Dit is een herpublicatie van de serie Verdwenen horeca in Utrecht. Krijg je geen genoeg van deze verhalen over de Utrechtse horeca? Deze artikelen en meer worden gebundeld in een boek. Mooi als cadeau, of voor op de koffietafel. Steun dit project door het boek nu te bestellen.

Tegenwoordig heeft Utrecht zelfs veganistische snackbars, maar een groot deel van de vorige eeuw kende de stad slechts één vegetarische eetgelegenheid. Hotel-restaurant Pomona stond op de hoek van de Catharijnesingel en de Westerstraat in de oude Stationswijk. Het Domhotel — zoals het later heette — werd getroffen door een bom maar bleef aanvankelijk gespaard bij de bouw van Hoog Catharijne.

Het Haagse restaurant Pomona, genoemd naar de Romeinse godin van de boomvruchten, was in 1899 het eerste vegetarische restaurant van Nederland. De jaren daarop volgden ook in andere steden zulke restaurants, soms met dezelfde naam. Toen eind 1908 het hotel-restaurant Pomona in Utrecht werd geopend, verzekerde een krantenbericht dat het geen filiaal was van het Haagse of Amsterdamse restaurant maar ‘voor eigen rekening’ werd gedreven door W.H. Verhoeff.

In 1910 werd in Pomona de afdeling Utrecht opgericht van de Nederlandsche Vegetariërsbond, met eigenaar Verhoeff als mede-oprichter. “Zij beoogt propaganda te maken voor de vegatarische gedachte.” In Pomona vergaderde ook de Nationale Christen Geheelonthoudersvereniging, want net als vlees werd er ook geen alcohol geserveerd. Ondanks deze beperkingen kwamen er ook wel andere organisaties bijeen in Pomona, toevallig of niet vooral veel vrouwenverenigingen.

Grootste hotel

In 1923 maakte het oude pand, dat slechts 12 kamers telde met 19 ‘reformbedden’, plaats voor een nieuw hotel, smal en hoog met maar liefst vijf verdiepingen. Het kon onderdak bieden aan zo’n honderd logés en was daarmee het grootste hotel van Utrecht, vooral druk tijdens de Jaarbeurzen. Het nieuwe Pomona had een enigszins Duits of Zwitsers aanzien. De architect was E.J. Wind, die enkele jaren in Nederlands-Indië had gewerkt en over wie verder niets bekend is. Het interieur had de stijl van de Amsterdamse School.

Pomona, op twee minuten van het station gelegen, adverteerde in de jaren twintig veel met de lunchroom, destijds een modeverschijnsel. Op het lunchmenu stonden pannenkoeken, ragoutbroodjes en ‘croqetten’, waarvan we moeten aannemen dat die vegetarisch waren, al stond dat niet vermeld. Wel sloot de advertentie nors af met ‘Geen fooien – Geen alcohol – Zondags gesloten’. In een reclame uit de jaren dertig was sprake van ‘een gezellig restaurant waar U goede en goedkope maaltijden kunt gebruiken, bereid volgens moderne voedingsinzichten’, en van ‘prettige, vroolijke logeerkamers’. Ook had Pomona appartementen voor langere verblijven. “Deze woonafdeeling is met ‘n bijzondere huiselijkheid gestoffeerd.”

In 1935 kwam er een attractie bij. Een krant schreef: “De directie van hotel Pomona heeft het plan opgevat een daktuin te laten maken op het 38 m. hoog gebouw. Het dak wordt voorzien van een gewapend betonnen vloer en muur, en op dezen muur komt glas, gevat in ijzer. Deze wand heeft een hoogte van ongeveer 2 meter, zoodat een bezoek aan Pomona’s daktuin absoluut zonder gevaar is en de hoogtevrees door de veiligheid verdwijnt. In den tuin wordt een buffet aangebracht, zoodat men met een smakelijke thee complet kan genieten van de pracht-vergezichten boven het onrustige stadsgewoel. Een lift brengt den bezoeker naar het dak.”

Tekst loopt door onder afbeelding.

Uitgesteld einde

In 1942 kwam er een einde aan Pomona als vegetarisch restaurant. Het werd toen overgenomen door B.H van Wierst, die zowel vlees en alcohol introduceerde als een nieuwe naam: Domhotel. Sterke drank bleef taboe, er stonden nog wel enkele vegetarische gerechten op het menu en ‘het familiekarakter van het hotel zal zoveel mogelijk worden gehandhaafd’. De bezettingsjaren brachten meer ingrijpende veranderingen. In oktober 1944 beschadigde een Engelse bomaanval op het stationsgebied het hotel zodanig dat het gesloten moest worden. Na de bevrijding legden de Binnenlandse Strijdkrachten er beslag op als tijdelijke gevangenis voor collaborateurs en later als Afwikkelingsbureau. “Een en ander was oorzaak dat het pand in ‘no time’ was uitgewoond.” Eind 1947 begonnen de restauratiewerkzaamheden en een half jaar later kon het hotel-restaurant eindelijk worden heropend.

Exploitant Van Wierst ging in 1953 echter failliet en het Domhotel werd geveild. De gemeente was bang dat het hotel zou verdwijnen, maar het werd gekocht door de horecafamilie Van Stigt-Larrewijn, die ook de hotels des Pays Bas en Terminus exploiteerde. Hun NV Terminus maakte, toen Hoog Catharijne zich aandiende, een vergeefs plan voor een nieuwe hotelflat ter vervanging van Terminus en Domhotel.

In 1967 werd het restaurant van het Domhotel nog heropend onder de naam Sint-Maarten, opgeluisterd met een Domtoren gemaakt van 9.675 suikerklontjes. Het hotel werd in 1972 echter opgeheven. Het gebouw bleef wel staan bij de sloop van de Stationswijk voor Hoog Catharijne, maar kreeg een kantoorfunctie. In 1986 is het alsnog gesloopt en vervangen door een kantoorpand dat naadloos aansluit bij Hoog Catharijne.

Ken jij de verhalen achter de Utrechtse horeca uit de 20e eeuw? Arjan den Boer en Ton van den Berg maken samen een boek over de verdwenen horeca uit deze periode en hebben daarbij jouw hulp nodig! Lees hier meer en bestel alvast een boek.