Utrecht kent vele kunstenaars. Kunstkenner en auteur Marcel Gieling heeft jarenlang een kunsthandel gehad in Utrecht en schrijft voor DUIC portretten over deze makers.

Wat voor reden kan je verzinnen om je verre geboorteland te verruilen voor een carrière als kunstenaar in Utrecht? Voor Benine du Toit was het liefde voor haar Nederlandse vriend die ze in Pretoria leerde kennen. Inmiddels woont ze alweer tien jaar in Utrecht en voelt zich als ‘instromer’ helemaal thuis.

Benine du Toit werd in 1989 in Pretoria geboren, ze heeft twee broers en een zusje. Haar vader is schrijver en publiceerde meerdere boeken, haar moeder een zeer verdienstelijk amateurschilder. Het is denkbaar dat Benine haar creatieve genen van moeder heeft meegekregen. Als ze achttien jaar is, leert Benine via haar broer, die dan in Pretoria architectuur studeert, haar Nederlandse vriend kennen. Hij studeert in Nederland architectuur en volgt een stage in Zuid-Afrika. De liefde beklijft, er worden plannen gemaakt om na afloop van de stageperiode van haar vriend naar Nederland te verhuizen.

Studie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU)

In 2010 komt Benine, ze is dan eenentwintig jaar, naar Utrecht en kan in hetzelfde jaar beginnen aan een studie aan HKU. Een portfolio met daarin tekeningen die ze in Zuid-Afrika had gemaakt, was voor haar komst al bij de selectiecommissie ingeleverd en op basis daarvan werd ze tot de opleiding toegelaten. In het portfolio bevinden zich tekeningen die zij maakte tijdens haar op kunst gerichte middelbare schoolopleiding. In 2014 sluit zij haar studie aan HKU met succes af. De onderwerpen die zij tekent grijpen terug naar haar ‘roots’ in Zuid-Afrika. Het zijn vaak krachtige, met houtskool getekende portretten van Afrikaners die zij met een grote mate van gevoeligheid neerzet.

In haar getekende portretten ziet de aandachtige toeschouwer meer dan alleen gezichten, ze vertalen de angst, armoede en de politieke spanningen van het verleden en heden. De apartheid en de afschaffing daarvan is niet iets wat een natie zomaar van zich af laat glijden. Het volk, zwart en blank, worstelt met nieuwe verworvenheden. Die worsteling weet Benine op een realistische wijze te vertalen. Dat kan ze omdat zijzelf ook nog worstelt met de spanningen die zij in haar jeugd heeft ervaren. Zij probeert haar innerlijke spanning van zich af te schudden in kleine werkjes waarin ze haar gedachten optekent.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Niet meer weg uit Utrecht

Het is geen wonder dat Nederland (lees Utrecht) vergeleken met alle spanningen en conflicten in haar geboorteland een oase van rust is. Nederland biedt haar ook in kunstzinnig opzicht meer kansen zoals expositiemogelijkheden, maar ook de vrijheid om politieke statements te uiten en in haar kunst te verwerken. Hierbij maakt Benine veelal gebruik van houtskool, al dan niet gemengd met olie- of acrylverf.

Sinds enige tijd heeft zij een ruim en licht atelier bij De Nijverheid, een culturele vrijhaven gelegen aan de Nijverheidskade.  Aandacht voor kunst is er in ruime mate. De Utrechtse galerie Sanaa, Jansdam 2, die haar focus richt op kunst uit Afrika, exposeert regelmatig werk van haar. Exposities in Lissabon bij Faculdade de Belas Artes de Lisboa en Casa-Museu Fernando Pessoa, en in Denemarken in BKS Garage, de Koninklijke Deens Academie voor Beeldende Kunsten, tonen dat haar kunst nauwelijks grenzen kent. In Utrecht is zij actief lid van het online platform Art Utrecht dat medio juni activiteiten organiseert in de voormalige winkel van boekhandel Broese.

De kunstenares die Zuid-Afrika verliet om de liefde te volgen, is nu getrouwd. Haar man Remy Jansen is architect, zijn stage in Pretoria heeft hem meer opgeleverd dan alleen een diploma, hij kreeg er een kunstenaar bij; Benine du Toit!

Voor meer info: www.beninedutoit.com

Marcel Gieling