshit”, aldus de man.

Uit zijn strafblad blijkt dat hij al eerder is veroordeeld voor onder meer bedreiging en belediging. “Soort van geweldsfeiten”, vat de rechter samen.

Wat is passend?

Volgens de officier van justitie staat vast dat het incident heeft plaatsgevonden: getuigen hebben het gezien, en de verdachte heeft het zelf erkend.

Toch is er volgens haar te weinig informatie over het letsel en de temperatuur van de koffie, terwijl die factoren bepalend zijn voor de vraag of er sprake is van zware of eenvoudige mishandeling. Daarom acht ze alleen de subsidiaire aanklacht van eenvoudige mishandeling bewezen.

“Wat is dan een passende straf?”, zegt de officier. “Meneer vindt één dag schorsing genoeg, maar dit gedrag is niet te tolereren.”

De officier zegt graag met hem in gesprek te zijn gegaan over zijn agressie tegen hulpverleners, maar dat is door zijn afwezigheid niet mogelijk. Ze eist daarom drie weken gevangenisstraf.

Gesprek voeren essentieel

Het is aan de rechter om de straf te bepalen, maar het blijft lang stil. “Ik zal het onderzoek sluiten en meteen uitspraak doen”, zegt hij dan. Hij onderschrijft het standpunt van de officier: er is sprake van eenvoudige mishandeling, niet van zware mishandeling.

“Wat te doen?” zegt hij. “Er zijn drie mogelijkheden: een geldboete, een taakstraf of een gevangenisstraf.” Omdat de verdachte afwezig is, acht hij een boete of taakstraf niet passend. De rechter legt daarom twee weken celstraf op.

Iemand uit het publiek vraagt hoe zo’n straf tot stand komt als de verdachte er niet is. “Juist door gesprek kom je tot een veroordeling”, antwoordt de rechter. “Een gevangenisstraf is een heel lomp soort straf, maar dan had hij moeten komen.”