Boekwinkel Savannah Bay bestaat dit jaar 30 jaar en is er klaar voor: Savannah Bay 3.0. De allereerste vrouwenboekwinkel in Nederland is allang niet meer voorbehouden aan vrouwelijke auteurs, en heeft – naast haar specialisatie in gender en (homo)seksualiteit – een indrukwekkende collectie literatuur in huis. Deze zomer gaat de winkel flink verbouwen om ruimte te maken voor wat dé social space van Utrecht wordt, als het aan eigenares Marischka Verbeek en haar team van razend enthousiaste vrijwilligers ligt.

Marischka Verbeek – dit jaar ook genomineerd voor Boekverkoper van het Jaar – en collega Lenneke de Ruijter zijn flink aan het brainstormen over de transformatie die de winkel gaat doormaken. “We zitten in een ontzettend creatieve fase. In deze tijd van bezuinigingen en crisis, moet je iets bedenken wat een winkel overstijgt. Simpelweg je boeken uitstallen en gaan zitten wachten tot er klanten komen, dat werkt niet,” vertelt Verbeek, “Onze toegevoegde waarde is dat we meer zijn dan een boekwinkel. Savannah Bay is geworteld in het idee dat boekverkoop een middel is, niet een doel. We willen mensen inspireren, laten nadenken, nieuwe ideeën geven of juist herkenning.” Savannah Bay organiseert van oudsher lezingen, evenementen en discussieavonden en creëert daar nu binnen de winkel zelf letterlijk meer ruimte voor.

In het pand aan de gezellige Telingstraat komt een podium en een grote tafel waar iedereen kan aanschuiven. De Ruijter: “Het wordt een ruimte die de mensen met elkaar verbindt. Bij evenementen kom je elkaar natuurlijk al tegen maar juist ook die social space waarin mensen makkelijk met elkaar in gesprek kunnen gaan, is heel belangrijk voor onze image.” Verbeek voegt toe: “In een tijd waarin boeken zo makkelijk online te bestellen zijn, is een boekhandel juist een mooie plek om herkenning en aansluiting te vinden.” Eind deze maand gaat de crowdfunding van start waarmee Savannah Bay de verbouwing gaat financieren. De Ruijter: “Het mooie daarvan is dat het niet alleen geld oplevert, maar mensen ook betrokken maakt. Dat past bij wie we zijn.”

Unieke karakter

Hoewel er veel gaat veranderen de komende tijd, moet het unieke karakter van de winkel behouden blijven. De winkel draait grotendeels op een team van enthousiaste vrijwilligers die hart hebben voor wat de eigenares ‘de goede zaak’ noemt. “Vroeger was dat natuurlijk de vrouwenbeweging, maar nu is dat vooral het boekenvak in het algemeen.” Zoals alle boekhandels, heeft ook Savannah Bay te lijden onder de crisis en de digitalisering van het boek. Toch is Verbeek optimistisch. Ze legt uit dat waar andere boekwinkels in paniek raken van de bezuinigingen, Savannah Bay een unieke positie heeft. De winkel is namelijk altijd heel klein geweest en heeft nooit groot geld binnen gesleept. De onderneemster: “We blijven toch een beetje de Calimero onder de boekhandels. We zijn vitaal gebleven, juist omdat we gewend zijn om het met weinig te doen. En we hebben het geluk dat we een heel sterke en loyale community om ons heen hebben.”

Savannah Bay zit sinds 1984 onder deze naam op de Telingstraat, maar komt voort uit de Heksenkelder: de eerste vrouwenboekwinkel in Nederland. De winkel heeft lang volledig op vrijwilligers gedraaid, totdat Verbeek de taak op zich nam om als ondernemer de zaak tot een professioneler niveau te tillen. “We hebben een mooie, rijke geschiedenis. En daar zijn we trots op. Maar we zijn nu toch vooral een echte Utrechtse boekwinkel.”

(Tekst Merel Blom)