De gemeente Utrecht heeft een bijzondere man in dienst. Daan Claessen is namelijk 3D modelleur van beroep. Hij maakt historische reconstructies van Utrechtse gebouwen en wijken en brengt zo het verleden tot leven. Claessen (30) is dagelijks bij de afdeling Erfgoed van de gemeente bezig om archeologische en bouwhistorische gegevens uit te werken voor onderzoek, maar vooral ook om het publiek de geschiedenis beter te laten begrijpen.

Samen met René de Kam maakte Claessen ook al een boek over de Domtoren waarin ook het gehele Domplein door de jaren heen werd beschreven en getoond. Van de Romeinse tijd tot de middeleeuwse en huidige tijd is daarin vrij gedetailleerd te zien hoe de ontwikkeling van het Domplein zich voltrok.

Claessen maakt van zoveel mogelijk bronnen en data gebruik voor het maken van zijn 3D modellen en weet daardoor verantwoorde historische modellen te maken. Het mooie daarvan is dat het publiek zo een ‘reis’ kan maken door verschillende periodes van bijzondere gedeelten van de stad. Maar het maken van goed onderbouwde 3D modellen levert nog veel meer op. “Zo moet alles ook echt passen. Als dat niet het geval is, moet er naar een oplossing worden gezocht en dat levert weer nieuwe inzichten op over hoe historische gebouwen in elkaar zaten.” Bij een model moet volgens Claessen dan ook alles, het liefst tot op de centimeter kloppend zijn.

“Het is heel gaaf om dit te kunnen”, zegt René de Kam, coördinator publieksbereik, enthousiast. “Het is echt pionierswerk wat we hier doen, omdat we alles zo precies en gedetailleerd mogelijk aan de hand van verschillende onderzoeksgegevens uitwerken.” De twee medewerkers van Erfgoed vertalen niet alles naar het publiek. “Veel van wat we doen, is er op gericht om de archeologische en historische ontwikkeling beter te kunnen begrijpen.”

Romeinse fort en Duitse Huis

Op dit moment is Claessen druk met Castellum Hoge Woerd, waar in september onder meer een museum wordt geopend met het bijzondere Romeinse schip De Meern 1. Niet alleen reconstrueert hij het schip, maar ook het oude Romeinse fort met het kampdorp aan de Rijn. “We weten heel veel over de Romeinen doordat de archeologische opgravingen daar zeer goed zijn gedaan. Vanaf september kan je daar dus door de Romeinse nederzetting lopen.” Dat is volgens de twee dan ook uitermate geschikt voor de publieke functies.

“Maar we krijgen ook wel eens een opdracht van een externe partij.” Zo maakte Claessen een 3D animatie van het Duitse Huis aan de Springweg dat ooit door de ridders van de Duitse Orde is gebouwd. Dit is een van oorsprong middeleeuwse organisatie die tijdens de kruistochten zieke pelgrims verzorgden. In 1811 moesten de ridders op last van Napoleon verhuizen, maar in 1995 kwamen weer terug op dezelfde plek. “De orde is in 1346 met de bouw van het klooster begonnen en kunnen nu met de 3D-modellen de bijna zeven eeuwen geschiedenis van hun kloostercomplex in een oogopslag bekijken.”

De animatie hieronder is van het stadhuis ten tijde van de Vrede van Utrecht meer dan 300 jaar geleden. De animatie toont, naast de Oudegracht, de huidige bibliotheek en het stadhuis, ook de ruimtes binnen in het stadhuis. In dit gebouw vond de vredesbespreking tussen de Geallieerden en de Fransen plaats die eerst in aparte ruimtes bij elkaar kwamen om vervolgens aan een ronde tafel de vrede te tekenen.