Het markt-achtige zelfbedieningsrestaurant La Place heeft tegenwoordig tientallen vestigingen in binnen- en buitenland. De allereerste La Place begon in 1987 bovenin de V&D in Hoog Catharijne. Vooral het uitzicht vanaf het dakterras was vermaard, waar je op ‘ooghoogte’ met de Dom leek te zitten. Deze vestiging bleef sinds het faillissement van V&D in 2015 echter gesloten. Hudson’s Bay en Jumbo zouden het restaurant heropenen, maar dat is nooit gebeurd.
De grote V&D-warenhuizen, zoals het in 1973 geopende gebouw aan de Rijnkade, hadden al lang zelfbedieningsrestaurants. Eind jaren tachtig waren die saai en onaantrekkelijk geworden. De inrichting was sober en op het menu overheersten kroketten en saucijzenbroodjes. Om hier verandering in te brengen haalde Anton Dreesmann in 1987 Paul Bringmann (1948) binnen. Hij kwam van de restaurants van de toenmalige weidewinkel Maxis. Bringmann was op zijn 13e begonnen in een spoelkeuken en in 1969 afgestudeerd aan de Hotelschool Maastricht. Hij moest een nieuwe restaurantformule ontwikkelen met de Utrechtse V&D als proeftuin — vanwege de centrale ligging, de beschikbare ruimte en de potentie van het dakterras. Naar een voorbeeld dat hij in Zwitserland had gezien, koos Bringmann voor een opzet ‘zonder keuken’ en met uitsluitend verse ingrediënten. Het restaurant in Utrecht opende op 17 september 1987.
Tekst loopt door onder de foto’s
Hoorn des Overvloeds
Het idee om alles in het zicht van de klant te bereiden, kwam voort uit praktijkervaring. ‘We verkochten in de jaren 80 in V&D verse jus. Maar 90 procent van de klanten geloofde niet dat die vers was. Toen hebben we de juspers in het zicht gezet’, vertelde Bringmann later. Het aanbod steeds blijven vernieuwen hoorde ook bij zijn aanpak. ‘Wij begonnen met Franse broodjes. Toen iedereen die ging verkopen, stapten wij over op foccacia. We willen niet ver voor de troepen uitlopen, maar wel een klein stukje.’ De naam La Place herinnert nog aan de Franse formule en verwijst naar een (markt)plein met kraampjes.
De klanten waren verrast en enthousiast. Iemand omschreef zijn eerste La Place-ervaring: ‘Stukjes kalkoenfilet & kogelbiefstuk van de bakplaat hadden ze gisteren met daarbij een gepofte aardappel &, naar keuze, verse tomaten- of kwarksaus, of gebakken krieltjes. Dit alles werd klaargemaakt waar wij bij stonden.’ Om te vervolgen: ‘We hebben gesnoept van de sectie Nagerechten van de Hoorn des Overvloeds (aardbeiengebak, kwarkpunt, exotisch fruit & ijs). Maar eigenlijk hebben we nog meer genoten van de mensvriendelijkheid van het La Place-personeel.’ Bringmann besteedde veel aandacht aan motivatie en scholing van de medewerkers. Hij kreeg opdracht om de La Place-formule uit te rollen over de rest van het land, om te beginnen in Amstelveen en Rotterdam. Personeelsadvertenties spraken van ‘een totaal nieuwe visie op de rol van de horeca in het warenhuis van de jaren 90’. De centrale opleidingsruimte met de passende naam l’École werd bij het Utrechtse restaurant gevestigd.
Faillissement
De succesformule van La Place ontgroeide na de eeuwwisseling de sukkelende warenhuizen. Er kwamen ‘losse’ vestigingen langs snelwegen, op stations, vliegvelden en in winkelcentra. Bij het 25-jarige jubileum in 2012 was La Place het goudhaantje van V&D geworden met 200 filialen, 35 miljoen bezoekers, 5.500 medewerkers en 250 miljoen euro omzet. De jaren daarop werden er vestigingen geopend in de buurlanden. In 2014 volgden de eerste restaurants buiten Europa: op Bali en in New York.
Bij het faillissement van 2015 sleepte V&D het winstgevende La Place mee in z’n val. Een jaar later nam supermarktketen Jumbo La Place grotendeels over. In de meeste plaatsen gingen de restaurants weer open, ook die in oude V&D’s waar inmiddels Hudson’s Bay was ingetrokken. Toen dat Canadese warenhuis in een deel van het Utrechtse pand zou komen, werd aangekondigd dat La Place daar zou terugkeren. Dat is echter nooit gebeurd. Begin 2019 verklaarde Hudson’s Bay eerst alle aandacht op de winkel te willen concentreren; een jaar later ging het warenhuis failliet bij gebrek aan belangstelling. Ook de aankondiging van Jumbo/La Place voor een ‘foodcafé en groot terras’ bij de nieuwe Jumbo-vestiging onderin het pand werd niet bewaarheid; daar is alleen een afhaalfunctie gekomen. De dichtstbijzijnde La Place is nu het voormalige AC Restaurant aan de A12 in De Meern.
De restaurants in New York en op Bali zijn volgens de kaart op de website van La Place inmiddels verdwenen, maar daar zijn Toronto, Barcelona en Kopenhagen voor in de plaats gekomen. De Utrechtse ‘oervestiging’ wordt ondertussen gemist, niet alleen vanwege het uitzicht en het riante dakterras, maar ook als laagdrempelige, kindvriendelijke en centrale plek om af te spreken — zelfs al moest je daarvoor meerdere roltrappen nemen en je langs de afdeling tassen en koffers begeven.
Arjan den Boer
22 Reacties
ReagerenDeze artikelen zijn zo leuk om te lezen! Heel blij dat iemand de moeite neemt om herinneringen van Utrecht zo te vereeuwingen. Ik hoop dat ook dit gebundeld wordt in een boek.
Is la place weg..?!
Leuk verhaal!
Kan me nog herinneren dat we regelmatig naar restaurant “oude” stijl gingen en daar broodje kroket aten. Nieuwe concept was dus wel zoeken en onwennig 🙂
Misschien ook grappig om toe te voegen dat V&D ook haar supermarkt in die stijl wilde ombouwen. Je kon daar boodschappen doen, maar ook een pizza gemaakt door Italianen daar op terras opeten, of meenemen, was ook poelier, sappenbar bij groenteboer.
Zag er prachtig uit, mislukte helaas, men ging niet tussen de koffiepakken en de potten pindakaas koffie drinken. Wel voorloper van moderne supermarkt.
Wat zonde dat dit restaurant is verdwenen. Dat terwijl de ruimte op de bovenste verdiepingen momenteel gewoon leeg zijn. Waarom geen nieuw restaurant met de toegang door de Primark en De Koopman realiseren. Daar zullen beide ketens toch blij van worden. En dan kan het uitgebreide dakterras ook eindelijk weer geopend worden. Kom op La Place, ga het gesprek aan met de eigenaar en de 2 retailers! Ook de gemeente kan misschien een bemiddelende rol spelen.
La Place was zeker fijn. Prijs/kwaliteit was best oke. Later is de vestiging in Nieuwegein op Cityplaza ook gesloten. Nu alleen nog een vestiging aan de A12 bij De Meern.
Heel leuk! Bromsnor heeft ooit op dit terras samen met zijn vrouw besloten om in Utrecht te gaan wonen. Het uitzicht over de stad was magistraal.
Prachtig stuk weer.
Bringman is “vergeten” te vertellen dat hij dat idee opdeed bij de Maxis is Hoogvliet. Waar we toen al tijden bezig waren met eten klaarmaken waar je bij stond, zoals omeletten en verse broodjes, en in de “ijsshop” hamburgers en braadworsten.
Als die verrotte euro niet was gekomen..en Nederland gewoon haar gulden had gehouden…waren nooit in deze ellende gekomen…alle Nederlandse warenhuizen gingen en gaan failliet…mede dankzij de euro…. blijft alleen de euro shoppers over zoals action..de rest gaat allemaal verdwijnen…de Hema blokker xenon.. wibra zeeman c&a… kruidvat…dit gaat komende 10 jaar gebeuren…als er geen nexit komt…
Zou de neergang van warenhuizen nu echt aan de euro liggen, Dar de, en niet aan het oninteressante aanbod van deze winkels en aan de afnemende interesse van het publiek? Dat was toch allang gaande voordat de euro werd geintroduceerd? Warenhuizen zijn gewoon uit de tijd.
Het prettige aan La Place was, dat naast de al genoemde voordelen (heerlijk en betaalbaar eten en drank, prachtig uitzicht op een fijn terras) je als vrouw alleen daar prima een middagje kon zitten iets te eten of werken. Het was een van de eerste restaurants in Utrecht waar mensen alleen goed konden vertoeven. Dus #Jumbo doe je best en open dit fijne restaurant weer.
Wat een mooi stuk weer Arjan, hoe krijg je het voor elkaar om toch weer die oude glorie te doen herleven.
Dankjewel.
Jammer,dat la place weg is.jumbo neem je verantwoording,kom met een nieuwe la place!
Je dit artikel medio komend jaar een leuke twist kunnen geven. Verdwenen horeca …
Mooie herinneringen. Prachtig uitzicht en lekker eten!
Veel Utrechtser dan La Place was, wordt het niet. Goedkope vette saucijzenbroodjes, kroketten, yoghurttroep, gebak en aardappeltjes die waren verzopen in het vet; de Utrechtse sentimentele heimwee naar deze verschrikkelijke vreetschuur is wel te begrijpen.
Je zou misschien in zekere zin misschien wel kunnen stellen dat La Place een van de filosofische grondleggers is van de hedendaagse vreetcultuur in Utrecht. Goedkoop, snel en vet is nog altijd de dominante culinaire stroming.
Van de oorspronkelijke filosofie is weinig overgebleven. De prijzen waren eigenlijk altijd al hoog, maar de keuze is steeds meer beperkt, de porties steeds kleiner en de klantvriendelijkheid was ingeruild voor narrig en ongeïnteresseerd personeel. La Place bestaat nog steeds, maar het is de meerprijs niet meer waard.
Het eten was over het algemeen hardstikke goed. Vooral in het begin. Juist veel groenten ed dus je kon er goed gezond eten. Ik bestelde altijd zalm met friet om 12 uur, dan hadden ze het frituurvet ververst en smaakte de friet heerlijk. In het weekend werkten er weekendkrachten en was het eten minder goed, zat er bv te veel zout in. Een paar concepten werkten niet en werden snel afgeschaft, zoals de vers gemaakte sushi, daar waren speciaal lage tafels voor gemaakt. In de kelder is een tijdje een dure supermarkt geweest die het Smulplein heette, een soort traiteur.
Ik mis het terras. Echt een heerlijke plek met lekker weer. ik hoop dat horeca daar terugkomt. En nogmaals bedankt Arjan voor al je leuke artikelen!!
La Place weg. De Railroad Bar weg. Hoog Utrecht gaat er wel op achteruit de laatste jaren. Niet alle verandering is een verbetering.
Bedankt Arjan!
Het is nu even geen winter, maar zomer en ik zit weer even op het terras met met mooiste uitzicht!
Ook aan het einde van de stationstraverse, jaarbeurszijde, was een gezellig restaurant met uitzicht op de parkeergarage en het plein. Eind jaren zestig kwam ik daar vaak met een collega. Dronken iets en gingen ieder naar huis naar onze ouders.
Ik weet alleen niet meer hoe het heette.