De renovatie van Tivoli Oudegracht is deze week officieel gestart. In het oude poppodium moet plaats worden gemaakt voor een cultureel podium, 46 hotelkamers, een restaurant en een wijn-/ cocktailbar. De twee kinderdagverblijven die grenzen aan de nieuw aan te leggen binnentuin behouden hun plaats. Het 700 jaar oude pand moet eind 2024 weer open zijn voor publiek.

De bouwhekken staan al voor de deur, maar los van een neergehaalde trap verkeert het pand nog in oorspronkelijke staat. Voor het gebouw heeft zich een grote groep mensen verzameld. Tevreden laat Jeroen Messemaeckers van vastgoedontwikkelaar Stadswaarde zijn ogen glijden langs de genodigden. In 2018 wonnen zij de aanbesteding om het pand onder handen te nemen. Echter kon Stadswaarde door juridische procedures niet beginnen aan de ontwikkeling van het gebouw.

Nu, vijf jaar later, kunnen diezelfde plannen alsnog worden uitgevoerd. Dat ging gepaard met moeilijke momenten en kostte veel geld. Messemaeckers prijst de vastberadenheid van de betrokken partijen. Samen met Dennis de Vries, wethouder erfgoed, laat hij het eerste luik van het pand zakken. Een symbolische start van de renovatie.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Historie

In het ontwerp, dat in handen ligt van Vocus Architecten, wordt het historische karakter van het gebouw als oud Regulierenklooster en Weeshuys herkenbaar teruggebracht. Voor dat zover is, wordt er eerst gewerkt aan de buitenkant. Het dak, de ramen en de muren zijn al langere tijd niet meer onderhouden en aan renovatie toe. Als het grove werk erop zit, wordt de horeca gereedgemaakt. Het hotel komt pas als laatste aan de beurt. Messemaeckers koestert warme herinneringen aan Tivoli Oudegracht: “Als je hier naar buiten loopt sta je midden in de stad, dat is uniek voor een poppodium. Ik heb De Dijk hier wel drie keer zien spelen, met zo’n kleine zaal had je altijd goed zicht.”

‘Het is mooi dat dat in waarde wordt hersteld en toegankelijk blijft voor inwoners’

Dennis de Vries was nauw betrokken bij het maken van de plannen: “We hebben als gemeente gestuurd op een maatschappelijke invulling van het pand. Dit is altijd een pand van de stad geweest, het is mooi dat dat in waarde wordt hersteld en toegankelijk blijft voor inwoners. Ik ben er zelf vaak geweest, maar om in termen van onze demissionair minister-president te spreken: ik heb er geen actieve herinnering aan. Dat komt misschien door de biertjes.”

Poptempel

Tivoli Oudegracht heeft een bijzondere plek in de popgeschiedenis van de Domstad. Het pand werd in 1981 gekraakt en groeide al snel uit tot een muzikale broedplaats. Prince streek er neer voor een van zijn befaamde afterparties na een optreden in de Jaarbeurs. Ook andere grote namen als Pearl Jam, Artic Monkeys, Red Hot Chili Peppers, Nirvana en Queens of the Stone Age bestegen het podium. In 1998 organiseerde DJ St. Paul er zijn eerste editie van Pop-O-Matic.

Vijf jaar later zag het drum ’n bassfeest Blackout er het levenslicht en datzelfde jaar werd het de thuisbasis voor het ‘RAUW’ van dance-icoon Joost van Bellen. Laatstgenoemde verklaarde eerder tegen DUIC de locatie als ‘het allerbeste poppodium van Nederland’ te beschouwen.

Die geschiedenis moet volgens Messemaeckers van Stadswaarde een belangrijke plek krijgen in het pand: “Verwacht veel verwijzing naar de popgeschiedenis van het pand in de hotelkamers. Ook willen we dat de oude kloosterzaal wordt teruggebracht naar zijn oorspronkelijke staat. Daarvoor moet het podium wijken, deze krijgt in dezelfde ruimte een andere plek.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Cultureel podium

De programmering omschrijft Messemaeckers als ‘cultuur light’: “Denk aan cabaret en lichtere muziek met ruimte voor lokaal talent, waar mogelijk in combinatie met diner. Een podium met een stadsfunctie, bijvoorbeeld tijdens het NFF.”

De horeca en het culturele podium komen in handen te liggen van Peter-Paul Swijnenburg en Lieke van Herpen. Het restaurant krijgt een menu dat geïnspireerd is op ‘de wereld’, maar van dichtbij betrokken. Er wordt gewerkt met producten van boeren en tuinders uit de omgeving. Het duo is momenteel onder meer actief als uitbater van Buitenplaats Sparrendaal en Buitenplaats Amerongen.

In de middeleeuwen deed het gebouw dienst als Regulierenklooster. Aan de oorspronkelijke indeling is de afgelopen decennia veel veranderd. Deze is door de bouw van muren, hokjes en kamers niet meer goed zichtbaar. In de renovatieplannen is opgenomen dat de kloostertuin en -gang weer herkenbaar moeten worden. De tuin wordt gerealiseerd waar voorheen de garderobe te vinden was.

Grenzend daaraan wordt een horecavoorziening ingericht met op de begane grond een restaurant en op het balkon de ‘Wine & Cocktail Lounge’. Aan de achterkant van de nieuw te realiseren binnentuin grenzen de kinderopvanglocaties Ludens en Arthemis, zij behouden hun plek. Het pand, dat driehonderd jaar lang dienst deed als weeshuis, blijft zo ruimte bieden aan kinderen om zich te ontwikkelen en te spelen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Vervlogen tijden

Na een reeks van 30 concerten nam Tivoli in 2014 afscheid van haar locatie aan de Oudegracht. Onder meer Editors, The Kyteman Orchestra, De Jeugd van Tegenwoordig en Racoon bewezen dat jaar hun laatste eer aan de poptempel. Datzelfde jaar fuseerden Tivoli Oudegracht en Muziekcentrum Vredenburg en streken neer aan de Vredenburgkade. Daar opende het TivoliVredenburg, zoals we het vandaag de dag kennen.

In 2022 leek er even sprake te zijn dat het pand aan de Oude Gracht 245 nog eenmaal zijn deuren zou openen voor ‘Flashback Theater’. Dat evenement bleek echter niet bekend bij de gemeente en de toenmalig beheerder. Om die reden werd er geen toestemming verleend.

In de bekostiging van de renovatie krijgt vastgoedontwikkelaar Stadswaarde financiële steun via het fonds Erfgoedparels van de provincie, het restauratiefonds van de gemeente en ondersteuning van de Triodos Bank. De ontwikkelaar is eveneens bekend van de plannen voor de hoogste woontoren van de Domstad. Het honderdtwintig meter hoge gebouw moet in Leidsche Rijn komen te staan. De bouw is tot op heden niet gestart.