De stad zit vol bijzondere winkels met een interessant verhaal, DUIC gaat op pad om deze verhalen op te sporen. Evi Guldemeester ging deze week op bezoek bij Edwin De Jong van Foto Patent aan de Lijnmarkt 36.

Foto Patent bestaat al sinds 1929 en de 42-jarige De Jong is inmiddels anderhalf jaar de vijfde eigenaar. Ondanks dat het geen familiebedrijf meer is, is de geschiedenis zichtbaar in de winkel. De Jong haalt een asbak uit de vitrine tevoorschijn: “Kijk, dit was een relatiegeschenk uit 1969 en het telefoonnummer bestaat nog uit vijf cijfers.” Hij vervolgt: “Ik heb ook advertenties gevonden uit de jaren dertig waarop staat dat pasfoto’s binnen drie dagen klaar zijn. Tegenwoordig duurt dit drie seconden”, zegt De Jong lachend.

De Jong heeft altijd een fascinatie gehad voor fotografie: “Het begon met de klassieke Oost-Duitse Praktica van mijn vader. Vervolgens heb ik op mijn veertiende een krantenwijkje genomen om de Minolta x300 aan te schaffen en al snel wilde ik ook een doka.” Tijdens zijn studie fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag kwam De Jong vaker langs bij Foto Patent. Uiteindelijk is hij in de zaak aan de slag gegaan om wat bij te verdienen. “Na anderhalf jaar ben ik met de opleiding gestopt, omdat het te veel stress opleverde. Ik had veel opdrachten die ik in een korte tijd moest afmaken en ik verloor het plezier in het fotograferen. Daarnaast heb ik het altijd moeilijk gevonden om geld te vragen voor mijn werk. Het zelfvertrouwen ontbrak.” De Jong is daarom voor vast in de zaak gaan werken: “Ik kon mijn ei hier kwijt en kwam in contact met mooie, nieuwe producten.”

Die producten test De Jong uit, zodat hij er kennis over verschaft en dat helpt ook bij de verkoop: “Als ik iets rotzooi vind dan zeg ik het gewoon. Ik ben niet goed in dingen verkopen waar ik niet achter sta. Het gaat erom dat klanten een bewuste keus maken van wat bij ze past en mooie foto’s gaan maken.” De Jong staat inmiddels al negentien jaar in de zaak en sommige klanten komen sinds die tijd maandelijks langs voor een praatje of om even rond te snuffelen. “Ik ken veel klanten bij naam en weet soms wat ze tien jaar geleden hebben gekocht.”

In de negentien jaar dat De Jong in de zaak staat, is er veel veranderd. “Het is een onrustige markt die voortdurend aan verandering onderhevig is. Het gaat steeds minder om het fotograferen.”

“Het klinkt misschien filosofisch” vervolgt hij, “maar soms vraag ik me af of we überhaupt nog wel herinneringen maken. Er wordt door veel mensen eindeloos foto’s genomen waar vervolgens weinig mee wordt gedaan.” Er zijn veel gadgets op de markt waar hij aan moet wennen. Een van die gadgets is de selfiestick: “Ik probeer de selfiestick met een ironische lach te verkopen en heb soms de neiging om het belachelijk te maken en zeg dan wel eens ‘we zijn het narcistische volk van de wereld’. Toch is hij blij met dit soort accessoires, omdat er met de verkoop van accessoires meer speelruimte is dan met de verkoop van camera’s.

Wegens de veranderingen in de markt, is het aantal klanten verminderd. Het publiek bestaat nog steeds uit fotografen, hobbyisten en creatieve studenten, maar door de veranderingen en de opmars van het internet is het moeilijk om winst te behalen. Daar waar er vroeger zes man werkten, zijn dat er nu twee. De Mediamarkt en online websites, zoals bol.com zijn hier volgens De Jong hier schuldig aan: “Ze maken de markt kapot door producten met verlies te verkopen. Dat is de reden dat 80 procent van de fotospeciaalzaken in Nederland zijn verdwenen.” Foto Patent probeert met de verkoop van accessoires, tweedehands producten, workshops en pasfoto’s het hoofd boven water te houden. Daarnaast is er een opleving in de verkoop van films: “Mensen missen de chemie in fotografie. Digitaal is nogal steriel en men mist de nostalgie. Dat is ook de reden waarom vinyl weer opkomt.”

Het liefst werkt De Jong met adviesprijzen, want nu is het voor klanten verleidelijk om bij hem advies te innen en het product goedkoper elders vandaan te halen. “Ik verwacht dat het internet niet lang meer door kan gaan met het aanbieden van producten onder de verkoopprijs.” Foto Patent zal ook een webshop krijgen alleen blijven de prijzen hetzelfde. “Voor de toekomst zou ik graag in de werfkelder een expositieruimte ontwikkelen. Een plek waar klanten hun foto’s kunnen ophangen en een kop koffie kunnen drinken.”