Bankier! Nou eh nee, liever niet. Rik Berkhout, in 1965 geboren in Ter Aar, groeit op in een bankiersfamilie, dat wil zeggen zijn vader was bankier en zijn jongere broer is het. Pa Berkhout zag voor Rik ook wel een toekomst in het bankwezen voor zich. Daar denkt Rik anders over. Het keurslijf van een vaste baan en een driedelig pak knelt al bij de gedachte.

Al jong voelt hij een vrijheidsdrang en een grote behoefte tot expressie. Hij blijkt net als zijn vader muzikaal, leert gitaarspelen en is al snel gitarist in een plaatselijk bandje. Met een goed bedoeld advies van thuis gaat hij naar de middelbare detailhandelsschool, maar daarna kiest hij zelf en gaat in 1985 naar de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht.

Aan de HKU studeert Rik Berkhout Grafische Vormgeving, maar naarmate zijn studie vordert gaat zijn belangstelling meer en meer uit naar de autonome schilderkunst. Als hij in 1990 afstudeert voelt hij zich dan ook meer schilder dan grafisch vormgever. Hij heeft de eerste jaren na zijn afstuderen een atelier aan de Oudegracht waar hij dan ook woont. Hij schildert vanaf het begin in een abstract expressionistische stijl die niet verandert in de loop der jaren. Bij zijn schilderijen, die hij met houtskool opzet, gaat het er niet alleen om wat het voorstelt, net zo interessant vindt hij wat de toeschouwer erbij voelt! Rik Berkhout wil mensen aan het denken zetten met zijn schilderijen, die hij laag-over-laag opbouwt zodat er een soort materieschilderijen ontstaan. Schilderijen overigens die nooit af zijn.

In zijn atelier, sinds twintig jaar gevestigd aan de Grave van Solmstraat 2, ziet Berkhout na verloop van tijd steeds weer een reden om aan een schilderij verder te schilderen. Het is een moeilijk te bestrijden twijfel die zich van hem meester maakt waardoor hij altijd iets aan zijn schilderijen moet toevoegen. Een schilderij is af als het verkocht is, dan pas kan hij het loslaten. Schilderijen verkopen doet hij met regelmaat. In de recent opgeleverde nieuwbouw van de Kromhoutkazerne hangen zes grote schilderijen van zijn hand, een adviesbureau kocht onlangs een groot doek van 200 x 300 cm aan en ook het Antoniusziekenhuis in Nieuwegein kocht werk van hem aan. Voor Berkhout geen grote financiële crisis tot nu toe.
Rik Berkhout is een innemend mens, betrokken bij zijn omgeving, natuur en medemens.

Enthousiast vertelt hij over zijn parttime werk bij Stichting De Boogh in Baarn, daar besteedt hij een deel van zijn tijd aan mensen met een niet-aangeboren hersenafwijking. Als activiteitenbegeleider maakt hij op speelse wijze de dagbesteding van deze mensen draagbaar en zinvol. Het is zeker geen eenzijdige bezigheid, Berkhout leert op zijn manier ook van dit werk. Hij vindt er de nodige inspiratie en energie die hij loslaat in zijn atelier. Misschien wel door zijn werk bij De Boogh waar veel met klei wordt gewerkt, maakt hij van tijd tot tijd een zijstap naar de beeldhouwkunst. Bijna ideaal vindt hij het om een schilderij te maken in combinatie met een sculptuur. De mogelijkheid om dit te realiseren deed zich in 2007 voor bij het 200-jarige bestaan van Genootschap Kunstliefde, waarvan Berkhout lid is. Een geselecteerd aantal leden mocht een jubileumexpositie maken in de Pastoefabriek op de Helling in Utrecht. Berkhout ontwerpt en maakt een sculpturale bank van polyester in combinatie met een aantal monochroom geschilderde doeken in kleuren die ook in de meubelcollectie van Pastoe worden gebruikt.

De kunstenaar hakt zijn beelden niet uit steen of hout, maar vormt ze uit verschillende materialen zoals polyester, papier-maché en klei. Hij schuwt daarbij geen grote afmetingen, getuige een beeld van drie meter hoog uit 2009 dat is gemaakt uit papier-maché.
Voor Rik Berkhout (getrouwd en twee kinderen) was een toekomst in de ‘financiële wereld’ weggelegd, maar hij zocht en vond zijn vrijheid als kunstenaar. Hij verdeelt zijn tijd tussen zijn gezin, atelier, zijn werk bij De Boogh en als zanger/gitarist bij maar liefst drie bandjes, want ook zijn muzikale talenten heeft hij verder ontwikkeld. Een druk leven dat hij met plezier leeft en dat is terug te zien in zijn schilderijen vol kleur. Vraag liever niet aan hem wat het voorstelt, maar vertel wat je voelt!

www.rikberkhout.nl

Marcel Gieling