COSBO behartigt de belangen van ouderen in de stad Utrecht. Directeur Martina van den Dool zal op deze plek een keer per maand een column schrijven over wat ze meemaakt. In deze aflevering over de seniorvriendelijke stad.

Twee jaar geleden vond in Utrecht het landelijk Festival of Older People plaats, op initiatief van onder andere cultureel antropoloog en kunstenaar Martijn van Oorschot (ook de man achter The Faketory).

Een conferentie voor, door en met mensen op leeftijd, onder het motto ‘Ouderen bestaan niet’. Daar werd duidelijk dat ouderdom in onze westerse wereld weinig positief beoordeeld wordt en dat er van andere culturen wel wat te leren valt. De leeftijd of beperking van de mensen die er optraden, hun wijsheid of creatieve producten deelden, deed er helemaal niet toe. Een verademing om ouderen nu eens niet als probleem te benaderen.

Deze inspirerende bijeenkomst en de verdiepingsslag die ik daarna maakte, hebben mijn kijk op het begrip ‘ouderen’ bijgesteld. Want hoe vreemd is het eigenlijk dat we een soort breuklijn hanteren tussen volwassenheid en ouderdom? Dat je op je pensioendatum ineens tot een bijzondere soort lijkt te behoren, die een geheel andere benadering vergt dan in de decennia daarvoor. “Oud worden willen we allemaal, maar oud zijn niet”, las ik ergens. Dat heeft alles met onze cultuur en het beeld van ouderen te maken. Geen wonder dat ik regelmatig senioren spreek die het gevoel hebben niet meer mee te tellen.

Utrecht heeft geen specifiek Ouderenbeleid, zoals sommige andere gemeenten dat wel hebben. Veel mensen vinden dat vreemd, heb ik gemerkt. Want het aantal ouderen neemt toch toe, met alle zorgwekkende gevolgen van dien? Moet dit geen topprioriteit zijn? Zou het daarom niet beter zijn om van Utrecht ook een ‘seniorvriendelijke stad’ te maken, die is voorbereid op wat komen gaat?

Als je bekijkt wat onder Ouderenbeleid of Seniorvriendelijke Stad verstaan wordt, dan valt het in Utrecht wel mee volgens mij. Ouderenbond KBO-PCOB bijvoorbeeld noemt speerpunten als koopkracht, veiligheid, voorlichting en informatie (ook niet-digitaal), goed georganiseerde zorg en ondersteuning, maar ook aandacht voor zingeving. In beleidsnota’s van gemeenten zie ik vergelijkbare punten. Allemaal onderwerpen waar ook in Utrecht op allerlei manieren aan gewerkt wordt door velen. Misschien is het allemaal niet genoeg, maar zou het verschil maken als het verpakt is als Ouderenbeleid?

In feite groepeer je inwoners dan slechts op grond van hun leeftijdscategorie. Terwijl het toch meer gaat om het aanpakken van bepaalde vraagstukken: armoede, toegankelijkheid, informatievoorziening, zorg, welzijn, huisvesting etcetera. De levensfase van inwoners zal zeker invloed hebben op de oplossingsrichtingen, maar het stempel ‘oud’ hoeft er van mij niet bij te staan.

Een leefbaar en inclusief Utrecht lijkt mij een mooier streven.

Martina van den Dool
Directeur COSBO Stad Utrecht (belangenbehartiging voor senioren)