Dit interview is gehouden voor de coronacrisis in Nederland. Een deel van de Vrijheidscolleges is intussen afgelast. Er stonden tot en met 20 juni in het hele land ruim 70 lezingen gepland. De Four Freedoms Meet Up, Tour en de Four Freedoms Awards uitreiking worden verplaatst naar april 2021.

Esther Lubberding (48) is tien jaar lang directeur geweest van het Bevrijdingsfestival Utrecht. Vijf jaar geleden droeg ze haar functie over, maar ze is nog wel de directeur van de Vrijheidscolleges. In aanloop naar 5 mei worden door het hele land ruim 70 Vrijheidscolleges gegeven, met sprekers als Danny Ghosen, Angelique Houtveen en Bilal Wahib en Philip Freriks. Dit jaar viert Nederland 75 jaar vrijheid en daarom zijn er meer Vrijheidscolleges dan ooit. We vroegen Esther hoe ze de sprekers kiest en wat haar lievelingsplek is in de stad.

Hoe heb je de Vrijheidscolleges bedacht?
“Ik merkte als directeur van Bevrijdingsfestival Utrecht dat veel mensen denken dat die festivals voornamelijk om bier drinken draaien, maar het gaat natuurlijk over het vieren van een ooit zwaarbevochten vrijheid. Ik heb toen gezegd: we willen meer inhoudelijke programmering. Zo hebben we de colleges bedacht: inspirerende verhalen over vrijheid, verteld door bekende Nederlanders. Alle sprekers vertellen over hun visie op vrijheid. De colleges zijn door het hele land op basis-, middelbare en mbo-scholen, universiteiten, theaters, in bibliotheken en op de Bevrijdingsfestivals. We zijn in Utrecht begonnen en het is snel gegroeid. Ik denk ook door het soort sprekers. We hebben nooit alleen maar de usual suspects.”

Hoe kies je de sprekers voor de colleges?
“We kijken onder meer naar actualiteit, maar ook naar wie er zelf een interessant verhaal heeft om te vertellen. Danny Ghosen is bijvoorbeeld zelf gevlucht uit Libanon en maakt nu het programma Danny op straat. Verder moet het iemand zijn die autoriteit heeft op een bepaald gebied, maar ook jongeren aanspreekt. Als laatste speelt mee of iemand heden, verleden en toekomst aan elkaar kan koppelen. Zo komen we iedere keer weer tot een mooie lijst.”

Is er iemand die je graag nog als spreker zou willen?
“Klimaatactiviste Greta Thunberg natuurlijk, maar ook Typhoon staat al lang op de lijst. Hij heeft een interessant verhaal en zijn muziek past goed bij de festivals. Dat soort sprekers zijn interessant, die echt de link kunnen leggen met de nieuwe generatie. We hebben trouwens nooit zittende politici als sprekers, omdat we geen platform willen zijn voor politieke spelletjes. Daar zitten mensen ook niet op te wachten.”

Wat is er zo bijzonder aan de Vrijheidscolleges dit jaar?
“We hebben voor het eerst een samenwerking met de Roosevelt Foundation. De Four Freedoms speech die president Roosevelt in 1941 gaf is voor ons een inspiratiebron. De internationale gasten van de foundation nemen we mee op tour, zoals de Filipijnse journalist Maria Ressa. Ook is er dit jaar een extra uitgebreide tour langs tien mbo-scholen en langs vijftien bibliotheken in Zuid-Holland.”

Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht?
“Dat was op de Ganzenmarkt. Mijn zus studeerde in Utrecht. Ik ging af en toe vanuit Enschede naar Utrecht om een beetje het stadse leven te ontdekken. Zij liet mij Café De Zaak zien en Broodje Ploff – toen dat nog bestond. Broodje Ploff was voor mij na het uitgaan altijd dé plek om even een patatje te scoren. Het leuke is dat ik aan dit plein nu mijn kantoor heb. De cirkel is weer rond.”

En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht?
“Dan doe ik Bij Guusjes. Dat is in Tuinwijk en daar woon ik ook. Het is een heel leuk café-restaurant. Het zit op een hoek en is echt een buurtplek. Ze hebben een uitgebreide bierkaart, zowel alcoholvrij als allerlei speciaalbieren. Het is een fijne plek om te zijn.”

Wat is je lievelingsplek in Utrecht?
“Ik heb nog nooit ergens zo lang gewoond als in Tuinwijk: bijna twintig jaar nu. Voor mij is Tuinwijk net een dorp. Als ik daar binnen kom rijden, zie ik de molen op de Adelaarstraat en dan word ik zo gelukkig. Alles in Tuinwijk is voor mij vertrouwd: de winkels, de school van mijn zoon. Ik ben verliefd op Utrecht, maar ook op Tuinwijk.”

Wat is je droomhuis in Utrecht?
“Mijn vorige kantoor. Dat was namelijk in de villa naast sterrenwacht Sonnenborgh. Ik heb er drie jaar gezeten. Het heeft een ontzettend mooie tuin die grenst aan de sterrenwacht. Alle vergaderingen deden we in de zomer ook buiten. Het is één van de mooiste plekken in Utrecht. Je bent in de stad, maar ook in de natuur. De tuin is zo rustig en je zit bovenop de heuvel.”

Utrecht is…
“… de mooiste stad van Nederland.”