Voordat het carillon van de Utrechtse Domtoren straks wordt gerestaureerd, beklom stadsbeiaardier Malgosia Fiebig zaterdag nog een keer 366 treden om het instrument te bespelen. De 50 klokken verkeren volgens haar overigens nog in een goede conditie, maar onder meer de toetsen en de klepels kunnen wel wat extra aandacht gebruiken. De restauratie duurt zo’n drie maanden en in die periode speelt Fiebig onder andere op het carillon van de Nicolaïkerk. “Ik ga de klank van de Domtoren wel missen.”

Fiebig komt uit het Poolse Gdańsk en is daar opgeleid tot muzikant. In de krant las zij een keer een artikel over kerkklokken waar je muziek mee kon maken. “Tot die tijd dacht ik dat de klokken alleen geluid konden worden met een touw. Ik ben vervolgens een masterclass gaan volgen en heb ook in Nederland les gekregen, onder andere van Arie Abbenes die van 1985 tot 2011 de beiaardier van de Domtoren was.”

Na haar opleiding is Fiebig gaan freelancen tot er een vacature vrijkwam bij het carillon van de Domtoren. “Arie moest destijds vanwege zijn leeftijd met pensioen want feitelijk zijn wij ambtenaren. Ik heb de hele sollicitatieprocedure doorlopen, waarin ik onder andere twee examens moest afleggen, en tot mijn grote verbazing werd ik de nieuwe stadsbeiaardier.”

Zenuwachtig

Op ongeveer 70 meter hoogte in de Domtoren is een ruimte die zich misschien wel het best laat omschrijven als een klein tuinhuisje met aan alle zijdes ramen. Middenin de ruimte staat het instrument met toetsen en pedalen. Ook staat er een kacheltje en een ventilator. In de hoek hangt een plaquette met daarop de namen van de beiaardiers die vanaf 1594 tot nu het carillon bespeelden.

“Toen ik hier voor het eerst plaatsnam schrok ik daar wel een beetje van. Mijn naam stond er namelijk al op en vanaf dat moment was er dus geen weg meer terug. Ik was heel erg zenuwachtig, maar gelukkig ging het allemaal goed.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Top 10

Inmiddels is Fiebig al 12 jaar de stadsbeiaardier. Volgens haar zijn er in de hele wereld slechts zo’n 400 carillons en die van de Domtoren staat qua klank ‘zeker’ in de top 10. “Het instrument bestaat in totaal uit 50 klokken, waarvan er 34 in 1664 zijn gegoten door de gebroeders Pieter en François Hemony. Zij hebben destijds veel onderzoek gedaan om uiteindelijk de perfecte klank te krijgen. De ervaring om hierop te spelen is dan ook nog steeds prachtig, maar omdat de klokken zo groot zijn is het ook zwaar.”

In de regel speelt Fiebig elke zaterdagochtend op het carillon van de Domtoren en tussen april en november ook nog eens iedere vrijdagmiddag én daar komen de speciale momenten zoals Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag nog bij. Daarnaast speelt zij ook in de Nicolaïkerk en de Willibrordkerk in Vleuten. In tegenstelling tot veel andere muzikanten staat zij nooit in contact met haar publiek.

Applaus

“Dat ben ik wel gewend en ik mis het eerlijk gezegd ook niet. Wat ik wel heel leuk vind is dat ik soms applaus hoor. Een tijdje terug speelde ik samen met twee andere pianisten liedjes van onder andere ABBA, Queen, Pink Floyd en Sting en toen hoorde ik de mensen vanaf de straat applaudisseren. Ook krijg ik soms reacties van mensen. Zo stuurde iemand mij vrijdag een mail nadat ik het Oekraïense volkslied had gespeeld na de herdenking in de Domkerk. Die meneer liet weten dat hij dat prachtig vond en dat vond ik weer mooi om te horen.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Fiebig probeert altijd een mix van klassieke muziek en popmuziek te spelen. “Op die manier hoop ik een zo breed mogelijk publiek aan te spreken. Zelf ben ik opgeleid in het klassiek repertoire en ik hou zowel van pop als klassiek, maar Bach vind ik toch eigenlijk wel het beste.”

Muziek fitness

Maandag start de restauratie van het carillon van de Domtoren en dat duurt naar verwachting tot begin juni. “Ik hoef in die periode dus niet meer 366 treden te beklimmen en de klokken van het carillon van de Nicolaïkerk zijn veel lichter, waardoor het instrument minder zwaar is om te spelen. Cabaretier Vincent Bijlo heeft het weleens ‘muziek fitness’ genoemd. Misschien moet ik de komende drie maanden maar een abonnement bij de sportschool nemen om in vorm te blijven.”