Opnieuw gaat Utrecht de muziekwereld verrassen. Het is de eerste zin die Rob van der Hilst in deze nieuwe rubriek van DUIC schrijft. En dat is precies wat wij aan Rob hebben gevraagd. Vertel ons waar en wanneer Utrecht ons verrast. Waar liefhebbers van klassieke muziek moeten zijn en waarom. Zorg er voor dat we die muzikale pareltjes niet missen. Vanaf deze week, elke woensdag de klassiek uittips van Rob van der Hilst. 

VRIJDAG – VREDENBURG LEEUWENBERGH: BACHPREMIÈRE VAN HBS

Opnieuw gaat Utrecht de muziekwereld verrassen. Dat zal zijn tijdens de komende aflevering van de muziekserie-Holland Baroque Society (HBS) die in Vredenburg-Leeuwenbergh aan het Servaasbolwerk gaat plaatsvinden. Op het muzikale menu staat werk van de tijdgenoten Johann Joseph Fux uit Wenen en Johann Sebastian Bach uit Leipzig. De laatste kent iedereen, de eerste vrijwel niemand. Vrij bijzonder van de HBS is dat de dames en heren van het ensemble – alle zijn als ‘vaste’ freelancers aan de HBS verbonden: vorm van kwaliteitswaarborg – geen vaste dirigent hebben. Daarmee staan zij in een lijn met het Orpheus Chamber Orchestra uit New York: ook zo’n zeldzame eend in de bijt van internationaal gereputeerde ensembles.

De Utrechtse musici nodigen per concert een gastdirigent uit die een bepaalde specialiteit heeft in de wereld van de historisch-geïnformeerde uitvoeringspraktijk (vroeger wel met ‘authentieke uitvoeringspraktijk’ aangeduid). En dit kan zich zelfs uitstrekken tot over taai volgehouden volksmuziek waar ook ter wereld. En type muziek waarin, ondanks de als regel alom tegenwoordige beïnvloeding van de Grote Culturele Gelijkmakers radio, televisie en internet, vaak sprake is van eigensoortige en in onze moderne oren eigenzinnige manieren van muziek maken die wel eens dichter bij uitvoeringspraktijken van klassieke muziek uit het verleden staat dan wel wordt aangenomen.

Al hoewel volksmuziek de pen van menig klassieke componist heeft bewogen – denk aan allerlei volkse dansvormen die gestileerd en wel in balzalen van vorstenhoven en burgersalons terecht kwamen: nog steeds benen van de vloer-muziek dus – liggen komende vrijdagavond de kaarten toch anders. De HBS komt zowaar met een Bachpremière op de proppen – een uit cantates terug-gereconstrueerd concerto (Bach zelf recyclede eigen en andermans werk, vandaar dus: ‘heel gewoon-ongewoon’ allemaal) en wat de orkestsuite en ander werk van Fux betreft gaat het vermoedelijk, zo niet hoogstwaarschijnlijk om Nederlandse premières.Voor meer achtergrondinformatie:http://www.vredenburg.nl/cms_files/File/130111%20Holland%20Baroque%20Society%20III.pdf

Vredenburg-Leeuwenbergh, vrijdag 11 januari 2013, 20 uur: Holland Baroque Society in ‘Hoofd en hart’ met werk van Johann Joseph Fux en Johann Sebastian Bach. Kaarten: viawww.vredenburg.nl

ZATERDAG – DOMKERK: MUZIEK VAN VROEG-BAROKKE DUITSE OORSPRONG

De Zaterdagmiddagmuziek-concerten in de Utrechtse Domkerk zijn een cultureel fenomeen van jewelste: naast het zingen en orgelen tijdens kerkelijke bijeenkomsten op zondagen en andere momenten van de week, zijn de concerten op (alle) zaterdagen (van het jaar) een andere manier om oeroude stenen van het middeleeuwse kerkgebouw ‘tot klinken’ te laten komen.

Janine Jansen – inmiddels een blinkende ster aan het internationale muziekfirmament – zette daar haar eerste schreden door er voor het eerst publiekelijk op te treden. Immers beroepsmusicus word je gaande de weg van de conservatoriumopleiding door het simpel weg te dóen. Met een grootvader als cantor (lees: muziekleider) van de Dom en met vader Jan als Domorganist als grote stimulators lukte dit dan ook voortreffelijk.

Tijdens de concerten komt klassieke muziek uit oeroude tijden tot-en-met het heden aan bod waarbij het accent natuurlijk ligt op kerkmuziek. Uitvoerenden zijn de musici van de Domcantorij die onder leiding staat van Domcantor Remco de Graas waarbij ook Domorganist Jan Hage regelmatig optreedt als begeleider dan wel als solist.

Komende zaterdag staat muziek van vroeg-barokke Duitse oorsprong centraal: een meerkorig en ruimtelijk-opgezet motet over het kerklied ‘Wie schön leuchtet der Morgenstern’ van Michael Praetorius uit Wolfenbüttel – zo’n enorm gebouw ‘vraagt’ erom – en een meerstemmige zetting van de (Latijnse) lofzang van Maria het zogeheten ‘Magnificat’ van Samuel Scheidt uit Halle. Deze musicus-componist hanteerde een nogal opvallend ‘hermetische’ componeertrant. Hij wordt wel als een van belangrijkste leerlingen beschouwd van ‘onze’ Jan Pieterszoon Sweelinck uit Amsterdam.

Domkerk, zaterdag 12 januari 2013, 15.30 uur, Schola Martini en instrumentalisten uit de Domcantorij o.l.v. Remco de Graas. Kaarten: vrij toegankelijk (schaalcollecte bij de uitgang).

ZONDAG – VREDENBURG LEIDSCHE RIJN: FRANK GROOTHOF’S VISIE OP BIZET

Wanneer Frank Groothof in actie komt, daar valt dan gewoonlijk veel lol aan te beleven! Allereerst voor kinderen – die met zijn speelse be- en omwerkingen van meestal gegrondvest klassiek repertoire vaak voor het eerst met klassieke muziek in aanraking komen – maar ook voor niet-kinderen en altijd kind gebleven volwassenen.

Tijdens het familieconcert komende zondag, in de serie De Magische Muziekfabriek, neemt Groothof iedereen vrolijk mee in zijn klinkende visie op George Bizet’s qua tekst uitermate broeierige en wat muziek betreft ronduit fenomenale opera Carmen. Ook een leuke inglijder voor de komende week!

Vertellend, zingend en dansend brengt Frank Groothof het verhaal van Carmen en José. Samen met het saxofoonkwartet Syrène, dat de prachtige melodieën van Bizet ten gehore brengt. Samen met een gitarist en drie flamencodansers komt het verhaal van hun liefde tot leven. Thé Tjong-King maakte spannende tekeningen bij het verhaal die op een achterdoek worden geprojecteerd. Harrie Geelen schreef de muziekteksten.

Vredenburg Leidsche Rijn, zondag 13 januari 2013, 11 uur. Franks Groothof’s Carmen. Kaarten: via www.vredenburg.nl