L’Oiseau Bleu hangt al meer dan zestig jaar in de Ariane de Ranitz-school aan de Blauwe-Vogelweg, maar omdat het pand tegen de vlakte gaat wordt een nieuw onderkomen gezocht voor het kunstwerk. Bij voorkeur blijft het natuursteenmozaïek, dat in de jaren 60 door de Utrechter Gerrit van ’t Net werd gemaakt, in de stad. Of dat ook gaat lukken is nog maar de vraag, want er moet wel een geschikte locatie gevonden worden voor het acht meter lange werk.
De Werkgroep Monumentale Kunst van de erfgoedvereniging Bond Heemschut heeft het op zich genomen een nieuwe bestemming voor het kunstwerk te vinden. Eerder deed de werkgroep dat ook al voor onder meer de Drie-eenheid van kunstenaar en predikant Piet Kok. Dit mozaïek hing lange tijd in de L.W.C. Keucheniusschool in Overvecht, maar belandde na de sloop van het gebouw in het gemeentelijk depot. Vorig jaar heeft dit werk een tweede leven gekregen in de Nicolaïkerk.
Net als de Drie-eenheid stamt ook L’Oiseau Bleu uit de wederopbouwperiode. In die tijd moest een klein percentage van de totale bouwsom bij projecten aan kunst worden uitgegeven, en veel gebouwen uit die periode, waaronder scholen, ziekenhuizen en overheidsgebouwen, bevatten dan ook glas-in-loodramen, muurschilderingen, wandtapijten, mozaïeken of andere kunstwerken die in het pand geïntegreerd zijn.
Tekst loopt door onder afbeelding

“De regeling is tot stand gekomen na een jarenlange strijd door beeldend kunstenaars”, zegt Norman Vervat van de werkgroep. “Naast inkomsten is er ook een sterk idealistisch motief: hedendaagse kunst in de leef- en werkomgeving van mensen brengen zodat zij op een natuurlijke manier in aanraking kwamen met kunst waardoor het welzijn zou worden verhoogd.” In het depot van de gemeente Utrecht liggen allerlei kunstwerken uit de wederopbouw, waaronder het tegeltableau dat aan het Gerrit Rietveld College hing en het werk van Jan Bons dat ooit aan de gevel van de Dixons aan het Vredenburgplein te zien was. Het is de bedoeling dat L’Oiseau Bleu niet in dit depot terechtkomt.
Tweede leven
Het mozaïek is acht meter lang en op het hoogste punt bijna drie meter hoog, en het hangt in de entreehal van de school. Het pand gaat echter volgend jaar tegen de vlakte en de Ariane de Ranitz ziet geen mogelijkheid om het kunstwerk te behouden. De werkgroep heeft daarom in overleg met de school en plan gemaakt om het kunstwerk zó te verwijderen dat het een tweede leven kan krijgen. Er is alleen een probleem: er moet nog een nieuwe plek gevonden worden.
Mensen of organisaties met concrete voorstellen kunnen contact opnemen met de Werkgroep Monumentale Kunst van de erfgoedvereniging Bond Heemschut. “Belangrijk is wel dat het werk voor een langere periode op de gekozen locatie kan blijven hangen. Bij voorkeur wordt het werk binnen of op een beschutte locatie geplaatst”, aldus Norman. Ook heeft het de voorkeur dat de nieuwe plek in Utrecht is. Daarnaast wordt ook gezocht naar financiers. Het loszagen, transporteren en opnieuw monteren van het mozaïek kost namelijk geld. “Voor de financiering behoort fondsenwerving tot de mogelijkheden.”
Sprookje
L’Oiseau Bleu is gebaseerd op het sprookje met dezelfde titel van de beroemde Vlaamse schrijver Maurice Maeterlinck (1862-1949). Gerrit van ‘t Net (1910-1971) woont vanaf 1922 in Utrecht. Hij staat volgens Norman bekend als een surrealistisch kunstenaar. Zijn schilderijen en tekeningen zijn te vinden in de collecties van onder andere het Centraal Museum in Utrecht, het Museum Arnhem en het Rijksmuseum in Amsterdam. Van ‘t Net heeft na de oorlog enkele monumentale werken gemaakt. L’Oiseau Bleu is het enige werk hiervan dat in Utrecht hangt.
“Gerrit van ‘t Net is één van de weinige kunstenaars die natuursteenmozaïeken maakt. Het zijn werken die opvallen door hun kostbare maar ook zeer subtiele kleur- en materiaalgebruik. Van ‘t Net werkt als een schilder met natuursteen. Veelal meer geabstraheerde, expressieve vormen worden gecombineerd met figuratieve elementen in een andere kleur natuursteen.”
De toekomst van L’Oiseau Bleu hangt dus af van de bereidheid en inzet van betrokkenen om een geschikte nieuwe locatie te vinden. Het zou mooi zijn als dit mozaïek, dat al meer dan zestig jaar deel uitmaakt van het Utrechtse erfgoed, dat ook in de toekomst blijft doen. Of dat in een school, kerk, of ander gebouw zal zijn, blijft voorlopig de vraag.
Mensen die een voorstel voor een locatie hebben kunnen dat doorgeven via WMK@heemschut.nl.
10 Reacties
ReagerenSchitterend werk.
Mooi! Kan het onder de A2, aan de Leidsche Rijn?
Is de Stits geen mooie locatie?
Moet beslist behouden blijven. Is er geen plek te vinden op Hoog Catharijne of Tivolivredenburg?
Absoluut behouden. Prachtig,
Prachtig, iets voor het Stadshuis? Kan iedereen ervan genieten.
Prachtig.
Zo saai misschien in de Daalde tunnel.
Daar past het wel.
@ JdV
Jouw voorstel om L’Oiseau Bleu naar een afvalscheidingsstation af te laten voeren doet me vermoeden dat jij een hang hebt naar een steriele, dystopische wereld, een wereld die een technocratische monocultuur wil zijn, een utilitaire samenleving waarin het voor mensen niet goed toeven is. Kunst en verbeelding als overbodige luxe behandelen en als hinderlijke ballast beschouwen. Is dat wat je bedoelt?
Moeten genoeg blinde muren te vinden zijn.
Vraag zal wel weer zijn wie betaald?
Al die mensen die dit de moeite waard xijn mogen dit doen, geen gemeenschapsgeld in deze privé hobby.