Hoe rijk onze Utrechtse stadsgeschiedenis is, bleek me woensdagavond 25 januari weer eens, toen de Vrienden van Het Utrechts Archief uitgenodigd waren op de jaarlijkse vriendenavond. Zeer uiteenlopende onderwerpen uit de ruim 2000 jaar oude geschiedenis van de stad passeerden op één avond de revue. Het duizelde zelfs af en toe even, want er werden forse sprongen in de tijd gemaakt.

Laat ik mij als nieuwe blogger voor DUIC eerst even heel kort aan u voorstellen voordat ik van wal steek. Ik studeerde van 1981 tot 1986 geschiedenis en mediëvistiek aan de (toen nog) RUU en verdiepte me in de geschiedenis van de vijftiende-eeuwse stadsspeellieden. Ik werk tegenwoordig niet als historicus, en zelfs niet in de stad, maar doe in de vrije tijd wel graag historisch onderzoek. Ik werd later ook nog vinoloog en zo kwam de wijn op mijn pad. De combinatie van geschiedenis en wijn maakt dat ik regelmatig de vatenkelders en stadsrekeningen in duik om de wijngeschiedenis van de stad te ontrafelen. Daarnaast hou ik een weblog over wijn bij (Wijnkronieken.nl). Ik woon al 21 jaar met plezier in Lunetten, manlief werkt bij een grote werkgever in de Uithof en de kids bezoeken bekende educatieve instellingen alhier. En vorige week werd ik in de nieuwe wijnbar Lefebvre gestrikt om columns over de geschiedenis van de stad te gaan schrijven, waarbij de wijn af en toe best mag vloeien, zo begreep ik.

De Vriendenavond bij het Utrechts Archief vond ik een passende start voor deze columns. Ik ken het archief en de medewerkers van mijn onderzoeken, en kom er graag. In december 2011 werd ik bovendien Vriend. De avond werd gehouden in de vestiging van het archief aan de Hamburgerstraat, waar de resten van de eeuwenoude Paulusabdij een belangrijke trekker vormen. Sinds de restauratie van het oude rechtbankgebouw staan die abdij en zijn geschiedenis weer volop in de belangstelling. Tijdens de Vriendenavond werd een nieuwe bundel met studies over deze middeleeuwse instelling gepresenteerd. Bijdragen over de gebouwen, de boeken, de monniken en de eetgewoonten maken ‘De nalatenschap van de Paulusabdij in Utrecht’ een bundel voor iedere liefhebber van de middeleeuwse Utrechtse geschiedenis! Met die eetgewoonten konden we bovendien kennismaken tijdens een maaltijd van pannenkoeken in wat vroeger de refter (eetzaal) van de abdij was. Uitleg over het eten werd gegeven door emeritus hoogleraar Marietje van Winter, bekend van haar jarenlange studie naar eten in de  middeleeuwen. Gelukkig werd de sobere maaltijd verlevendigd door het smakelijke Paulusbier, dat rijkelijk vloeide!

Niet alleen de plaats van de maaltijd was overigens heel passend, ook de datum van de avond was dat: de apostel Paulus, waarnaar de abdij is genoemd, schijnt bekeerd te zijn op 25 januari, zo wist directeur van het archief Saskia van Dockum ons te vertellen.

Modernere tijden kwamen aan bod door een bezoek aan de tentoonstelling Utrecht 3D. Heel bijzonder om stereofoto’s te zien van Utrecht tussen 1850 en 1965! Veel oeh en aah-geroep om mij heen, als er weer een plekje werd herkend of een verdwenen stadsgezicht met spijt in de stem werd becommentarieerd. Ga deze tentoonstelling bekijken, hij is nog tot 5 augustus dit jaar te zien. Enne, de toegang is gratis! Dankzij een vernieuwd sponsorcontract met de Rabobank, dat die avond werd ondertekend, kan de bezoeker de komende jaren weer zonder betaling de tentoonstellingen aan de Hamburgerstraat bezoeken.

Nog jongere geschiedenis werd ter plekke geschreven. Dichter Ingmar Heytze, die een nauwe band met het archief heeft, droeg twee gedichten voor die hij schreef ter gelegenheid van de heropening van de vestiging van Het Utrechts Archief aan de Alexander Numankade. De aanwezigen kregen een unieke zeefdruk van de gedichten mee naar huis; een echt collectorsitem, gedrukt in een oplage van 150 genummerde exemplaren. De dichter kreeg uiteraard een groot applaus, voordat hij zich naar de Nicolaïkerk haastte, waar de uitreiking van de VSB Poëzieprijs plaatsvond. Maar dat is stof voor een ander bericht!

Mariëlla Beukers