“We moeten naar een hoger kwaliteitsniveau van deelvervoer toe”

Utrecht groeit snel. Naar verwachting komen er tot 2040 rond de 85.000 banen en 100.000 inwoners bij. De gemeente wil dat de ruimte en leefbaarheid ondanks die groei op peil blijven. Een van de oplossingen waarop Utrecht inzet, is deelvervoer.

Zaterdagochtend, sportvereniging Kampong: auto’s rijden af en aan met kinderen en sporttassen. Daarnaast staat nóg een groep vroege verkeersdeelnemers. Met rode capes, een keur aan vervoermiddelen, een spandoek en flyers promoten ze een andere manier van rijden, namelijk deelvervoer.

“We willen Utrechters die nog geen deelvervoer gebruiken, verleiden om eens op of in te stappen”, zegt Sebastiaan van der Hijden van de gemeente Utrecht. Hij reist met de drie deelauto’s, vijf deelscooters, vier deelbakfietsen en vijf deelfietsen – alle elektrisch – mee van Kampong naar Janskerkhof en ten slotte naar Leidsche Rijn Centrum. Op al die locaties deelt de groep flyers uit met een gratis rijtegoed van 40 euro. “We hopen dat mensen de voordelen en het gemak ontdekken, zoals de flexibiliteit en alleen betalen bij gebruik.” Het rijtegoed is gekoppeld aan een app, Gaiyo, waarmee je je reis van A naar B volledig kunt plannen, boeken en betalen. De ene keer reis je met deelvervoer, de andere keer met het openbaar vervoer, of een combinatie hiervan. Op straat wordt de app al meermaals gedownload om het rijtegoed te verzilveren. 

Andere mogelijkheden

De gemeente is niet per se tegen autobezit, benadrukt Van der Hijden. “We willen alleen dat de leefbaarheid in de stad er niet onder lijdt. Daarom zoeken we naar andere mogelijkheden. Wist je dat er in Utrecht 28.000 auto’s zo goed als permanent stilstaan? Dat staat gelijk aan 52 voetbalvelden. Stel je eens voor wat je met al die ruimte zou kunnen doen. Denk aan extra groen, of plekken voor spelen of ontmoeten.” Utrecht wil ook de luchtkwaliteit verbeteren. “Deelvervoer is vaak elektrisch, dus schoner. Bovendien reizen mensen zonder privéauto bewuster. We denken dat als mensen geen eigen auto hebben, ze eerder kiezen voor een elektrische deel(bak)fiets of een deelscooter. Dat is schoner en scheelt verkeersdrukte.”

Kwaliteitsniveau

Een volledig volwaardig alternatief is deelvervoer nu nog niet, zegt hij. Daarvoor moet je er 100 procent op kunnen vertrouwen dat er altijd vervoer voor je is, ook als je midden in de nacht met je kind naar de huisartsenpost moet bijvoorbeeld. “Een eigen auto biedt mobiliteitsgarantie: hij is 24/7 voor jou beschikbaar. Met deelvervoer moeten we ook naar dat kwaliteitsniveau toe, dus aanbod op iedere straathoek.” Onderdeel daarvan is het zoeken van samenwerking met omliggende gemeenten, zodat je een reis bijvoorbeeld ook kunt afsluiten in Houten of Nieuwegein. En in nieuwe stadswijken, zoals de Merwede, komen van meet af aan 300 deelauto’s voor de toekomstige bewoners. 

Er moet nog een heleboel gebeuren, zegt Van der Hijden, om te zorgen dat Utrecht toegroeit naar een vervoernetwerk dat niet vastloopt en niet ten koste gaat van de leefbaarheid in de stad. Dat deelvervoer daar een rol in speelt, is zijn vaste overtuiging. Het is te hopen dat de ongeveer 2500 Utrechters die het de komende periode gratis uitproberen, dat met hem eens zullen zijn.