DUIC bespreekt wekelijks een opzienbarende foto van F.F. van der Werf, te zien in de tentoonstelling Utrecht in beeld bij Het Utrechts Archief. In 1951 fotografeerde hij deze vrolijke studenten met baard. Zij lieten – tegen de heersende mode in – hun gezichtsbeharing groeien voor het lustrum van de universiteit en het USC in 1951.

In 1951 vierde de Universiteit Utrecht haar 63e lustrum, samen met het Utrechtsch Studenten Corps. Traditiegetrouw voerden zij een ‘maskerade’ op: een historisch openluchtspel waarin een persoon centraal staat. Deze keer met het thema de Mongoolse heerser Dsjenghis Khan; Utrecht werd omgedoopt tot ‘Samarkand’. De optocht moest zo echt mogelijk lijken. En ja, daarvoor moesten ook USC studenten hun baard laten staan.

Over die baarden…

In de jaren ’50 waren baarden absoluut niet populair. De jongens op de foto moeten voor veel hilariteit hebben gezorgd. Don Schroder, barbier bij Local Heroes in Utrecht: ‘die baarden zou ik typeren als ‘type professor’; niet echt stoer en zeker niet vergelijkbaar met baarden van nu of uit de jaren ‘60 en ‘70.’ Wie had verwacht dat de hoofdrolspeler, een van de jongens uit de foto van Van der Werf, er een paar maanden later zou uit zou zien?

De maskerade: live action role-playing van weleer

Van oudsher organiseren het USC en de Universiteit Utrecht samen het lustrum met een Maskeradeoptocht. Dit was niet zomaar een verkleedpartijtje; alles moest zo echt mogelijk lijken. De maskerades groeiden in Utrecht uit tot enorme spektakels. Met in 1836 een optocht van 885 studenten, burgers en militairen en tientallen met tientallen paarden en in 1906 een Romeins amfitheater met 500 zitplaatsen, de intocht van een keizer met veertig renpaarden, karossen en lauwerkransen. Echte live action role-playing van weleer dus.

Ruzie over de maskerade

‘De lustra van het USC en de UU liepen gelijk op en lange tijd vielen “de” studenten samen met het USC’, volgens Leen Dorsman, hoogleraar Universiteitsgeschiedenis aan de UU. ‘Eind negentiende eeuw veranderde dat door verengingen als Veritas en Unitas. De rector van de UU wilde dat het lustrum van iedereen zou worden, tegen de wens van het corps in.’ Maar de eenheid bleek ook bij dit lustrum in 1951 ver te zoeken. Veritas protesteerde en er ontstond een grote rel tussen de twee verenigingen, waarna ze uiteindelijk ieder een groot lustrumspel hielden. In 2006 is de traditie weer opgepakt en in het voorjaar van 2016 wordt de maskerade opgevoerd met het thema ‘Don Quichot’.

Lezing over F.F. van der Werf

Op zondag 13 december kom je meer te weten over de fotograaf van deze foto’s in de lezing ‘Wie was F.F. van der Werf’ in Het Utrechts Archief. Aanmelden kan via publiek@hetutrechtsarchief.nl of 030 286 6611, de kosten zijn 3,-.