Met de opvallende roodgeschilderde gevels is Café De Beurs aan de Neude 37-39 een begrip, vooral onder studenten en terrasgangers. Van 1853 tot 1996 was hier een Utrechts familiebedrijf gevestigd. Begonnen als zakken- en touwhandel, eindigde de zaak als sportwinkel. Het lijkt een onlogische ontwikkeling, maar als zeilmakerij en tentenhandel ging Lammerts van Bueren ook watersportartikelen en kampeerspullen verkopen.

De 12-jarige Johan Jurriën Hermanus Lammerts van Bueren (1841-1923) uit de Schoutenstraat verdiende wat bij met graan sjouwen op de korenmarkt die op de Neude werd gehouden. George, zoals zijn roepnaam luidde, merkte dat er vaak jutezakken tekort waren en zag een gat in de markt. Met steun van zijn acht jaar oudere zus Anna Maria kocht hij een partij zakken om die te verhuren. Zo ontstond in 1853 het bedrijf dat bijna anderhalve eeuw aan de Neude gevestigd zou blijven.

In 1860 betrok de zakkenhandel het hoekpand Neude 39, met de gevelsteen ’t Glindt anno 1747. Lammerts van Bueren verkocht er ook touw, garen, linnen en zeildoek. In 1903 werd het buurpand Neude 38 aangekocht, het voormalige graanpakhuis ‘De Zwarte Leeuw‘. Dat werd verbouwd tot zeilmakerij, wat de belangrijkste bedrijfsactiviteit zou worden. De nog aanwezige gevelstenen uit 1904 geven aan: ‘Zeildoek – linnen – zakken & touwhandel’ en ‘Waterdichte dekkleeden te huur & te koop’. Later werd de productie en verhuur van tenten aan het aanbod toegevoegd, en de verkoop van vlaggen.

Tekst loopt door onder afbeelding

Zoon Dirk Lammerts van Bueren (1867-1955) was al decennialang in de zaak actief en volgde zijn vader op toen die in 1923 overleed. Dirk bleef zelf echter vrijgezel; hij werd na zijn pensionering op 80-jarige leeftijd opgevolgd door zijn neef Johan Jurriën Hermanus Hellemans (1904-1987). De bedrijfsnaam Lammerts van Bueren bleef. Het bedrijf vierde in 1953 het 100-jarig jubileum. Bij die gelegenheid werd aan het linkerpand het historiserende uithangbord ‘De Seile Maaker’ aangebracht met een 17e-eeuwse tekst van Jan Luyken en een beeldje van een touwdraaier. Een jaar later brak er brand uit op de bovenverdiepingen, maar de schade kon worden hersteld. In 1957 werd Neude 37, het buurpand van drukkerij Vijlbrief, bij het bedrijf getrokken.

Sporthuis

Uiteindelijk kwamen vier zoons van Hellemans in de zaak. In 1963 trad Marnix Hellemans (1940) toe om een nieuwe sportafdeling op te zetten. Omdat Lammerts van Bueren ook tenten leverde, was men al begonnen met kampeerspullen. Sportartikelen sloten daar goed bij aan. Bij een grondige verbouwing werden de inrijdeuren van nummer 38 vervangen door een moderne winkelpui. De drie panden vormden grofweg drie afdelingen: dekkleden- en tentenverhuur, watersportartikelen en het ‘Sporthuis’. Op de gevel van het pakhuis werden de neonletters VLAGGEN en TENTEN aangebracht. De eigenlijke zeilmakerij was in die jaren gevestigd op de buitenplaats Herteveld in Maarssen.

In 1976 werd het veelvormige bedrijf opgedeeld drie takken, elk onder leiding van een broer Hellemans. Lammerts van Bueren Zeilmakerij en Groothandel ging naar de Steenovenweg, Lammerts van Bueren Jachtzeilmakerij vestigde zich in Kats (Zeeland) en aan de Neude kreeg Lammerts van Bueren Sport de beschikking over alledrie de panden. Rond 1980 was de winkel aangesloten bij de franchiseketen Intersport, al stond dat niet erg groot op de gevel. Tot het aanbod behoorden tenten, opblaasbedden en -bootjes, kampeermeubels, rugzakken, ski’s en sportkleding. Als ‘Official dealer Puma’ verkocht Lammerts van Bueren ook sportschoenen. De drie panden werden in 1987 nog aangevuld met Schoutenstraat 16, om de hoek. De gevels van de aaneengesloten gebouwen zijn toen ossenbloedrood geschilderd.

Tekst loopt door onder afbeelding

Café De Beurs

In december 1995 hield Lammerts van Bueren Sport een opheffingsuitverkoop met kortingen tot 90 procent. Uit de advertentie blijkt dat de silhouetten van de panden aan de Neude inmiddels als bedrijfslogo dienden. Marnix Hellemans besloot om te stoppen met de sportzaak vanwege de inperking van de bereikbaarheid per auto: er mocht niet meer op de Neude geparkeerd worden. Hij deed de panden over aan bierbrouwerij Grolsch en vervolgens begon Theo Burger er in 1996 Café De Beurs. Burger, afkomstig van Café De Steeg in de Drieharingstraat, handhaafde de ossenbloedrode kleur van de gevels. Ook het logo met de drie panden nam De Beurs met kleine wijzigingen over van de sportwinkel.

In 2013 werd de 17e-eeuwse gevelsteen ‘De Zwarte Leeuw’ teruggevonden die aan het pakhuis Neude 83 had gezeten tot aan de vernieuwing in 1903. Via vele omzwervingen was de steen in het clubhuis van de scoutinggroep Charles de Foucauld beland. Bij het samengaan met scouting Willem de Zwijger was de gevelsteen meeverhuisd naar Fort Blauwkapel. Dankzij inzet van het Utrechts Geveltekenfonds is de steen bij de verbouwing van De Beurs in 2017 teruggeplaatst. De scoutinggroep heeft nu een replica. Aan de Neude herinneren de reclame-gevelstenen uit 1904 nog aan het bedrijf dat hier zo lang actief was, maar waar zou het uithangbord ‘De Seile Maaker’ gebleven zijn?