Er was het afgelopen wereldkampioenschap voetbal (weer) een hoop te doen over eventuele ‘WK-schermen’ in het centrum van Utrecht. Zou het er komen en zo niet, waarom niet? DUIC vroeg horecaondernemer Sidney Rubens (onder andere restaurant ‘Brass’ en Strand Oog in Al en tevens bestuurslid bij Koninklijke Horeca Nederland Utrecht (KHN), om een uitgebreide uitleg omtrent de vergunning en het kostenplaatje van dergelijke evenementen. “Zulke schermen moeten op drie pleinen tegelijk, je wilt niet dat 20.000 man naar één plek toekomen.”

De gemeente liet daags voor de wedstrijd Nederland-Argentinië weten dat ze een ‘goed gesprek’ met KHN hadden gevoerd. Ze zouden een versnelde procedure voor een evenementenvergunning in gang zetten, mochten horecaondernemers interesse hebben in het organiseren van een evenement met een groot televisiescherm in het centrum.

Waar ging dit ‘goede gesprek’ over?

“Toen het Nederlands elftal door de poulefase kwam dacht de gemeente: ‘misschien is het wel zonde dat we helemaal geen groot scherm in de stad hebben tijdens het WK.’ Deze signalen ving ze ook op uit de stad. Maar toen was het al te laat, want een vergunningsaanvraag neemt zes weken in beslag en de kwartfinale was al over drie dagen.”

“Daarom zijn wij gebeld, als belangenbehartiger van al onze 400 aangesloten leden in de stad, met de vraag hoe wij er tegenover zouden staan als de gemeente de procedure versnelt tot één dag? De gemeente had klaarblijkelijk vooraf al overleg gehad met de politie, brandweer en de GG&GD en kwam tot de conclusie dat als de horeca alsnog zo’n evenement kan en wil faciliteren, dan moet dat kunnen, maar wel volgens het WK-beleid model. Dus minimaal drie en maximaal vijf pleinen moeten dan zo’n scherm hebben. Anders is het of te druk op de pleinen of het is te onoverzichtelijk voor de politie. Een heel duidelijk beleid.”

Waarom was er dan geen groot scherm in Utrecht?

“Zo’n scherm kost, laten we zeggen 8000 euro. Dan moet je nog een tapje, de ehbo, de beveiliging en toilet- en stroomvoorzieningen regelen. Dus dan maak je een afweging: ‘kan ik genoeg omzetten om kostendekkend te zijn?’ Bijvoorbeeld: laten we zeggen dat ik op het Janskerkhof 1500 man kwijt kan. Deze mensen drinken voor de wedstrijd gemiddeld 2 of 3 biertjes, want ze komen pas een half uur van tevoren. En dat is prima op zo’n vrijdagavond als de wedstrijd tegen Spanje. Dan zou ik van tevoren een mooi tapje neerzetten met daarnaast een DJ. Dan komen de mensen misschien om 5 of 6 uur al binnen. Dan ga ik daarna hamburgers of sateetjes verkopen en dan gaat iedereen om 10 uur die wedstrijd bekijken.”

“Want, tijdens die wedstrijd wordt er weinig tot niks verkocht, iedereen zit helemaal in die wedstrijd. En na de wedstrijd mag je dan nog slechts een halfuurtje doorgaan om de simpele reden dat je om 01:00 uur moet stoppen met tappen. Nou, als er dan een overwinningsroes is zal er best nog wel wat gedronken worden, maar als het een verliesroes is dan gaat iedereen teleurgesteld naar huis. Dan ga ik rekenen: 1500 man, drie a vier consumpties betekent een tientje is 15.000,- euro omzet.”

“Laten we zeggen dat mijn kosten 10.000 euro bedragen en daar moet je dan nog mijn personeelskosten en inkoop bij optellen. Daarnaast moet ik ook betalen voor vergunningen om een tapje neer te zetten en om gebruik te maken van de openbare ruimte. En dan is het heel simpel: dan ga ik rode cijfers draaien.”

“Daar komt ook nog bij dat de andere wedstrijden al om zes uur en doordeweeks waren. En de algemene beeldvorming over het Nederlands elftal was voor het toernooi was ook nog eens slecht. Dus van tevoren moet ik al wel al die kosten gemaakt hebben en als ze niet presteren zit ik met een grote financiële strop.”

De kans is dus klein dat je er winst uithaalt?

“Die is er niet, nul. Alleen die vrijdagavond is een goede wedstrijd geweest. Als er nou elke vrijdag- of zaterdagavond zo’n wedstrijd is, dan maak je een hele andere afweging. Dan kan je nog zeggen ‘nou, de kosten verdelen we onder drie ondernemers’, maar er wordt domweg te weinig omgezet. Het kost gewoon te veel om een scherm neer te zetten, personeel neer te zetten en een beetje bewaking te regelen. En na de wedstrijd, als ze verloren hebben, is iedereen chagrijnig en gaan ze weg richting huis. Dit is mijn afweging geweest en ik denk dat heel veel ondernemers deze afweging gemaakt hebben.”

Zijn de eisen die komen kijken bij zo’n evenementenvergunning dan niet te zwaar voor een gemiddelde horecaondernemer?

“Ik weet niet of die te zwaar zijn. Er zit verschil in of je een evenement organiseert voor tien personen of tweeduizend personen. Die regels zijn heel anders, maar heel duidelijk: Het moet gewoon goed georganiseerd zijn. Op zoveel bezoekers moet je zoveel beveiliging hebben. En als je er een hek omheen zet moet je zorgen dat er een bepaald aantal nooduitgangen zijn en bij een nooduitgang wil je zelf als organisator dat er iemand staat, anders gaan al die mensen via de nooduitgang naar binnen. Er moeten genoeg toiletten zijn voor 2000 man en als iemand zich snijdt moet er EHBO zijn.”

Hoe kan het dat het andere steden wel lukt om WK-schermen neer te zetten?

“Het is heel simpel. Op het Museumplein in Amsterdam is er een grote mediapartner (Radio 538) die dat gesponsord heeft en zeggen ‘wij faciliteren dat scherm en de toiletvoorzieningen en zorgen dat er genoeg reclame op de televisie is’. Dat gaat dus buiten de horeca om. Ik weet niet hoe dat in Groningen aan de Grote Markt is geweest. Misschien dat alle ondernemers aan de Grote Markt hebben gezegd: ‘We zijn met vijftien ondernemers. We hebben 10.000,- euro kosten en mocht dat tot gevolg hebben dat we allemaal 500 euro de mist in gaan omdat het niet werkt, nou dan is dat 500 euro. Dat is te overzien. Als het nou 10.000 euro is en dat moet je in je eentje dragen. Ja, dan wordt het een ander verhaal. Maar nogmaals, ik weet niet hoe dat gaan is, maar zo stel ik mij dat voor.”

Waren er plannen van horecaondernemers in Utrecht om zo’n evenement te organiseren?

“Ja, die waren er zeker. Maar ze hebben gewoon een kostenafweging gemaakt. Is gezamenlijk zo’n groot evenement’ organiseren rendabel? En als het misgaat om de één of andere reden, ga ik dan niet te zwaar het schip in?”

Speelt het nog een rol dat mensen hun eigen drank kunnen meenemen naar een dergelijk evenement?

“Dat zie je vooral bij Koningsdag gebeuren, al is dat weer een heel ander verhaal. Dat heeft verder niets te maken met dit soort evenementen. Uiteindelijk is het zo: als jij kosten moet maken, dan wil je er ook inkomsten voor terug krijgen. Wat er met Koningsdag en nacht gebeurd is dat, en dat is een trend, iedereen met zijn eigen drank een openbaar evenement oploopt. En dat betekent dat het dan heel moeilijk wordt voor een horecaondernemer om een grote programmering met beveiliging neer te zetten, terwijl er geen inkomsten tegenover staan. Dat gaat niet meer. Je zou er een hek omheen kunnen zetten en tegen mensen zeggen: ‘joh, luister eens je mag hier kosteloos naar binnen maar dan koop je jouw pilsje of colaatje bij mij en niet bij de Albert Heijn’.”

(interview: Hidde Zwiers)