Met battlefield of dreams onderzoekt theatermaker Floor Houwink ten Cate dilemma’s rondom voortplanting en de verwevenheid tussen fertiliteitstrajecten en abortussen: identiteitsbepalende ervaringen waar nauwelijks over gesproken wordt. battlefield of dreams is niet zomaar een theatervoorstelling, maar een experimenteel event vol opera, documentaire, performance, lezing, debat en open mic. Elke avond zijn er verschillende spelers, schrijvers, wetenschappers, filosofen en artsen aanwezig die antwoorden zoeken op de vraag: to reproduce or not to reproduce?
Praten verlicht
‘Steeds vaker kruiste het onderwerp ‘wel of geen kinderen krijgen’ mijn maakprocessen. Maar niet op de luchtige manier die ik kende van een jaar of vijf geleden, toen ik zelf dertig was. Het werd grimmiger. Ik werd in die tijd door meerdere mensen in vertrouwen genomen over hun fertiliteitstrajecten en hun zorgen om het feit dat ze nog maar een paar pogingen konden doen. Die vrouwen stonden dus op het punt om het moederschap te bereiken of een periode van rouw in te gaan.
‘Tegelijkertijd zag ik in mijn directe omgeving steeds meer vrouwen die kozen voor een abortus. Wat mensen doormaken is echt onvoorstelbaar. Ik heb het idee dat er vaak gevoelens van schaamte en schuld meespelen. Tegelijkertijd zegt ook iedereen die ik spreek: hadden we het er maar wat meer over met elkaar, want het verlicht enorm.’
Wisselwerking
‘Als je heel plat kijkt wordt abortus vaak gezien als het beëindigen van “leven” en ivf als het scheppen ervan. Terwijl het niet zo zwart-wit is. Een abortus gaat ook over het scheppen van een nieuwe ik, en ivf-trajecten gaan bijvoorbeeld gepaard met het spuiten van veel hormonen: veel mensen zeggen dat ze zichzelf zijn kwijtgeraakt om het ouderschap te bereiken. We worden nooit enkel gedefinieerd door het één óf het ander.
‘Ik vind die wisselwerking bovendien interessant omdat de onderlinge verstandhouding vaak moeilijk ligt. Mensen in fertiliteitstrajecten kijken soms met argusogen naar mensen die abortussen ondergaan, en andersom voelen zij vaak schaamte of schuld richting mensen met een onvervulde kinderwens. Ik voelde de behoefte om ervaringen te laten horen, elkaar erover te bevragen en elkaar te leren dragen. Ik heb geen idee of dat mogelijk is, maar ik wil het proberen.’
Rauwe, harde verhalen met een beetje magie
‘Ik heb zelf geen abortus of fertiliteitstraject ondergaan, dus ik had behoefte aan een lange aanloop met veel onderzoek en verdieping. Ik was niet van plan welke ervaring dan ook te appropriëren. Ik heb Brecht De Backer aangetrokken voor de research: zij beschrijft in haar boek Omdat ze leven haar traject met het krijgen van een kind als alleengaande lesbische vrouw, en beschrijft daarin de levens van de elf kinderen die ze niet kreeg, voordat de twaalfde geboren werd. Ik herkende me in haar gedachtegangen over tijd en in dat wij als mensen – naast het leven dat we leiden – parallel alle levens leiden die we niet fysiek zijn gaan leiden. In die universa bevinden zich ook de kinderen die we niet hebben gekregen.
Brecht zei: “Het doet allemaal al zoveel pijn, jij moet er een beetje magie van maken. Anders is het echt alleen maar dat rauwe, harde verhaal.” Dat vind ik een heel mooie opdracht. Het raakt aan thema’s die iedereen herkent: eenzaamheid, rouw, sterfelijkheid. Daarbij laten we ook de hoop, de opluchting en nieuwe vormen van ‘familie’ zien.
‘Al die verhalen – of we het nu hebben over abortussen, miskramen, zwangerschappen, gewenst of ongewenst kinderloos zijn – gaan over zelfbeschikking, vrijheid, controle en maakbaarheid. Ik wil laten zien dat al die verhalen naast elkaar kunnen bestaan en dat het echt gelinkt is aan elkaar, omdat het steeds weer gaat over: welke dromen heb je voor de toekomst, wie ben je of wie wil je zijn, en wat laat je achter?’
Wil jij bij dit kwetsbare, taboedoorbrekende en verbindende event aanwezig zijn? Van 7 tot en met 11 maart zie je battlefield of dreams in De Paardenkathedraal in Utrecht. Op de website lees je meer over het thema en de verschillende sprekers per avond.