Schilderde? Dat klopt, want Jan Rodrigo, geboren in Utrecht in 1921, schildert nu niet meer. Vanwege zijn hoge leeftijd en broze gezondheid heeft hij zijn kwasten voorgoed opgeborgen. Toch verdient deze kunstenaar een plaatsje in de serie blogs die ik over Utrechtse kunstenaars schrijf. Jan Rodrigo heeft in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw veel betekend voor de Utrechtse kunstwereld. Vooral ook voor de zeer populaire en helaas verdwenen kunstmarkt op het Janskerkhof die onder zijn jarenlange voorzitterschap een begrip in Utrecht en omstreken was.
Iedereen die zich de jaarlijks gehouden kunstmarkt herinnert, die van 1953 tot 2002 werd georganiseerd, zal daar met een gevoel van weemoed aan terugdenken. Jan Rodrigo is als voorzitter jarenlang de drijvende kracht achter dit sfeervolle evenement geweest. Maar Jan Rodrigo is in zijn werkzame leven vooral kunstschilder en tekenaar.
Hij is autodidact. Wanneer hij na het behalen van zijn Mulodiploma zijn ouders vertelt dat hij graag kunstenaar wil worden, verkeert Nederland in een diepe economische crisis en staat de Tweede Wereldoorlog voor de deur. Een vervolgopleiding zit er dan om financiële redenen niet in. In de oorlogsjaren vindt Rodrigo een baantje bij de belastingdienst en neemt hij avonds teken- en schilderlessen, want kunstschilder moest en zou hij worden. Hij krijgt les van onder andere Mar Diemèl, Harmen Post, Tjomme de Vries en George in-der Maur. Deze schilders waren verenigd in een tekenclub genaamd Jan van Scorel en kwamen vrijwel iedere avond bijeen om te tekenen en schilderen.
Overdag bij de belastingdienst maakt Rodrigo tekeningen voor het verzet in Utrecht. Als de Tweede Wereldoorlog is afgelopen wordt de tekenclub Jan van Scorel opgeheven. Jan Rodrigo heeft nu zoveel teken- en schilderlessen gehad dat hij zich kunstschilder durft te noemen. Hij wordt toegelaten als lid van Genootschap Kunstliefde, de oudste kunstenaarsvereniging in Utrecht. Rodrigo krijgt hij al snel illustratieve opdrachten. Hij illustreert onder andere het stripverhaal ‘Leo en Lorre helpen ridder Radbout’, deze strip verschijnt in 1946 dagelijks in het Nieuw Utrechts Dagblad. Later wordt deze strip in boekvorm uitgegeven.
Jan Rodrigo schildert in een realistische trant een diversiteit aan onderwerpen. Stadsgezichten en landschappen bijvoorbeeld, maar ook zogenaamde ‘genre stukken’ zoals boeren op een veemarkt of kaartspelers in een kroeg. Hij schildert graag mensen, musicerend met een accordeon of met viool. Zijn kleurgebruik is in de eerste jaren na de oorlog sober, maar wordt inde loop der jaren kleurrijker. Rodrigo noemt deze ontwikkeling een spiegel van de maatschappij. Rodrigo is ook een begaafd tekenaar, door een criticus werd hij eens vergeleken met de beroemde Belgische kunstenaar Nicolaas Eekman (1889-1973). Rodrigo tekent zijn stadsgezichten in een impressionistische stijl. Met een snelle maar zekere hand zet hij zijn stadsbeelden op papier.
Hij reist veel, bezoekt steden als Parijs, Boedapest en Londen, maar ook steden in Noord-Afrika zoals Luxor, Tunis en Marrakech. Van al deze steden tekent hij markante en zeer herkenbare stadsgezichten. Bij het Utrechtse publiek is Rodrigo vooral bekend om zijn Utrechtse stadsgezichten die hij in opdracht van de krant ‘Groot Utrecht’ tekent. ‘Groot Utrecht’ (nu al lang ter ziele) was in de jaren zeventig een populair huis- aan huisblad en publiceerde wekelijks een tekening van Jan Rodrigo op de voorpagina. Veel oudere Utrechters kennen zijn Utrechtse stadsgezichten die na verschijning bij de krant voor een klein bedrag in drukvorm kon worden gekocht. Het zou mij niet verbazen als er in menig huiskamer in Utrecht een ‘echte’ Rodrigo aan de muur prijkt.
Jan Rodrigo heeft zich in zijn werkzame leven altijd sociaal opgesteld, hij was onder ander enige jaren bestuurslid van Genootschap Kunstliefde. Toen er in de jaren zeventig sprake was dat de Nederlandse regering kernbommen op Nederlands grondgebied wilde plaatsen toont Rodrigo zich een fel tegenstander van dit plan. Hij maakt een straatbreed spandoek waarop hij in Den Haag zijn ongenoegen kenbaar maakt en haalt daarmee de landelijke (foto)pers.
Aan het einde van zijn werkzame leven maakt Rodrigo, samen met zijn vrouw, enkele reizen naar het verre oosten, onder andere naar Indonesië en Maleisië. Hij tekent en schildert er prachtige landschappen, markten en natuurlijk mensen.
Jan Rodrigo was getrouwd, zijn vrouw overleed in 2006, en uit het huwelijk werden twee kinderen geboren, Anita en Jan jr. Zijn dochter Anita beheert het oeuvre van haar vader. Voor een groot deel is dat te bewonderen op een website.
Marcel Gieling
6 Reacties
ReagerenMooi relaas wederom. Mooie man en dito mooi werk. Ik hoop dat ik tot dezelfde leeftijd door mag gaan.
Heel informatief en overzichtelijk verhaal
k vind zijn werk mooi ( heb de website bekeken ) en vooral zijn tekeningen zijn subliem ( De Kretenzer: super ).
Geweldig weer Marcel! Fijn dat je geen genoeg van mn opa kan krijgen 🙂
Mooi verhaal Marcel
Ik had natuurlijk je boek al gelezen maar goed dat je het verhaal van Rodrigo ook via Internet verteld!