Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeente Utrecht.

Utrecht 900: De programmamakers – Deel 6

De Utrecht 900-viering is alweer een paar maanden bezig. Talloze mensen hebben een bezoekje gebracht aan de verschillende activiteiten en evenementen die worden georganiseerd om de verjaardag van onze stad te vieren. Maar zoveel mensen bij elkaar heeft ook een keerzijde, want het levert veel zwerfafval op. Noreen van Holstein heeft daar iets op bedacht: de WasteBar. Daar kun je een drankje of snack krijgen door te betalen met zwerfafval. En dat zwerfafval wordt vervolgens gerecycled.

Het idee voor de WasteBar werd een paar jaar geleden al geboren in India, waar Van Holstein destijds woonde. “Op de stranden daar kwamen heel veel toeristen”, vertelt ze. “Daardoor was er heel veel zwerfafval. Toen kwam ik op het idee van de WasteBar. We zamelden afval in, dat we vervolgens inleverden bij een afvalverwerkingsbedrijf. Het werd fenomenaal opgepikt, mensen vonden het ontzettend leuk.”

Toen Van Holstein is 2020 terugverhuisde naar Nederland, was ze eigenlijk niet van plan om door te gaan met de WasteBar. Totdat ze tijdens een samenwerking met kunstenares Angelina Kumar toch weer op het idee werd gebracht. Van Holstein: “Zwerfafval is ook hier een groot probleem. Op een gegeven moment kwam Utrecht 900 voorbij, hebben we het project ingediend en kregen we subsidie. Zonder Utrecht 900 weet ik niet of dit tot leven was gekomen.”

Circulair denken

Inmiddels heeft de WasteBar al op verschillende Utrecht 900-evenementen gestaan, zoals bij Catching Cultures en Rondje Singel. “Per evenement bepalen we welk afval we innemen. Dat hangt af van wat we allemaal zien liggen. Peuken zamelen we altijd in, want die zijn er het allermeest”, vertelt Van Holstein. De prijzen verschillen ook per evenement, afhankelijk van de hoeveelheid zwerfafval. “De ene keer kost een drankje bijvoorbeeld tien peuken of stukken plastic, de andere keer twintig. Je moet er wel wat voor doen!”

Uiteindelijk wordt het zwerfafval op verschillende manieren gerecycled. “Eén van onze plannen is om paddenstoelen te laten groeien op sigarettenpeuken. Bepaalde paddenstoelen kunnen daar namelijk op getraind worden. Die paddenstoelen produceren vervolgens mycelium, een bouwmateriaal. Daarvan willen we een kunstwerk maken. Zo wordt afval weer een grondstof, en dat is circulair denken.” Een ander plan is om sigarettenpeuken ook als grondstof voor textiel te laten dienen, dat kan worden toegevoegd aan ander textiel dat gerecycled moet worden. Zo wordt voorkomen dat er nieuwe stoffen worden toegevoegd. “Daarnaast zijn we nog aan het kijken hoe we het ingezamelde plastic kunnen recyclen”, kondigt Van Holstein aan.

Bewustwording

De reacties op de WasteBar in Utrecht zijn tot dusver ronduit positief. “Mensen voelen zich er heel goed bij. Andere feedback die we vaak krijgen is: mijn God, wat ligt er veel zwerfafval. Maar het is niet ons doel om iedereen erop te wijzen hoeveel zwerfafval er ligt; wij willen mensen zelf in beweging brengen. We hopen dat mensen zich ervan bewust worden dat ze niks op de grond moeten gooien, maar ook dat alles wat je gebruikt waarde heeft. Ook een verpakking”, aldus Van Holstein.

Door het succes is ze vastberaden om door te gaan met de WasteBar, ook na Utrecht 900. “We hebben dit met behulp van Utrecht 900 kunnen starten, en nu we zien dat het aanslaat willen we het verder doortrekken. Vooral bij activiteiten in de publieke ruimte werkt het hartstikke goed. We zijn nu aan het kijken met wie we kunnen samenwerken. Bedrijven kunnen ons sponsoren, maar ook inhuren. We are here to stay!”

Wil je weten waar en wanneer de WasteBar de komende tijd te vinden is? Kijk dan op wastebar.nl. De WasteBar is één van de programmaonderdelen van Utrecht 900 jaar. Kijk voor het volledige programma op utrecht900.nl.

Ken jij de verhalen achter de Utrechtse horeca uit de 20e eeuw? Arjan den Boer en Ton van den Berg maken samen een boek over de verdwenen horeca uit deze periode en hebben daarbij jouw hulp nodig! Lees hier meer en bestel alvast een boek.