De restauratie, conservering en digitalisering van het archief van het Domkapittel is afgerond. Hiermee is één van de belangrijkste bronnen voor onderzoek naar middeleeuws Nederland online beschikbaar gekomen. De handgeschreven boeken en oorkonden geven een inkijkje in het bestuur, de religie en het dagelijks leven in de Middeleeuwen.

De archieven uit het bisdom Utrecht dat in de Middeleeuwen het grootste deel van Nederland omvatte, vormen een ‘onmetelijke rijkdom’ volgens onderzoeker Frans Rikhof, “Je vindt er naast informatie over kerkelijk grondbezit en financiën talloze persoonlijke verhalen over familiebanden, de omgang met de dood en dagelijkse zaken als eetgewoonten en huisvesting, en dat over een periode van ruim duizend jaar. Daarbij werpt het licht op periodes waar we nog maar heel weinig van weten, zoals de 10e en 11e eeuw. Voor onderzoekers in en buiten Nederland is het een ontzettende aanwinst dat dit archief nu online beschikbaar is.”

Rekeningen van de bouw dan de Dom

Historicus René de Kam kon de bouwgeschiedenis van de Utrechtse Dom tot in detail reconstrueren dankzij het archief dat tot voor kort alleen in de studiezaal van Het Utrechts Archief was te bekijken: “Alleen al de rekeningen van de bouw van de Dom, die vanaf 1396 op een paar na, terug te vinden zijn, vormen een unieke bron van de kathedraalbouw. En dan niet alleen van Utrecht maar voor heel Europa, want een vergelijkbare administratie is nergens bewaard gebleven.”

Volgens Bram van den Hoven van Genderen van de Universiteit van Utrecht maakt de inventarisering en digitalisering van het archief veel nieuw onderzoek mogelijk: “Een van de grootste middeleeuwse archieven, van de belangrijkste instelling in het bisdom op de bisschop zelf na, dat nog nooit grootschalig is onderzocht: grondbezit, inkomsten, relatie tot de stad, de geestelijken zelf en hun personeel en verwanten. Het is een schatkamer voor onderzoek naar de Middeleeuwen.”

Het middeleeuwse deel van het archief van het Domkapittel bevat duizenden rekeningen, rechtbankverslagen, contracten, testamenten, briefwisselingen en andere bronnen die inzicht geven in het functioneren van deze gemeenschap in en om de kerk. Met een bijdrage uit het landelijke programma Metamorfoze werden alle stukken van voor 1595 gedigitaliseerd, nadat ze eerst zorgvuldig waren geconserveerd en waar nodig gerestaureerd.