In een grote loods, diep in Zuilen verscholen, zitten al het hele weekend zo’n twintig kunstenaars, programmeurs, muzikanten en andere creatieve makers met elkaar opgescheept om in 48 uur interactieve installaties te maken. Verdeeld in vier groepen, heeft elk team van tevoren de tijd gehad om een concept uit te werken voor hun installatie. Afgelopen weekend hebben ze hard gewerkt om deze waar te maken. DUIC nam op zondag een kijkje terwijl zij de laatste hand legden aan hun installaties.

Initiatiefnemers Medialab SETUP, Oneseconds en Stichting z25.org willen met Installation48 makers de kans bieden om in teams nieuw artistiek onderzoek te doen en de makers met elkaar verbinden. Met als resultaat: interactieve kunstinstallaties die de toeschouwer verwonderen, verbazen of aan het denken zetten. De installaties worden voor het eerst vertoond tijdens het event Bring Your Own Beamer, volgend weekend 23 september tussen 20.oo en 24.00uur.

Kruisbestuiving

Jelle van der Ster van SETUP vertelt over de totstandkoming van Installation48. “We wilden heel graag de digitale cultuur in Utrecht stimuleren. Het is de eerste keer dat zo’n 48 uur-format gebruikt wordt voor het maken van installaties waar verschillende beroepen bij elkaar komen.” Bas van Eijk van Oneseconds vult aan: “Het is een soort kruisbestuiving van verschillende disciplines en zo worden verbindingen gelegd. Je deelt kennis met elkaar.”

Frustratie

Een van de teams is team ‘Zand’. Hun installatie heet: Zand erover. Björn kwam met het concept van de installatie. “Ik wilde iets doen met zand en al brainstormend kwamen we op het verhaal van Koning Midas.” Koning Midas had ezelsoren en zijn kapper wist dat, maar mocht dat aan niemand vertellen. Hij kon het geheim niet voor zich houden en besloot een kuil te graven in het zand en het daar in te schreeuwen. Op de plek begon riet te groeien en het verhaal gaat dat als de wind daar doorheen raasde, men in die wind hoorde: ‘Koning Midas heeft ezelsoren.’

Bodemloze put

“Wij hebben een soort bodemloze put gecreëerd, door in een soort ton een spiegel op de bodem te plaatsen. Door middel van zand op een trillende plaat en een bepaalde computercode, gaat de plaat trillen op het geluid van jouw stem en zo verschijnt jouw gezicht in het zand op de bodem van die put.” De officiële deadline lag op zondagmiddag zes uur. Rond die tijd moest echter nog de zandplaat in de kast gemonteerd worden en werd er nog gesleuteld aan de computercodes. “Ja we gaan het niet perfect afkrijgen dadelijk,” verzucht Björn. “Maar wel zodat de basis van de installatie staat.

Boom

Een heel ander team heeft voornamelijk met computercodes gewerkt: Team Boom. Zij maakten een interactieve droomwereld om de haast te ontsnappen. Hierbij moet je voor een beamer staan met de handen omhoog. Vanuit je handen schieten er takken de lucht in en zo creëer je van jezelf een boom. “We willen de bezoekers graag uit de realiteit halen en in een droomwereld stoppen. Daarnaast werk ik vaak met elementen uit de natuur.” Julian van Buul is de vormgever van het team, samen met collega Vincent Vriend van Beeldjutters. Daan van West zorgt voor de audio en Jochem Hees van Oneseconds schrijft de computercode zodat het allemaal werkt. “Uiteindelijk vergroei je met de boom,” vertelt Jochem terwijl hij het voordoet. “Op deze manier is de maker direct een performer,” aldus Julian. “We onderzoeken hiermee de mogelijkheden van interactieve technologie.” De animaties zijn aan het eind van de dag nog wat houterig, maar dat is een kwestie van inzoomen op de codes en steeds blijven uitproberen, vertelt het team.

Menselijke technologie

Het team dat ook voornamelijk heeft geprogrammeerd in het weekend is team Robotroaster. Bij deze installatie zit je voor een viertal schattige robotjes, die allerlei beledigingen naar je hoofd slingeren op basis van je gezicht. De robots zijn zo geprogrammeerd dat ze beledigingen halen van de pagina ‘roast me’ op discussiewebsite Reddit. Swen Mulderij heeft Artificial Intelligence gestudeerd en wilde graag met robots aan de slag. “We hebben bijna het hele weekend geprogrammeerd. Het is wel lekker dat ik dat ook kon afwisselen met wat timmerwerk, want uiteindelijk moet er een fysieke installatie staan.”

Teamgenoot en freelance software programmeerder Roland Smeenk vond de roastrobots een goed actueel onderwerp. “Technologie krijgt steeds menselijkere trekjes. We hebben zelfs moeite met de robotstemmen. Die zijn al zodanig meer menselijk dan we willen, dat we de intonatie eruit moeten halen. Het is juist droog als je een beetje schattige robotjes hebt die venijnige dingen zeggen.” De installatie is zo goed als af na de 48 uur. Deze heren hoeven alleen nog wat te finetunen aan het geprogrammeerde deel.

Vechten

Het laatste team is een team dat elkaar al redelijk kende voor deze 48-uurs uitdaging. De meesten komen van Monobanda Play. Een organisatie die de grenzen van games en interactiviteit opzoekt. Ze maken veel fysieke interactieve installaties. Zo ook dit weekend. De installatie heet: Stemvechter. Mede-oprichter van Monobanda Simon van der Linden had het idee om opblaasbare ‘air dancers’ te maken. Van die lange buizen waar wind in wordt geblazen, die als een soort gek poppetje in de wind staan te dansen. “In tegenstelling tot de machine gewoon aan of uit zetten, doe je dat bij deze installatie met je stem. Er zijn twee air dancers verbonden met ieder een eigen microfoon. Zo kan je door middel van je stem de pop laten bewegen en die zo tegen de ander laten ‘vechten’,” vertelt Simon.

Teamgenoot Jesse legt uit dat het team vooral iets wilde maken wat je als bezoeker kan doen. “Het moest iets leuks en simpels worden. Niet met een hele diepe betekenis, maar gewoon leuk.” De air dancers worden aan elkaar genaait door de vrouw in het team, die ze zo maakt zodat er afzonderlijke delen van het lichaam op een andere manier zal bewegen. Hopelijk. “Het is natuurlijk maar een momentopname,” zegt Simon. “Wij zetten de machine nu met een knop aan om te testen, maar straks zal het met een stem aangestuurd worden die steeds harder op zachter gaat. Dat zal een ander effect hebben.”

Touren

De installaties worden gepresenteerd tijdens Bring Your Own Beamer festival op het Nederlands Film Festival. Hierna is het plan dat ze voor een jaar het land door zullen touren. Mede-organisator Van Eijk: “Op het Film Festival zijn genoeg mensen die in de festivalsector werken en geïnteresseerd zijn in interactieve installaties. Het NFF is een mooie springplank daarvoor.”