Het wordt lastig om de financiële tekorten bij Tivolivredenburg een halt toe te roepen. Een maandenlang onderzoek van de Utrechtse Rekenkamer is bijzonder kritisch over de gang van zaken bij het Muziekpaleis. “De consequenties van een groot en duur Muziekpaleis zijn onderschat en de gemeente loopt financiele risico’s.”
Om het tij te keren moet TivoliVredenburg de begroting sluitend zien te krijgen en moet de gemeente duidelijk gaan maken hoeveel subsidie zij nog beschikbaar stellen en welke culturele prestaties zij daar tegenover willen zien staan, zo valt te lezen in het rapport (.pdf). Sinds 2006 zijn de geraamde kosten van 98,6 miljoen euro voor de bouw en inrichting gestegen tot 156 miljoen in 2015. Volgens de Rekenkamer kan daar nu nog wel eens 9,6 miljoen euro bijkomen.
Een ander kritiekpunt dat de Rekenkamer aanvoert is het gebrek aan regie die de gemeente heeft gevoerd bij de totstandkoming van een muziekstichting die de ontwikkeling van het gebouw en de samenwerking van de fuserende partijen (Tivoli, Vredenburg en stichting Jazz Utrecht) in goede banen moest leiden. “De huidige stichting
TivoliVredenburg zag pas het licht bij de oplevering van het gebouw. De stichting was daardoor onvoldoende betrokken bij het bouwproces en nauwelijks voorbereid op het in gebruik nemen van het Muziekpaleis begin 2014.”
Huisvestingskosten veel te hoog
Ten opzichte van 2006 zijn de huisvestingskosten bijna 70 procent hoger geworden. Dit is veel hoger dan bij andere grote podia in Nederland. ook de zaalcapaciteit wordt bij lange na niet genoeg benut. Per zaal is er gemiddeld drie keer per week een culturele activiteit. Krap twee keer per week wordt een zaalplaats bezet door een betalende bezoeker. Van de kosten per bezoeker subsidieert de gemeente 32%, wat kan oplopen tot 42% als de
gemeente het exploitatietekort over 2015 dekt.
“Bij een onveranderde programmering en subsidie is vanaf 2016 een tekort van meer dan € 1,7 miljoen per jaar te voorzien bovenop de € 8 miljoen subsidie van de gemeente. De rekenkamer ziet ruimte voor verbetering binnen de huidige aanpak, maar sluit niet uit dat
meer fundamentele veranderingen nodig zijn voor een financieel gezonde exploitatie,” aldus de Rekenkamer.
Vreeke: “Aanbevelingen rapport zijn al staand beleid”
De directeur van TivoliVredenburg, Frans Vreeke, laat in een eerste reactie aan DUIC weten dat hij de flinke kritiek al aan had zien komen. “Het is jammer dat ook dit rapport weer benadrukt wat niet goed gaat en minder aandacht heeft voor alle successen die we boeken. De uitkomsten verrassen ons niet. De aanbevelingen in dit rapport zijn al grotendeels staand beleid.”
Heeft u de situatie rond TivoliVredenburg onderschat?
“Ik heb steeds gezegd dat de geschatte bezoekcijfers aan de lage kant waren. De kosten voor activiteiten en beheer zijn vooraf beoordeeld door een extern adviesbureau. Die hebben net als de opstellers van de begroting destijds niet goed kunnen inschatten, hoe hoog die kosten zouden zijn.”
Hoe nu verder?
“Wij verbeteren ieder jaar onze resultaten, die lijn zetten we voort in de komende jaren. Tegelijkertijd nemen we ons nadrukkelijk de laatste conclusie ter harte waarin de Rekenkamer TivoliVredenburg als cultureel ondernemer en de gemeente als subsidieverstrekker en eigenaar van het gebouw opdraagt een verantwoorde en sluitende begroting van het Muziekpaleis te bewerkstelligen.”
Gemeente: “College van B&W onderschrijft conclusie”
De gemeente laat weten zich te kunnen vinden in de conclusies en aanbevelingen van de Rekenkamer. “Het rapport levert een bijdrage aan het toewerken naar een reguliere verhouding tussen de gemeente en cultureel ondernemer TivoliVredenburg en bevat ook lessen voor vergelijkbare bouwtrajecten in de stad.”
De conclusie van de Rekenkamer dat het gebouw optimaal en voltijd benut moet worden, wordt ook door de gemeente onderschreven. “Een financieel gezond TivoliVredenburg vraagt om een organisatie die stevig inzet op het optimaal benutten van het gebouw en het verwerven van extra inkomsten. In oktober 2015 is een evaluatie- en adviestraject gestart dat is gericht op de evaluatie van de exploitatie tot nu toe en de beoordeling van het nieuwe beleidsplan van TivoliVredenburg voor de cultuurnotaperiode 2017-2020.”
Het college wil wel laten weten dat de omstandigheden bij het tot stand komen van het gebouw en de nieuwe organisatie complex waren. “Het gebouw heeft stad en inwoners een culturele instelling met een veelzijdige programmering en veel potentie in een uniek gebouw opgeleverd.”
Gekoppelde berichten
Politieke reacties na rapport Rekenkamer over TivoliVredenburg: ‘Teleurstellende reactie college’
De rekenkamer concludeerde vanochtend na een maandenlang onderzoek dat de financiële problemen van TivoliVredenburg voorlopig…
28 Reacties
Reagerenhet is een geweldig pand en een grote aanwinst voor de stad. Maar de kosten lopen nu toch wel erg uit de klauwen.
Onvoorstelbaar, 30 tot 40% subsidie per kaartje!
Hier past maar een remedie, keihard ingrijpen middels sluiten van meest verlieskatende zalen, niet meer programmeren van dure concerten en reorganisatie van personeelsbestand.
Allemaal niet leuk, maar dit kan echt niet. Dit is niet te verkopen richting de belasting betalers, rest culturele sector om naar maar te zwijgen over de jeugdzorg die moet bezuinigen.
De NS had zijn fyra, die hebben ze naar Italië kunnen terugsturen, Utrecht blijft zitten met een afschuwelijk gebouw dat niet alleen geluidslekken heeft, maar ook een financieel gat.
@ Herman, dat lijkt me wel iets te voorbarig en overigens vanuit economisch oogpunt niet rendabel. Een gebouw niet gebruiken, betekent niet dat er geen kosten aanzitten. Dat gebouw staat er nu eenmaal en blijkbaar krijgen ze dat met de oorspronkelijke (culturele) activiteiten niet gevuld. Ik stel voor – net zoals de horeca en bioscoopbranche – er overdag congressen en vergaderingen te gaan organiseren. Bij alle gebouwen gaat het om bezetting, daarna pas de aard van de activiteiten (faciliteiten, ambiance, etc…).
De oplossing lijkt me vrij simpel.
Meer draaien op vrijwilligers dan op betaalde krachten, snijden in het tegelijk programmeren in meerdere zalen tegelijk; kleinere, dus goedkopere, maar wel zeer talentvolle acts boeken, kaartjes 2,50-5 euro duurder maken, drankjes met 50 cent omhoog, top levert vrijwillig 25.000-50.000 euro salaris per jaar in. Volgens mij kom je dan een heel eind. Dit in combi met meer verhuur gericht op bedrijfsleven, waar je 3.500 euro per dagdeel kan rekenen per zaal, minstens. Dit moet je toch wat opleveren. Daarnaast restaurant in eigen beheer nemen, mocht dit contracttechnisch mogelijk zijn. Misschien ook meer educatieve activiteiten ontplooien die dus meer schoolbezoeken trekken?
Ik sta soms ook te kijken van wat er allemaal met TivoliVredenburg aan de hand is.
De eerste keer dat ik er kwam zat er bij de garderobe een meisje die maar één taak had; het mobiele pinapparaat bemensen. Zij was dus zeg maar een levende pinmachine. Bizar.
In de voorverkoop betaalde ik eens meer voor een kaartje dan mensen aan de deur. Bizarre situatie natuurlijk; zo bind je geen klanten aan je toko.
Laatste ging ik naar de website om te kijken wat er op vrijdagavond te doen was. Helemaal NIETS! In geen enkele zaal stond op deze uitgaansavond iets geprogrammeerd.
Dat Café het gegeven paard beneden in de hoek heeft ook rode cijfers, vanwege slecht beleid, zegt men althans.
Waarom wordt dat hier niet genoemd?
Hoe is het in godsnaam mogelijk dat er per zaal gemiddeld slechts drie keer per week een activiteit is??? Kijk voor de grap eens op de agenda van bijvoorbeeld Paradiso: NUL lege dagen in november. Moeten we misschien gewoon concluderen dat Utrecht veel te klein is voor een zalencomplex van dit kaliber?
Tivolivredenburg aan een commerciële party verpachten die wel winstgevend kan explateren ,
TivoliVredenburg heeft anders in november ook nul lege dagen in november: https://www.tivolivredenburg.nl
Met dank aan PvdA GroenLinks en D66 aan het roer en aan bouwkosten Tivolivredenburg 58 miljoen euro overschreden.
Daar bouw je mini maal 100 huizen voor!
Men had gewoon moeten laten bouwen volgens de afspraak “voor dit bedrag zetten we een gebouw neer, als het meer kost is dat het risico voor de aannemer”.
Tivoli Oudegracht draaide prima, maar MOEST meedoen; jazz- en klassieke concerten draaien met verlies (inclusief subsidie).
Stad Utrecht profileert zich (terecht) als cultureel centrum van Nederland. Dan mag dat ook best iets kosten. TivoliVredenburg wordt door vele tienduizenden inwoners zeer positief beoordeeld.
Wanneer de begrotingsoverschrijding van ruim 50 miljoen in één keer wordt afgeboekt (omstreeks €150 per inwoner) resteert, terwijl de bezoekersaantallen alleen maar zullen stijgen, nu al een gezonde exploitatie.
Veel inwoners vinden met mij het muziekpaleis iets om trots op te zijn. Dus pak je verlies en richt de blik op de toekomst.
Ik heb wel eens vernomen dat er afspraken liggen tussen de jaarbeurs en de gemeente die een sta-in-de-weg zijn voor de doorontwikkeling van TiVre richting congres- en zalencentrum. Wellicht iets voor de redactie om eens uit te pluizen?
Cultuur mag wat kosten. En het is de taak van de overheid om iedereen toegang te geven.
Dus de prijzen moeten redelijk zijn.
Niet overlaten aan de markt, dan wordt het aanbod beperkt tot geldopbrengende dijenkletsers.
Het valt zeer te prijzen dat de rekenkamer Utrecht dit onderzoek, ondanks ernstige capaciteitsproblemen heeft uitgevoerd. De rekenkamer legt de vinger op de juiste plek: De gemeentelijke organisatie is niet gericht op wat haar topprioriteit moet zijn: ´De kwaliteit en de integriteit van de bestuurlijke besluitvorming.´
Ik constateerde dat al in januari 2014 bij het afschieten van het Artplex/bieb++, een investering van 80.000.000.
De rekenkamer gaat in haar rapport niet in op de rol van individuele politici, noch op de rol van de partijen waar die politici lid van zijn. Evenmin gaat de rekenkamer in op de rol van de Utrechtse Culturele Lobby. Daar gaat de rekenkamer namelijk niet over.
Haar conclusies zijn echter dermate schokkend, dat B&W en de Raad daar alsnog opdracht voor moeten geven. Waarom hebben de Utrechtse burgers daar recht op?
In de aanloop naar de besluitvorming door de Raad voor de Bieb++ werden veel vragen en opmerkingen gemaakt over de onderbouwing van de plannen voor het Artplex onderdeel van Bieb++. In reactie daarop verschenen ineens nogal wat zeer positieve algemene geschriften om te benadrukken dat realisatie van Bieb++ onontbeerlijk voor de ambities van de stad waren. Ook werden positieve second opinions in stelling gebracht. Op de inhoudelijke bezwaren werd echter niet ingegaan.
Het rapport van de rekenkamer maakt duidelijk dat dat ook zo moet zijn gegaan bij het Muziekpaleis. De rekenkamer constateert dat de prognoses voor het Muziekpaleis waren gebaseerd op ´Wishfull Thinking´. Precies wat ik zei over het Artplex: http://www.duic.nl/nieuws/toine-goosens-maakt-in-brief-aan-gemeenteraad-gehakt-van-het-artplex-project/
De Raad heeft een nota over de eisen aan de integriteit van haar eigen leden vastgesteld. Over de eisen aan de kwaliteit en de integriteit van de bestuurlijke besluitvorming van de gehele gemeentelijke organisatie hebben we echter nog niets gehoord. Het is hoog tijd dat B&W en de Raad zich daar over buigen en beleid vaststellen.
Na uitgebreide lezing van: ´Een paleis voor de muziek´ ga ik dieper op de conclusies van de rekenkamer in.
En ongetwijfeld blijven de politiek- en ambtelijk verantwoordelijken ook bij deze blunder rustig op hun riante stoelen zitten. Dat mochten ze toch ook al bij de overschrijding van vijftig miljoen euro bij de bouw? Wij (gemeenschap) betalen dat immers “gewoon”?
Een opgestelde begroting waarbij onduidelijk was hoe hoog de kosten zouden zijn… Welke verantwoordelijke nam op basis van onduidelijke exploitatiekosten beslissingen? Zo onduidelijk was het helemaal niet waarschijnlijk. Tivoli moest koste wat kost mee in het Vredenburgproject om de kosten te kunnen dekken. En zelfs nu blijken de kosten nog niet te dragen.
Dit hele project moest koste wat kost doorgaan en nu het er staat is er geen weg meer terug. Typische gedachtengang van bestuurders anno 2015.
Rekening bij de burger.
In een oud zaaltje met de juiste band, grappenmaker, muzikant of andere entertainer zal het net zo leuk zijn…. Maar dan zou het kapitaal er niet van genieten.
Kan iemand mij vertellen waarom het maar niet wil lukken bij Tivoli Vredenburg en de Stadsschouwburg Utrecht en dat het wel lukt bij de HMH, Stage entertainment, Albert Verlinde Productions enzovoort… Misschien wist ik het antwoord eigenlijk al wel….
Wat zijn alternatieven om meer te verdienen?
De boel draait al voor een aardig deel op vrijwilligers. Substantieel verhogen van de prijzen lijkt me idioot want dan verpest je het voornaamste succes (hoge bezoekersaantallen) en de prijzen zijn al niet laag t.o.v binnen en buitenland. Biertje kost 3,50, ook niet bepaald goedkoop.
Ongebruikte ruimte dus..
– Congressen, zakelijke verhuur. Hier zijn meerdere zalen heel geschikt voor en de ligging van het gebouw is ideaal. Concurentie is er wel veel in het stationsgebied. Maar het is dan ook de meest lucratieve optie.
– Verhuur aan universiteit/hogeschool. Ik weet niet hoe het momenteel gaat maar in het verleden was er op sommige faculteiten met regelmaat gebrek aan collegezalen.
– De komst van de Kade bioscoop is een populair dossier op deze site, maar waarom niet gebruiken wat je hebt? Behoud van de City ben ik voor, maar wellicht leent ook de De Cloud Nine zich met wat aanpassingen voor gebruik afwisselend gebruik als bioscoopzaal / concertzaal. Misschien andere zalen ook.
Met de horeca in het gebouw valt zeker nog meer te verdienen. Geregeld staan er enorme rijen voor de bars waar dan iemand onbeholpen tracht biertjes te tappen. Persoonlijk doe ik geen moeite meer. Ook na een concert vluchten de meeste bezoekers het pand uit. Waarom blijven ze niet hangen op de “pleinen”?
Moeten er -net als bij de landelijke politiek- hier geen politieke consequenties worden getrokken?
Sneu voor ondernemers zoals de eigenaren van de Basis, hier staan dezelfde DJ’s, in een mooiere locatie maar zonder subsidie van 40% per kaartje. Deze jongens moeten hard werken en 40% meer marge maken om de concurrentie aan te kunnen met TiVre..
-Meer vrijwilligers/stagiairs i.p.v. betaalde krachten.
-Zaalverhuur aan bedrijfsleven/universiteit/hogeschool.
-Drankprijzen zijn te hoog! 3,50 per biertje, terwijl je al flink betaald hebt voor een kaartje is belachelijk. Nog hoger dan op festivals. Dit werkt averechts, mensen houden zich nu in met het halen van een nieuw drankje.
-Muntjes i.p.v. cash betaling aan de bar, wachttijden zijn doorgaans veel te lang.
-Programmering op de schop. Minder dure acts, meer aanstormend talent boeken. Op het gebied van elektronische muziek kan het vooral veel beter. Kijk eens naar wat Doornroosje doet.
Succes ermee.
@jos stelling 03 NOVEMBER 2015 OM 21:59;
Inderdaad Jos, maar niet voor deze Wethouder, zij kan niets doen aan de fouten van voorgangers en hun ambtenaren die hier nog wel zitten, dus zeker de ambtenaren ook ontslaan.
Ik krijg nu toch echt een déja vu gevoel:
http://www.utrechtanders.nl/?p=1014
Het is slecht begonnen, veel onderling wantrouwen bij de bestuurders van deze cult. instellingen in het voortraject. Een bedrijfverzamelgebouw werd het. Het Muziekpaleis is andere koek, vereist een heel andere mindset.
De ego-tjes van destijds kosten, zoals altijd, de burger veel geld.
Als het personeel wat efficienter zou tappen kun je veel meer omzet hebben. Veel mensen (waaronder ik) nemen niet eens de moeite in een rij te gaan staan voor een biertje maar gaan gelijk naar buiten.