Utrecht telt ruim 17.000 zzp’ers. De komende weken vind je elke woensdag een portret van zo’n Utrechtse zelfstandige professional op DUIC.nl. Olga Leever schreef de teksten en de foto’s zijn gemaakt door Pieter van Leeuwen. De verhalen werden eerder gebundeld in het zzp Utrecht-boek, een initiatief van grafisch ontwerper Puck ’t Hart.

‘Poëzie is een tijdverdrijf voor weinig mensen’

Ingmar Heytze is dichter, performer, columnist en programmeur van het Huis & de Nacht van de Poëzie. Hij schreef veertien dichtbundels, waaronder drie bundels met Utrechtse gedichten. Zijn laatste bundel ‘Ademhalen onder de maan’ verscheen in januari 2012.

‘Mijn eerste gedicht schreef ik toen ik 15 was. Ik had nooit verwacht dat ik van dichten mijn werk zou maken – poëzie is een tijdverdrijf voor weinig mensen. Eerst had ik er allerlei baantjes naast, maar inmiddels kan ik leven van het schrijven. Hoewel ik natuurlijk niet van 9 tot 5 dichter ben. Fulltime dichten houdt geen mens vol, daar is het te afmattend voor. Net zo min als je acht uur lang snoeiharde metal kunt spelen.’

Kantoor of keukentafel? 

‘In onze driekamerwoning heb ik de werkkamer geclaimd. Maar mijn vriendin heeft het grote zwarte Müller-bureau. Meestal werk ik echter in brasserie De Rechtbank. Daar zit ik het liefst. Natuurlijk spreken mensen me af en toe aan, ik ben in literaire kringen redelijk bekend. Toch lukt het me goed om ongestoord te werken in het café: ik heb een weinig uitnodigende uitstraling. Het grote voordeel van Utrecht is dat je hier meer opvalt als dichter. Je steekt sneller met je kop boven het maaiveld uit. In Amsterdam wemelt het van de dichters.’

Klanten kiezen voor jou omdat … 

‘… ze een gedicht van Ingmar Heytze willen. Mijn Unique Selling Point ben ik zelf. Maar dit heeft ook zwakke kanten. Ik kan niet zomaar voor een vervanger zorgen. Aan hijgerige acquisitie en netwerken doe ik liever niet; aan personal branding heb ik nooit gedaan. Mensen komen naar mij toe. Ik realiseer me dat dat een luxe is.’

Wat zijn de plussen en minnen van het zelfstandig ondernemerschap?

‘Ik zie mezelf niet als ondernemer. Ik ben communicatief heel erg ongeschikt voor het ondernemerschap. Maar ik schrijf naast mijn dichtbundels wel gedichten in opdracht. Dat zou je ondernemend kunnen noemen. In tegenstelling tot veel andere dichters heb ik er geen morele bezwaren tegen om een zak geld te krijgen voor een gedicht. Sterker nog: in opdracht haal ik minstens het niveau van mijn autonome werk.

Bovendien schrijf ik op deze manier poëzie die ik anders nooit geschreven had. Een gedicht over de Jaguar XJ bijvoorbeeld. Dat wil niet zeggen dat ik alle opdrachten aanneem. Het is verfrissend als je kunt denken “laat maar zitten”. Zo voorkom je prutswerk. Door selectief te zijn blijf je kwaliteit leveren. Een paar uur per week besteed ik aan de boekhouding, mijn mail, koffie zetten en opdrachten binnenhalen. Dat doe ik liever niet. Het houdt me af van wat ik het liefst doe, namelijk rondlopen en leuke dingen opschrijven.’

Wat was je allermooiste klus?

‘Van 1999 tot 2000 was ik huisfilosoof van het Centraal Museum. Daar heb ik geleerd hoe de culturele wereld werkt. Dat was heel waardevol. Daarnaast vond ik het fantastisch om Stadsdichter te zijn, al vond ik het na twee jaar nog fantastischer dat ik ermee op mocht houden.’

Wat is je droom? 

‘Geld blijven verdienen met het schrijven van gedichten die ik goed vind – en daarin zo goed mogelijk worden. Ik zal blijven dichten tot mijn dood. Dichters gaan niet met pensioen.’

www.ingmarheytze.nl

www.zzputrecht-boek.nl