Een eerbetoon aan het kleine en alledaagse in de buurt Ondiep, dat is waar het om draait in de tentoonstelling ‘Ik kom uit Ondiep’. Aviva Brouwer en Sanne Sprenger maakten de tentoonstelling die nu te zien is in het Volksbuurtmuseum. Wijkbewoner Jac de Groot en zijn familie staan hierin centraal. Als (oud-)medebewoners zagen Sanne en Aviva de buurt van dichtbij veranderen. Door het slopen en vervangen van de kleine en tochtige huizen, verdwijnt ook langzaam het kenmerkende gemeenschapsgevoel van oude volkswijken als Ondiep. Aan de hand van oude en nieuwe foto’s en anekdotes legden ze vast wat er nog in Ondiep is voordat het verdwijnt.

Waar gaat de tentoonstelling precies over? 

Sanne: “Het is het verhaal van Jac de Groot en zijn familie. Jac houdt net als zijn vader van fotograferen en groeide op in Ondiep. Ook zijn dochter en kleinkinderen wonen er. De fotocollectie die Jac maakte van zijn familie laat het dagelijkse leven in een volksbuurt door de tijd heen zien. Dat vonden wij bijzonder.”

Aviva: “Het gaat juist om dat kleine en intieme. Foto’s bij mensen thuis van verjaardagen of Sinterklaas. In eerste instantie was het idee om op zoek te gaan naar meerdere mensen die hun fotoalbums open wilden stellen, maar toen was daar Jac.”

Tekst loopt door onder de foto

Zijn jullie blij met het eindresultaat?

Aviva: “Het is hartstikke leuk dat we dit podium krijgen. Het begon met een idee voor een boekje over de wijk, maar dat groeide uit tot een boekje én een tentoonstelling.”

Sanne: “We werden vooral heel blij van het contact met Jac en alle foto’s die hij had bewaard en ons liet zien. Als kind van 9 begon hij al met fotograferen, net als zijn vader en oom. Dat was voor iemand die in zo’n volkswijk woont niet een standaard hobby. Hij had al die spullen nog, inclusief die oude camera die in de tentoonstelling te zien is.”

Wat voor verhaal willen jullie ermee vertellen? 

Aviva: “Je hoopt dat die bij iedereen iets losmaakt, ook al ben je niet bekend met de wijk of de mensen op de foto’s.”

Sanne: “We wilden ons plezier en de associaties bij het zien van zijn fotoarchief overbrengen. De manier waarop de beelden en verhalen van Jac en zijn familie ons raakten willen we doorgeven.”

Aviva: “Ondiep bestaat van oudsher echt uit familiebanden. Dat is natuurlijk verdwijnend. Dat was voor ons ook een thema. Met de sloop van de oude huizen en de verandering van de bevolking verdwijnt jammer genoeg het oude en charmante karakter van die volkswijk.”

Tekst loopt door onder de foto

Jullie leerden elkaar kennen in het oude gedeelte van Ondiep. Sanne, jij woont inmiddels in het nieuwe gedeelte. Wat vinden jullie van de wijk?

Aviva: “Mijn eerste huurwoning was een klein huisje in het oudste deel van Ondiep, een deel dat nu is gesloopt. Ik had daar zo kunnen blijven wonen. Het was een leuke straat. De mensen in de wijk moesten even aan mij wennen, maar daarna voelde ik me al snel heel erg opgenomen. Je kon daar de sleutel buiten in de deur laten zitten. Het voelde veilig.”

Sanne: “Ik kwam daar ook in mijn eentje wonen. Mijn buren zeiden meteen dat ik altijd bij ze aan kon kloppen als er wat was. De saamhorigheid die wij daar hebben ervaren, wilden we laten zien in de tentoonstelling. We dragen de buurt een warm hart toe.”

Wat zijn jullie lievelingsplekken in Utrecht?

Sanne: “Voor mij is dat het café van Springhaver. Ik woonde als kind op de Springweg en mocht daar voor het eerst in m’n eentje naar de film. Ik ging naar Ronja de roversdochter. Ik kom daar nog steeds graag.”

Aviva: “Ik kwam graag bij de oude dB’s op de Cartesiusweg. Laatst fietste ik er weer langs en moest denken aan de grote tuin met die lampjes. Het was een fijne en prettige plek om een hapje te eten en naar een bandje te kijken. Die warmte mis ik, omdat het natuurlijk ook vertrouwd was daar. Ik moet wennen aan de nieuwe locatie op de Vlampijpstraat. Het is nog niet helemaal af, maar ze hebben het al wel heel leuk aangekleed.”

Hebben jullie een mooie herinnering aan de stad?

Aviva: “Dan zou ik toch het oude wijkje noemen met mijn oude huisje, ook vanwege de historische waarde, het stratenpatroon, de mensen die we hebben leren kennen, de film* die we daar met veel plezier hebben gemaakt. Fantastisch. Het was een hele prettige plek om te wonen.”

Sanne: “Zeker als jonge vrouw alleen, want er was een soort sociale veiligheid vanuit die familiebanden van de mensen om je heen. Iedereen kende elkaar en wij zaten daartussen.”

Aviva: “Het was een gemêleerd gezelschap, zowel qua leeftijden als interesses.”

Hoe en wanneer waren jullie voor de eerste keer in Utrecht?

Sanne: “Ik ben hier opgegroeid. Ik ben geboren bij de oude watertoren aan het Lauwerhof in een woongemeenschap. Mijn vriendjes en ik daagden elkaar uit om op de onderste smalle sierrand van de watertoren te lopen, die drie meter hoog is, zonder er vanaf te vallen.”

Aviva: “Ik kwam hier als student wonen en ben niet meer weggegaan. Vroeger als kind ben ik veel verhuisd met mijn ouders. In de eerste periode in Utrecht was het lastig om een kamer te vinden. Dus ik ben gaan kraken. Dat was helemaal te gek. Daar heb ik mijn liefde voor oude huizen en verlaten panden in gevonden.”

Utrecht is…

Sanne: “…de stad waar ik me thuis voel.”

Aviva: “…m’n stadsie.”

De tentoonstelling Ik kom uit Ondiep is t/m 30 maart te zien in het Volksbuurtmuseum. Daarna reist de tentoonstelling door naar o.a. het Stadskantoor, Bibliotheek Neude en Buurthuis de Speler in Ondiep.

*In 2008 maakte Aviva en Sanne de film ‘Het grote verlies van Het Kleine Wijk’, over de volkse buurt Het Kleine Wijk in Ondiep.