Zaterdag 9 september is het Open Monumentendag. Het landelijke thema van dit jaar is ‘Levend Erfgoed’. In Utrecht onder andere speciale aandacht voor behoud van monumenten, voor monumenten met een tweede leven en voor kunstuitingen in en op monumenten die het leven verbeelden. In totaal zijn 83 monumenten te bezoeken, alle te vinden op de website: www.openmonumentendagutrecht.nl of in de speciale Monumentenkrant die in de stad wordt verspreid. In DUIC alvast een voorproefje.
Denk aan Utrecht en je ziet de grachten voor je met de unieke werven en werfkelders. De Oudegracht was letterlijk de levensader van Utrecht. Ze blijft van grote betekenis voor de stad, al is haar rol sterk veranderd.
Sinds de 12e eeuw lagen de Utrechtse grachten vol met vaartuigen, die aan de kaden voor de werfkelders hun goederen losten. Een haven is de Oudegracht al lang niet meer, maar aan activiteit heeft ze nog niets ingeboet: ze wordt nu volop gebruikt door bewoners, ondernemers en bezoekers, maar op een andere manier: geschreeuw van scheepslui heeft plaatsgemaakt voor gelach op terrasjes en de sjouwende arbeiders zijn vervangen door sjouwende shoppers.
De grachten en werven horen bij de identiteit van de binnenstad. Die vertelt waar we vandaan komen, wie wij zijn en hoe we ons ontwikkelen. Dat verhaal willen we graag doorgeven aan toekomstige generaties. Maar daar komt wel wat bij kijken. Erfgoed dat zo oud is en zo intensief wordt gebruikt, heeft veel onderhoud nodig. De komende 30 jaar bijvoorbeeld zullen jaarlijks 100 meter walmuur en 35 werfkelders worden hersteld. Zo beschermen we ze tegen mogelijke schade door verkeer, gebruikers en uitgaanspubliek. Tegelijk moeten we zorgen voor groen en dat alles heel en netjes blijft. De aanwezigheid van de werven lijkt zo vanzelfsprekend, maar is tegelijk een enorme opgave voor gebruikers, eigenaren en beheerders, waaronder de gemeente Utrecht.
Op Open Monumentendag kan je langs de werven wandelen met een gids, met als thema’s geschiedenis van de werven en behoud. Gratis tickets bij de infotent op het Domplein. Om 15.00 uur start in Het Utrechts Archief de documentaire ‘De werven van Utrecht’, met een introductie van de makers. Aanmelden bij de receptie aldaar.
