Het werk van fotograaf Johannes Anthonius Moesman (1859-1937) geeft een uniek inkijkje in het Utrecht van ruim honderd jaar geleden. Zo zien we op zijn foto’s hoe mensen rond 1909 rondstruinden op de warenmarkt op de Neude, hoe paarden werden verkocht op het Vredenburg en hoe molen De Meiboom eruitzag aan het Paardenveld. Het Utrechts Archief opent op 10 oktober een tentoonstelling waarin het werk van Moesman centraal staat.
Tekst loopt door onder afbeelding

Johannes Anthonius Moesman was lithograaf van beroep. Hij verkocht zijn werk vanuit zijn winkel, dat tegelijkertijd dienstdeed als drukkerij, aan de Neude. Als fotograaf maakte hij daarnaast heel veel beelden in de Utrechtse binnenstad. Zo fotografeerde hij onder meer markten, kermissen, optochten en bekende plekken.
Tekst loopt door onder afbeelding

“In de tijd van Moesman veranderde het dagelijks leven in de stad ingrijpend”, schrijft Het Utrechts Archief. “Er kwam elektrisch licht, radio, telefonie, de eerste auto’s verschenen en oude bouwwerken werden afgebroken. De beelden van Moesman bieden een uniek inkijkje in de stad Utrecht aan het begin van de 20e eeuw.”
Tekst loopt door onder afbeelding

Johannes Anthonius Moesman moet overigens niet verward worden met zijn zoon Johannes Hendrikus Moesman (1909-1988). Deze ‘Moesman junior’ zou in zijn leven grote bekendheid krijgen als surrealistisch schilder. De expositie ‘Utrecht door de lens van Moesman’ is van 10 oktober tot en met 27 april volgend jaar te zien bij Het Utrechts Archief.
13 Reacties
ReagerenIk kan nu niet zeggen dat de stad er op vooruit is gegaan, qua uitstraling. Pff, wat hebben ze de stad Utrecht toch in al die jaren geruïneerd.
Lijkt me een geweldige tentoonstelling!
Gaan we zéker naartoe!
@Van Puffelen 8/10/2024 – 16:46
Op zorgvuldig geselecteerde, half vergeelde fotootjes ziet alles er een stuk beter uit. Een soort Het Gras Is Groener Twee Generaties Terug effect.
Zorgvuldig voorbereid en gepresenteerd oud is al snel beter dan ongefilterd direct waargenomen nieuw. De mensen op de foto’s begin 20e eeuw dachten waarschijnlijk hetzelfde over begin 19e eeuw als jij over begin 20e eeuw nu.
De heer van Puffelen verlangt terug naar vroeger, de “goeie ouwe tijd”… een tijd die alleen in hoofden van mensen leeft. Utrecht is er gigantisch op vooruit gegaan. Toen ik hier in 1980 kwam wonen, was het een saai, duf, rommelig, stil (en bijna lelijk) groot dorp. Nu is het een mooie, frisse, bruisende stad. Prachtig opgeknapte straten waar de fietser voorrang heeft, de schitterende singel die weer open is, het mooie stationsgebied wat qua verbouwing in de eindfase zit en zo kan ik nog wel even doorgaan. Als niet-geboren Utrechter ben ik trots op deze mooie stad, het voelt ook als “mijn” stad en helemaal nu de fantastische Domtoren weer in volle glorie staat te pronken.
@Pieter Dinhs, fijn dat jij het als “mijn stad” ervaart. Als geboren en getogen Utrechter mag ik een andere mening hebben ? Teveel gesloopt, en het vergrote HC is nog erger dan die andere…
@piet. Utrecht was nooit dorps, ook toen floreerde de Jaarbeurs, Universiteit, Vredenburg, en ook Hoog Catarijne succesvol. Echter was het in Nederland overal een economische crisis periode, en de gedachte heerste dat iedere stad een negatieve plek was om te wonen. Dus inwoner aantal daalde zelfs door Nieuwegein, Maarsebroek etc. De stad had ook weinig geld voor herstel en verbetering van de leefomgeving omdat iedereen met draagkracht de stad verliet. Door in de stad ” dorps archtektuur” te bouwen dacht men dit tij te keren. Het meest lelijke voorbeeld ervan is te zien bij het westplein daalse tunnel. Hartje stad een wijk als in Nieuwegein! De leegloop van de stad maakte het moeilijker ook voor bijvoorbeeld horeca en winkels te blijven bestaan. Tourisme was er nauwelijks. In Amsterdam was de situatie door tourisme o.a. wel wat beter. Rotterdam, en Den Haag waren ook veel stiller, leger dan nu.
Nieuwe Hoog Catharijne als winkel centrum architectuur steekt met kop en schouder uit bij vele in Nederland en Europa is mijn ervaring.
Uniek is dat je de singel in de grote hal er onder door ziet lopen. De uitstraling heeft een internationale allure en het vormt de perfecte schakel tussen Centraal en oude binnenstad. Buiten het top Jugendstiel monument De Utrecht, en het Dom Hotel is er niet veel waardevols gesloopt.
In het boek Gesloopt Nederland staan wel veel andere Utrechtse gebouwen die waardevol waren en gesloopt zijn.
@katja: misschien had je als geboren en getogen Utrechtse andere partijen moeten kiezen bij verkiezingen cq de barricaden op moeten gaan ipv lopen zeuren. Je stond er blijkbaar bij en keer ernaar. Heb je geprotesteerd tegen het dempen van de singel, het platgooien van wijk C, de bouw van HC, de bouw van de neudeflat?
@Katja 10/10/2024 – 11:18
Natuurlijk mag je dat.
Heeft weinig met “geboren en getogen Utrechter” te maken overigens, maar dat is die dorpse mentaliteit van Utrecht.
Iedereen mag een mening hebben.
Een onderzoek onder de meningen zou meest waarschijnlijk uitwijzen dat hoe ouder de bewoner, hoe meer de bewoner vindt dat het vroeger allemaal een stuk beter was.
Human nature.
Dus Katja, omdat jij toevallig geboren en getogen bent in deze stad (bewijs?) heb je er meer zeggenschap over? Wat een ongelofelijke flauwekul. Jij die helemaal niets gedaan hebt toen de halve stad in de jaren zestig werd afgebroken en vernacheld, durft nu anderen de maat te nemen? En maar toeteren langs de zijlijn maar enige oplossingen aandragen, ho maar.
@W, Neudeflat, toen was ik nog een klein kind, dempen singel, idem, platgooien Wijk C, was in de jaren dertig al begonnen, zó oud ben ik ook weer niet. En het HC van nu is veel groter dan het oude. Met het “referendum” heb ik voor groen gestemd, en kijk eens wat er van geworden is ? Westzijde van het Vredenburg zou open blijven met uitzicht over het water naar het station toe. Nu staat er een lelijk appartementencomplex.
Verlangen naar “Oud Utrecht”…..!!!
Veel krottenwoningen.
De Benenkluif,Gasfabriek ea vervuilende industrie.
Geen douche in vele woningen.
Rattenplaag.
Vervuilde stinkende sloten en kanalen.
Ik kan nog wel even door gaan….!
Als ik terugkijk richting 50/60er jaren is Utrecht er toch echt een stuk beter op geworden qua wonen.
Het grootste probleem nu……is om Utrecht leefbaar te gaan houden.
En dit alles naar aanleiding van een tentoonstelling van Moesman…