Hij kon het mooi vertellen, onze gids Hans. Spaanse legionairs die met hun rug tegen de muur van het castellum zitten, beker wijn in de hand, starend over het barbaarse land aan de overkant van de Rijn, of glurend naar passerende Bataafse meisjes. Je zag ze voor je, ergens in de eerste twee eeuwen van onze jaartelling, ver van hun eigen land. Dergelijke verhalen waren wel nodig tijdens de rondleiding, want de lappen plastic en de vele stutten en stellages onder de grond inspireerden die middag niet echt tot een spannend beeld van het oude Romeinse fort.

Tijdens een drukbezochte eerste culturele zondag van 2014, zondag 12 januari, nam ik eindelijk eens een kijkje bij de resten van wat zich onder het Domplein bevindt, in wat ze Schatkamer II noemen. Deze gaat op 2 juni a.s. open voor publiek; de bouwplaats is op gezette tijden te bezoeken met een rondleiding, ook de komende tijd nog. Schatkamer I is er overigens ook, die bevindt zich in de kelders van het Utrechts Centrum voor de Kunsten. Deze ging al in 2010 open, maar ook hier was ik tot mijn schande nog nooit geweest.

In beide ondergrondse ruimtes zijn Romeinse resten te zien, maar Schatkamer II heeft nog veel meer. Dit wordt straks het grote klapstuk, als ik het goed begrepen heb; hier zijn naast Romeinse ook tal van middeleeuwse overblijfselen zichtbaar gemaakt. Wat nu nog verborgen is onder grote stukken landbouwplastic, om uitdroging te voorkomen, zal straks voor iedereen te zien zijn: de resten van het hoofdgebouw van het Romeinse castellum Traiectum bijvoorbeeld, en pijlers van de gotische Dom. Resten van middeleeuwse grafkelders, stenen muren of het plaveisel van de Romeinse weg. Computeranimaties moeten de bezoeker helpen een goed beeld van de diverse opgravingslagen te krijgen. Ook zijn impressies gemaakt van hoe het fort eruit gezien heeft, en de diverse kerkjes die er in de loop der eeuwen gestaan hebben. Wat ik er tot nu toe van gezien heb, is absoluut indrukwekkend, en het moet straks een hele belevenis worden om er rond te lopen.

Een naam heeft die Schatkamer inmiddels ook: eveneens op 12 januari haalde onze kersverse burgemeester uit een van de bouwputten met een dragline een groot doek omhoog, met de naam ‘Dom under’. Een beetje een flauwe woordspeling, maar oké, je weet wel onmiddellijk wat ermee bedoeld wordt. Met het tappen van het eerste vaatje Traiectum-bier, speciaal door Brouwerij De Leckere gebrouwen, werd er vervolgens op de naam getoast. Romeins is het biertje zeker niet, lekker wel. Het publiek kon het biertje namelijk kopen bij de mobiele wijnbar, en als historicus die zich vooral met wijn bezig houdt, lust ik ook wel een biertje. Overigens een zeer slimme zet, die wijnbar op het Domplein. Die zorgde voor een prima sfeer aan de voet van de kerk, en het publiek wist Vive-le-Vin  goed te vinden. Mogen ze vaker doen! Tip voor bij de opening van ‘Dom under’ misschien, op 2 juni?