De Open Monumentendag Utrecht op zaterdag 12 september gaat – ondanks de coronamaatregelen – gewoon door. Ruim 40 monumenten zullen tussen 10.00 en 17.00 uur te bezoeken zijn. Bijzondere gebouwen als Sonnenborgh, de Paardenkathedraal en het Ooglijdersgasthuis zijn te bezoeken.

Het thema van de Open Monumentendag Utrecht is dit jaar ‘Leren & Herwaarderen’. Door het coronavirus zal de dag er wel anders uitzien dan andere jaren. Dit betekent onder meer dat de monumenten uitsluitend per reservering bezocht kunnen worden. Dankzij deze en andere maatregelen kan de dag wel gewoon plaatsvinden.

Rondje Singel 

Omdat dit jaar de singel weer hersteld wordt is er extra veel aandacht voor de stadsbuitengracht. Tijdens de Monumentendag wordt aan de hand van iconische monumenten langs het water het verhaal van de Utrechtse singel verteld. Wellicht denkt niemand bij de singel direct aan een monument. Toch is de stadsbuitengracht – zoals de singel eigenlijk heet – een rijksmonument, het grootste van Utrecht zelfs.

Langs de 6 kilometer lange singel komt bijna 900 jaar stadsgeschiedenis aan bod. De bolwerken Sonnenborgh en Manenburg, vertellen over de verdediging van de stad. De Stadsschouwburg en de voormalige gevangenis Wolvenplein tonen hoe er invulling werd gegeven aan die bolwerken toen ze hun militaire functie verloren hadden. Het Zocherpark illustreert hoe de stad in de 19^e eeuw groeide en veranderde.

De stedelijke vernieuwing van de jaren ’70 leidde tot de gedeeltelijke demping van de singel. Begin september komt, na jaren van voorbereiding en werkzaamheden, het water weer terug en is de singel weer rond. De veranderende opvatting over wat gezond stedelijk leven is, heeft geleid tot een herwaardering van de singel.

Fietsen langs forten 
Een ander actueel thema zijn de forten. Veel van de Utrechtse forten stonden decennialang leeg en soms zelf op instorten totdat herbestemming in veel gevallen leidde tot restaureren. Inmiddels zijn de meeste forten weer volop in gebruik. De nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie voor de UNESCO-werelderfgoedlijst is hiervan het ultieme voorbeeld. Op Open Monumentendag zijn zeven van deze forten opengesteld die aan de hand van een fietsroute kunnen worden bezocht.

Behalve de wandeling langs de singel en de fortenfietstocht, zijn ook monumenten in de binnenstad te bezoeken. Zoals de dit jaar geopende Post Utrecht, de bibliotheek in het voormalige postkantoor op de Neude. Of de gebouwen van de voormalige Rijks Veeartsenijschool, zoals het Anatomiegebouw, de Paardenkathedraal of het Ooglijdersgasthuis.