“Wij zijn het doorbraakpodium van Utrecht”

Poppodium EKKO viert dit jaar haar 30-jarig jubileum en is in die jaren veranderd van een serieus cultuurhuis in een open poppodium voor een breder publiek. Anno 2016 heeft het centrum aan de Bemuurde Weerd Westzijde een zaal met capaciteit voor 350 man en werken er 150 vrijwilligers. Marlies Timmermans is er nu vijf jaar directeur.

EKKO bestaat sinds 1986, maar ook in de jaren daarvoor deed het pand al dienst als ontmoetingsplek voor studenten en jongeren. De oorsprong van podium gaat zelfs terug tot het begin van de 20e eeuw, toen studentenvereniging Societas Studiosorum Reformatorum hier haar feestjes gaf. Na een grote verbouwing in de jaren tachtig werd het pand gedoopt tot EKKO.

Het gesloten imago is definitief afgeschud

“In 1986 had EKKO nog niet het profiel van een poppodium. Het was echt een cultuurhuis, met een welzijnsfunctie. Zo was het eerst een vereniging en nu een stichting. In de loop van de jaren zijn er meerdere professionaliseringsslagen gemaakt, onder andere door nog een flinke verbouwing in 1998. Deze slagen zitten niet alleen in de programmering en de omvang daarvan. Ook is er het nodige gedaan aan het pand: zoals onder meer geluidsisolerende maatregelen, nieuwe stroomvoorzieningen, een luchtverversingssysteem en brandmeldinstallatie”, vertelt de huidige directeur Marlies Timmermans. Inmiddels heeft EKKO een vaste positie in het uitgaanscircuit van Utrecht en heeft haar gesloten imago definitief afgeschud.

Utrechtse open armen

Timmermans is al langer actief bij poppodia in Nederland. Ze studeerde kunst- en cultuurmanagement aan de Erasmus Universiteit en was eerder hoofd marketing bij de Effenaar in Eindhoven en 013 in Tilburg. Helemaal onbekend terrein was Utrecht niet voor haar. “Ik kwam hier al regelmatig en organiseerde ook al evenementen met veel Utrechters zoals Into The Great Wide Open. Toen deze functie vrijkwam in 2011 dacht ik: dat is misschien wel wat voor mij.” Timmermans, toen 34 jaar en dus nog vrij jong voor een functie als directeur, waagde de gok en ging solliciteren. “En toen werd ik het ineens. Dat was natuurlijk wel spannend. Maar ik ken de cultuur bij poppodia en ik werd hier met open armen ontvangen. Volgens mij is dat wel iets Utrechts.”

Het beste concert afgelopen vijf jaar: “De vrouwenband Savages. Superstrakke donkere postpunk”

Timmermans trof in 2011 een EKKO aan dat in de goede richting ontwikkeld was, maar nog steeds in een moeilijke situatie verkeerde. “De toekomst was onzeker. EKKO was financieel kwetsbaar, dat is in zekere mate altijd met een culturele instelling.” Het eerste wat Timmermans deed was analyseren: “Ik ging bekijken hoe alles werkte en in elkaar stak. Ik maakte een scan en bekeek waar de kosten en kansen zaten. Het viel mij bijvoorbeeld op dat aan de kant waar veel kansen zaten, de programmering en de marketing, te weinig uren zaten. Daar konden we nog veel op winnen.”

Ze legt uit dat daarnaast cijfers belangrijk zijn. “Als je niet genoeg informatie hebt, ga je veilig programmeren. Dan heb je liever bij heel veel shows een gemiddeld aantal bezoekers. We zijn toen gaan kijken hoe we juist zo’n twintig keer per jaar kunnen uitverkopen en onszelf daarmee de ruimte en het budget gunnen om shows te programmeren waarbij talentonwikkeling een belangrijke rol speelt. Dat is echt een rol die we willen aannemen. EKKO als doorbraakpodium.”

Vrijwilligers opleiden

Talentontwikkeling zit geworteld in het hedendaagse profiel van dit poppodium. Timmermans: “Dat zie je niet alleen aan de programmering maar ook aan onze 150 vrijwilligers. Wij hebben een systeem waarbij bijvoorbeeld een vrijwillige geluidstechnicus binnen een jaar opgeleid wordt en daarna zelf vrijwilligers gaat opleiden. Daarna stromen ze vaak door naar een betaalde baan bij een podium als TivoliVredenburg. Dit vind ik fantastisch.”

Dat heeft een keerzijde: goede mensen verlaten soms EKKO voor het grote werk: “Het heeft natuurlijk een wisselwerking. Wij willen mensen wel echt aan ons binden en bedenken dan ook hoe we dit moeten doen. Zo willen we altijd technisch bijblijven om de technici mooie apparatuur te bieden en zijn we steeds drukker bezig om ook op andere plekken in de stad te programmeren, waardoor de leeromgeving steeds interessant wordt.”

“Sinds de opening van TivoliVredenburg zien we een stijging van bezoekersaantallen”

EKKO is als platform al langer niet meer slechts gebonden aan het pand aan de Bemuurde Weerd Westzijde. De laatste jaren bundelt zij bijvoorbeeld de krachten met koffiezaak The Village voor het Woodlum Festival op Molenerf de Ster in Lombok, maar ook worden er concerten georganiseerd in de Kargadoor en in de Metaal Kathedraal. Timmermans: “Ook hierin willen we blijven ontwikkelen en nieuwe trends doen ontstaan.”

Toekomst

Kansen voor de toekomst ziet de directeur dan ook voldoende. “Zo kijken wij naar de verbreding van ons publiek. Het festivalpubliek is bijvoorbeeld latent geïnteresseerd in popmuziek maar ervaart nog een drempel om de popzaal binnen te gaan. Daar hebben we als hele sector nog iets winnen. Wij zijn er niet meer voor een beperkte doelgroep. Dat waren we al niet, maar straalden we nog wel uit. Daarom hebben we veel aan de uitstraling gedaan van het pand en een nieuwe huisstijl. Toch zijn er nog steeds een heleboel mensen die denken dat we alleen maar een serieuze tent zijn.”

EKKO is ook daarin innoverend bezig. Zo wordt er nu samengewerkt met scholengemeenschap De Fakkel op het gebied van cultuureducatie. Timmermans onderzoekt of ze de programmering kan aanpassen zodat kinderen vanaf groep vijf ook naar de zaal kunnen komen. “En dan niet eens met een bewust kinderprogramma, maar met een programmering die we normaal ook zouden aanbieden, maar ook leuk zou zijn voor kinderen. Dan kunnen leerlingen van de basisschool gezamenlijk komen kijken en kunnen we ze ook vertellen wat er allemaal bij muziek maken en het organiseren van concerten komt kijken Natuurlijk moeten we bij dit soort stappen bedenken of we ons profiel hiermee niet verliezen. Het moet wel echt bij EKKO passen. Niks mis met Dirk Scheele, maar hem hoef je hier niet te verwachten”, lacht Timmermans.

Meer bezoekers sinds opening TivoliVredenburg

Terugkijkend op de afgelopen jaren is Timmermans tevreden: “Voor het eerst in de geschiedenis van EKKO hebben we vijf jaar op rij zwarte cijfers. Natuurlijk moet daar de kanttekening bij dat we nog steeds kwetsbaar zijn.”

Over het beste concert van de afgelopen jaren hoeft de directeur niet lang na te denken: “Mijn persoonlijke favoriet is de vrouwenband Savages. Superstrakke, donkere postpunk, heel goed. Vijf jaar geleden zou het nooit uitverkocht zijn geraakt, maar tegenwoordig kan dat gewoon. Dat zijn van die bands waarvan je als je ze live ziet eigenlijk bedenkt dat ze te groot zijn voor EKKO. Dit gevoel kreeg ik ook met Oscar And The Wolf en het Britse Temples.”

De komst van TivoliVredenburg zouden mensen als nadelig kunnen zien voor een kleiner podium als EKKO: “Maar dat ervaar ik niet. Utrecht heeft nu zo’n fijnmazige keten van poppodia. Voor elk ontwikkelstadium waar een bezoeker of band zich in bevindt kan je in de stad ergens terecht. EKKO neemt daar de positie in van doorbraakpodium. Wij zien zelfs een stijging van publiek sinds de opening van TivoliVredenburg. Ons profiel lag dichter bij dat van Tivoli Oudegracht, en dat is nu dicht.”

Beste directeur

Het succes van EKKO uit zich ook in de nominaties voor de IJzeren Podiumdieren. Deze landelijke vakprijzen voor poppodia zijn een goede graadmeter voor wat er leeft in deze branche. In 2013 won Timmermans de prijs in de categorie beste directeur. “Ik vond het eigenlijk wat te vroeg”, geeft ze toe. “Er zijn zo veel goede collega’s, ik werd er bijna ongemakkelijk van. Natuurlijk ben ik blij dat we opvallen en het was dan ook een groot compliment.”

Timmermans gaat ervanuit dat EKKO over nogmaals dertig jaar nog steeds bestaat. “Zolang we relevant blijven zullen we blijven bestaan. Hiervoor moeten we blijven ontwikkelen en wellicht nog meer een platform vormen op andere plekken in de stad.”