Een stad als Utrecht is altijd in beweging. Dat betekent dat veel gebouwen en gebieden worden verbouwd, vernieuwd en veranderd. In deze rubriek laten we zien waar achter de bouwhekken aan wordt gewerkt. Deze keer: het Ooglijdersgasthuis.

Al jaren wordt over de nieuwe invulling van het monumentale Ooglijdersgasthuis gesproken. Inmiddels is duidelijk dat het terrein 55 woningen en appartementen zal krijgen.

Wat was er eerst?

In 1858 richt F.C. Donders de vereniging ‘Het Nederlandsch Gasthuis voor behoeftige en minvermogende ooglijders te Utrecht’ op. Hij vestigt het gasthuis op de Wijde Begijnestraat 5 en weet veel mensen aan te moedigen het gasthuis financieel of anderszins te steunen. De eerste patiënten van de kliniek zijn twee weeskinderen uit Enkhuizen.

Vanaf 1880 is er nieuwe huisvesting nodig. Het lukt Donders niet om snel iets te vinden. In 1888 wordt hij hoogleraar en volgt H. Snellen hem op als geneesheer-directeur. Hij vindt een poos later een geschikte locatie: het Ooglijdersgasthuis vestigt zich in 1894 op de F.C. Dondersstraat 65. Donders zelf heeft deze verhuizing helaas niet mee mogen maken. Hij overleed in 1889. Door de jaren heen breidt het gasthuis uit. In de twintigste eeuw wordt er een laboratorium aan de Cornelis Evertsenstraat gebouwd en een stuk met een klassenafdeling, operatiekamer en keuken aan de Bleyenburgstraat.

Een eeuw na het overlijden van Donders, in 1989, verhuist het Ooglijdersgasthuis naar de Heidelberglaan en voegt het zich bij het Academisch Ziekenhuis Utrecht als de Divisie Oogheelkunde. In het pand komt de Hogeschool te zitten met de faculteit Institute for Life Sciences & Chemistry. Toen ook dat eind 2015 naar De Uithof verhuisde, moest er een nieuwe invulling worden gezocht voor het gasthuis.

Wat komt er nu?

Het terrein gaat plaats bieden aan 55 woningen en appartementen. In het Ooglijdersgasthuis zelf komen 34 appartementen. Het gebouw heeft echter een monumentale status, waardoor er niet veel aan mag veranderen. Zo blijft de oude gangenstructuur behouden en verandert er aan het trappenhuis weinig, zodat mensen kunnen zien dat ze in een oud ziekenhuis wonen. Ook de voormalige bestuurskamer blijft geheel intact met het originele behang, het plafond, de vloer en de kasten.

Aan de overkant van het gasthuis, in het paviljoen, komen vier stadswoningen. Tussen het paviljoen en het oude gasthuis komt een binnentuin. Het oude gasthuis wordt met een appartement met glazen gevel verbonden aan de nieuwbouw op de Bleyenburgstraat, waar straks zes appartementen en een ingang naar de ondergrondse parkeergarage komen. Ten slotte komen er elf moderne stadswoningen aan de Cornelis Evertsenstraat. De start van de verkoop van de woningen begint waarschijnlijk begin 2019.