De werkplek van de restaurator van Museum Speelklok: Alberic Godderis | De Utrechtse Internet Courant De werkplek van de restaurator van Museum Speelklok: Alberic Godderis | De Utrechtse Internet Courant

De werkplek van de restaurator van Museum Speelklok: Alberic Godderis

De werkplek van de restaurator van Museum Speelklok: Alberic Godderis
Alberic Godderis in zijn werkplaats. Foto: DUIC / Nienke Kamphuis
Als iemand met passie over zijn vak kan praten, is het Alberic Godderis wel. Hij is sinds zeven jaar restaurator bij Museum Speelklok en staat elke dag met zijn neus in de orgels. Glimlachend: “Als ik eenmaal begin met praten, ben ik niet meer te stoppen.”

Als iemand met passie over zijn vak kan praten, is het Alberic Godderis wel. Hij is sinds zeven jaar restaurator bij Museum Speelklok en staat elke dag met zijn neus in de orgels. Glimlachend: “Als ik eenmaal begin met praten, ben ik niet meer te stoppen.”

Verscholen onder de Domtoren, aan Flora’s Hof, ligt het domein van Godderis: het restauratieatelier van Museum Speelklok. Een ziekenhuis voor orgels en klokken, een walhalla voor de restaurator. Godderis is hier vijf dagen per week met hart en ziel bezig om orgels weer in topconditie te krijgen. “Ik sta hier volledig in dienst van de instrumenten en hun geschiedenis. Wij doen alleen herstellingen in het belang van de instrumenten. We gaan niet een orgel knalroze schilderen omdat de eigenaar dat wil, we restaureren hier voornamelijk voor de eigen collectie van het museum”, legt Godderis uit.

Godderis is nog maar 29 lentes jong, dat is uniek in zijn vak. Zijn leermeester, de 71-jarige Hans van den Berg, loopt ook nog steeds rond in het atelier. Hij is na zijn pensioen ‘gewoon’ doorgegaan als vrijwilliger. “Ik ben blij dat er jonge mensen zijn die zich aangetrokken voelen tot dit ambacht”, zegt Van den Berg. Jong was Godderis zeker toen hij met orgels in aanraking kwam; op zijn zestiende had hij al zijn eerste, eigen exemplaar. Hij bouwde hem zelf, samen met een hobbyist die hij in België had ontmoet, het land waar hij geboren is. De passie begon in Veurne, aan de kust van West-Vlaanderen. Al snel had hij meer van deze instrumenten en ging hij ze verhuren: “Ik was nog te jong om een rijbewijs te halen, dus moesten mijn ouders elk weekend met die dingen op pad”, vertelt hij lachend. En hoe is het nu met zijn eerste orgel? “Goed hoor, ik verhuur hem nog elke zomer aan Plopsaland van Studio 100.”

Van Gent naar Utrecht

Op jonge leeftijd werd Godderis een fervent kenner van het orgelambacht. Van een hobbyist leerde hij de fijne kneepjes van het vak, kennis vergaarde hij in Utrecht. Daar ging hij geregeld naar avonden van Museum Speelklok, voor liefhebbers. Godderis was er zo vaak te vinden, dat een museumconservator over hem te horen kreeg. Die kwam uiteindelijk naar de Belg toe met de vraag of die het zag zitten in het restauratieatelier aan de slag te gaan. Godderis studeerde op dat moment Economie in Gent, maar twijfelde geen seconde en verhuisde naar Utrecht om van zijn hobby zijn werk te maken. Hij voltooide zijn opleiding hier, aan de NCOI.

Het restauratieatelier ligt op loopafstand van het museum, dat Godderis inmiddels ook op zijn duimpje kent. “De collectie leeft nog steeds, doordat alle orgels nog werken.” Dat laat hij enthousiast zien. Hij noemt het orgel stiekem de voorloper van de computer. “Het zijn apparaten die met een programma muziek kunnen maken, geautomatiseerd door bijvoorbeeld een orgelboek. De drang om muziek te automatiseren zit in de mens; iedereen heeft tegenwoordig een telefoon in z’n zak om muziek mee af te spelen.” Zelf heeft hij door het museum het orchestrion leren kennen, een muziekinstrument dat mechanisch geïntegreerde muziekinstrumenten bespeelt. “Alle instrumenten die denkt te horen, zitten er daadwerkelijk in. Fantastisch toch?” In het museum staat een exemplaar uit 1925, waar drie violen in zijn gebouwd. Die worden automatisch bespeeld, net als de piano. “En hoor je dat slagwerk, zo subtiel?” Godderis’ ogen twinkelen. In de roaring twenties stond een orchestrion vaak in een restaurant: “Dan leek het net alsof er een jazzband stond te spelen.”

De toekomst

Inmiddels is Godderis ook eigenaar van een orchestrion. “Wel een kleine, hoor”, zegt hij. Zoals een fanatiek verzamelaar betaamt, kocht hij eerst het orchestrion en zocht hij er later een passend huis bij. Daar woont hij nu met zijn vriendin. Zij stond vaak áchter de bar in Museum Speelklok, hij zat vaak áán de bar. Van het een kwam het ander en vorige maand zijn ze getrouwd. Is zij ook zo fanatiek in de orgelwereld? “Ze waardeert het onderwerp, maar is niet zo’n diehard als ik”, luidt het antwoord.  

Op dit moment is Godderis bezig met het restaureren van een orgelklok. Het is geen klok uit het museum, maar van een man uit Egypte die in Chicago woont. “Die orgelklok kan op maar weinig plekken in de wereld gerestaureerd worden. We hebben zo’n zelfde klok in het museum, dus nu restaureren we er twee tegelijk.”

Hij pakt een mesje om wit leer om maat te snijden. Ergens klinkt een schel geluid. “Dat is een klokkenmaker die aan het veilen is”, verklaart Godderis. Als je vanuit Flora’s Hof het restauratieatelier in kijkt, zie je links de orgelrestaurateurs aan het werk en rechts de klokkenmakers. Ervóór staan orgels in allerlei soorten en maten te wachten op de juiste behandeling.

Al talloze instrumenten zijn in de handen geweest van de restaurator. “Ik zou mijn instrumenten uit duizenden herkennen”, geeft Godderis toe. “Ik herken elke schroef, zo erg vergroei je met een project.” Het is volgens hem moeilijk om de kwaliteit van vroeger te evenaren, omdat er toen meer mensen in het ambacht bedreven waren. Er was meer kennis. Toch streeft Godderis in de kleine orgelwereld nog naar die kwaliteit van vroeger. Een hogere zelfs. De toekomst ziet hij daarom rooskleurig in, hij blijft zichzelf uitdagen: “Het draait allemaal om ambitie.”

geen Reacties

Reageren

Er zijn nog geen reacties geplaatst.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).