De verkiezingen voor de provinciale staten en waterschappen zijn woensdag. De campagnes zijn hervat na het schietincident van maandag. Lees hier een overzicht met handige informatie.
De Provinciale Staten zijn politici die het volk vertegenwoordigen in de provincie (en is te vergelijken met wat de gemeenteraad voor de stad is). De belangrijkste taak van de Provinciale Staten is het controleren van het bestuur, dat de Gedeputeerde Staten wordt genoemd.
We stemmen op 20 maart per provincie welke politici ons zullen vertegenwoordigen in de Provinciale Staten. Die mannen en vrouwen worden de Statenleden genoemd.
Verschillende politieke partijen in de Provinciale Staten gaan na de verkiezingen samenwerken en vormen dan de Gedeputeerde Staten. Dit is het bestuur van de provincie. Meestal neemt de politieke partij die het grootste is geworden bij de verkiezingen het initiatief voor deze samenwerking. Dit werkt ongeveer hetzelfde als bij de gemeenteraadsverkiezingen en de landelijke verkiezingen.
Op dit moment wordt de provincie bestuurd door een samenwerking van VVD, D66, CDA en GroenLinks.
Taken
De provincie heeft 7 kerntaken: milieu, natuurbeheer, bereikbaarheid en OV, economie in de regio, cultuur en monumenten en kwaliteit van openbaar bestuur. Dit betekent onder andere dat in de provincie wordt bepaald waar wegen en spoorwegen komen, of milieuwetten wel worden nageleefd, of er schoon zwemwater is en dat natuur wordt behouden.
De Gedeputeerde Staten bepalen het beleid op die 7 taken en controleren of de waterschappen en gemeenten in de provincie wel voldoen aan hún taken.
Provincie Utrecht
Voor de Provincie Utrecht zijn er 14 partijen in de race om 49 zetels te verdelen. Er doen 3 nieuwe partijen mee: DENK, Forum voor Democratie en U26 Gemeenten, een samenwerking van Utrechtse lokale partijen. Bekijk hier een volledige kandidatenlijst
Lijst met partijen en nummer 1 op de lijst (woonplaats):
VVD – André van Schie (Utrecht) – Website
D66 – Marc de Droog (Utrecht) – Website
CDA – Derk Boswijk (Kockengen) – Website
PvdA – Rob van Millekom (Amersfoort) – Website
PVV – René Dercksen (Bosch en Duin) – Website
SP – Andrea Poppe (IJsselstein) – Website
GroenLinks – Huib van Essen (Utrecht) – Website
ChristenUnie – Arne Schaddelee (Houten) – Website
Partij voor de Dieren – Hiltje Keller (Driebergen-Rijsenburg) – Website
SGP – Bertrick van den Dikkenberg (Elst Ut) – Website
50Plus – Mieke Hoek (Vreeland) – Website
DENK – Hanane Bittich (Utrecht) – Website
U26 – Roy Erwin Luca (Zeist) – Website
Forum voor de Democratie – W. Weijers (Zeist) – Website
Bekijk de links om bijvoorbeeld de verkiezingsprogramma’s te downloaden.
Vorige verkiezingen
De grootste partij in de provincie was vier jaar geleden de VVD met 86.469 stemmen, gevolgd door D66 en CDA. De VVD en D66 behaalden in 2015 allebei 9 zetels, gevolgd door CDA (6) en PvdA (5).
Het college van Gedeputeerde Staten was de afgelopen jaren een coalitie van VVD, D66, CDA en GroenLinks en bestaat uit de volgende gedeputeerden: Pim van den Berg (D66), Mirjam Maasdam (CDA), Mariëtte Pennarts (GL) en Dennis Straat (VVD) – Straat was de opvolger van Jacqueline Verbeek, die opstapte door het Uithoflijndebacle.
Waterschappen
Daarnaast kiezen we in Nederland ook voor de Waterschappen (als enige land ter wereld overigens). Dat komt omdat water zo belangrijk is in ons land en dat er een speciale belastingpot is voor waterbeheer. De waterschappen kunnen zo het water in de gaten houden en snelle beslissingen maken als het nodig is.
Bij de waterschapsverkiezingen wordt gestemd voor het nieuwe bestuur van het waterschap. Dit bestuur neemt de komende 4 jaar beslissingen over waterbeheer in de omgeving. Bijvoorbeeld over water in de stad, recreatie, landbouw, natuur en duurzaamheid. Daarnaast besluit het bestuur over de hoogte van de tarieven en zaken als kwijtschelding van waterschapsbelasting.
Bestuur
Het algemeen bestuur van het waterschap bepaalt, waaraan het belastinggeld van inwoners en bedrijven besteed wordt. Het algemeen bestuur neemt de beslissingen in het waterschap. Het algemeen bestuur bestaat uit 30 leden, verdeeld over 9 politieke partijen.
Overigens zijn de waterschappen anders ingedeeld dan de provincies. In de stad Utrecht valt een gedeelte onder waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de rest onder Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Let op: voor waterschap Amstel Gooi en Vecht zijn er maar 5 stembureaus in de stad Utrecht.
Huidig bestuur
Met ingang van 23 maart 2015 is de verdeling als volgt: Water Natuurlijk (6 zetels), VVD (4 zetels), CDA (3 zetels), PvdA (3 zetels), Partij voor de Dieren (3 zetels), Waterschap@Inwonersbelangen (1 zetels), Algemene Waterschapspartij (1 zetel), ChristenUnie (1 zetel), SGP (1 zetel).
Daarnaast zijn er 7 niet-verkiesbare zetels die zijn toegewezen aan vertegenwoordigers van verschillende belangengroeperingen. Dit zijn Agrariërs (3 zetels), Bedrijven (2 zetels) en Bos- en Natuureigenaren (2 zetels). De leden van de drie belanggroeperingen vormen samen de fractie Landbouw, Natuur en Economie (LNE).
Op hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en de waterschap Amstel, Gooi en Vecht zijn de kandidaten voor de Waterschappen te vinden.
Stemmen
Op zijn laatst 6 maart moet iedere kiesgerechtigde een stempas thuis hebben gekregen. Als je voor beide verkiezingen mag stemmen, krijg je twee stempassen. Niets ontvangen? Vraag dan een nieuwe stempas aan.
Bureaus
Alle stembureaus zijn op 20 maart 2019 van 07.30 tot 21.00 uur open. Het stembureau op station Utrecht Centraal is van 06.45 tot 21.00 uur open. Op de stempas staat het adres van een stembureau in de buurt, maar het is niet verplicht om op deze locatie te stemmen.
Voor de Provinciale Statenverkiezing mag je bij elk stembureau binnen de gemeente Utrecht stemmen. Ook voor waterschap Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden zijn alle bureaus toegankelijk. Maar als je stemt in het waterschap Amstel Gooi en Vecht, zijn er 5 stembureaus.
Bekijk de locaties van alle stembureaus.
Wie mag stemmen
Om te stemmen bij de Provinciale Statenverkiezing moet je 18 jaar of ouder zijn, op 4 februari in de provincie wonen waarvoor de verkiezing is en de Nederlandse nationaliteit hebben. Om te stemmen voor een waterschap moet je 18 jaar of ouder zijn, op 4 februari 2019 in het waterschap wonen, en de Nederlandse nationaliteit hebben, EU-burger zijn, of een geldige verblijfsvergunning hebben.
Hoe het werkt
Neem je stempas en een identiteitsbewijs (paspoort, id-kaart of rijbewijs) mee naar het stembureau.
Als je wil stemmen in een andere gemeente kan dat alleen binnen dezelfde provincie of waterschap. Vraag hiervoor een kiezerspas aan.
Iemand anders laten stemmen
Als je zelf niet kan stemmen dan kan iemand anders voor je stemmen. Op de stempas is te vinden hoe je dat kan doen.
Stemhulp
En tot slot, zeker niet onbelangrijk: de stemhulp.
Hieronder is de Stemhulp in te vullen voor de Provinciale Staten en het Waterschap
20 Reacties
ReagerenZou mooi zijn wanneer alle partijen aangeven welke beloftes van 4 jaar terug ze hebben ingewilligd of bereikt. Met natuurlijk ook hun rol in de zeperts die de Provincie heeft gemaakt inclusief het Uithoflijn debacle.
Dan blijkt opeens dat er niet veel bereikt is wat 4 jaar geleden is beloofd en al helemaal niet binnen de gestelde budgetten.
en dan, Harry? maar niet meer stemmen?
Dat is vrij simpel tegenwoordig. Pak je coalitie en je bent klaar….
Mij valt op dat tussen dezelfde partijen op provinciaal en op stedelijk niveau nogal verschil van mening is. D66 wil in de provincie bijvoorbeeld de ringweg op 100km/uur en D66 in de stad naar 80 km/uur. Dan zie je toch tussen de bomen het bos bijna niet meer. Zou zeggen schaf de provinciebesturen nou gewoon af. Maak de stad Utrecht groter en schaf die tussenlaag tussen het rijk en de gemeente in hemelsnaam af.
Nou Wollie. Wellicht een idee om dan op een partij te stemmen die het beste zijn beloftes is nagekomen.
Belofte maakt schuld….behalve in de politiek…..dus draai je stem om……eerst presteren dan krijg je mijn stem.
@wollie
Waarom zou je wel gaan stemmen als beloftes niet nagekomen zijn (en om dat te weten moet je dat checken uiteraard), wat in de eerste plaats natuurlijk de reden is waarom je stemt… Omdat het dit keer allemaal anders gaat zijn…?
Bij de meeste verkiezingen heb ik wel een idee op wie ik wil stemmen, maar bij de waterschappen zou ik het absoluut niet weten. De bestuurlijke scheidingslijn tussen provincie en waterschap is me ook niet duidelijk. Je hoort er eigenlijk nooit iets over en ik heb sowieso het idee dat alles bij de Waterschappen verder prima geregeld is, ongeacht welke partijen daar zitten.
@ Tim , de groene partijen zullen de focus iets meer op natuur ontwikkeling leggen en ondernemerspartijen zullen de focus iets meer op landbouw en economische activiteiten leggen. Uiteraard is dit heel simpel en zwart/wit gezegd.
@WP, inderdaad deze laag zsm afschaffen.
Liever wat grotere gemeentes of taken naar Rijk.
Niemand snapt wat de provincie en laat staan waterschappen doen.
@ Scherpschutter
Jij bent dus zo iemand die niet stemt, maar wel een hoop roept?
Je weet dat je lid kan worden van een partij en/ of fractie, zelf een partij kan oprichten/ je verkiesbaar kan stellen? Dan hebben we ook nog burgerinitiatieven e.d.. Dus.
Mogelijkheden genoeg om zaken te veranderen, buiten passief stemmen
@ Herman, inderdaad. Mensen die het niet snappen denken dat het overbodige lagen zijn…
Waarom zou je gaan stemmen op zoiets ONdemocratisch als het waterschap, er zijn al 7 stemmen verdeeld voordat je het formulier al hebt ontvangen?
Da’s al een kwart van de stemmen. Met de verdeeldheid in dit land kom je dus nooit meer aan een meerderheid.
Waterschappen afschaffen en taken onderbrengen bij de professionals van Rijkswaterstaat. Provincies afschaffen, taken verdelen over gemeentes en rijksoverheid.
Op welke partij kan ik stemmen die dat in het partijprogramma heeft staan?
Grappig
Rechts heeft weinig vertrouwen in de Rijksoverheid (en de politiek die daarover gaat), maar wil juist gedecentraliseerde, prima werkende organen (want weten precies wat er in de eigen regio moet gebeuren, al sinds de middeleeuwen en zorgen al honderden jaren voor droge voeten en maken al honderden jaren landbouw mogelijk) opheffen en onderbrengen in (kan ik nu al garanderen) slecht werkende centraal aangestuurde apparaten (net zoals de Nationale Politie, die nu niet functioneert). Wie snapt het nog?
@Jannes,
Het is veel rechtse partijen een doorn in het oog dat we organen hebben zoals, ik noem eens wat, de provincie en de waterschappen die beleid maken en de lange termijn bewaken.
Rechts denkt graag op de korte termijn en “wie dan leeft, wie dan zorgt”. De provincie bewaakt bijvoorbeeld dat plaatsen in de provincie niet ongelimiteerd uitbreiden. In Veenendaal bijvoorbeeld, een gemeente met een rechts college van B&W: de gemeente wil graag een boel nieuwe kantoren bouwen buiten de dorpsgrenzen. De provincie steekt er een stokje voor: er is genoeg (lege) kantoorruimte in de omgeving, ga dat maar eerst benutten. Zonder provincie had de gemeente gewoon weer een paar weilanden vol kunnen bouwen, nu zullen ze eerst de verloederde, maar uitstekend bereikbare, bedrijventerreinen binnen de dorpsgrenzen aan moeten pakken.
@Leo 19/3/2019 – 10:48
Dat klopt Leo. Ik stem nooit en roep een hoop. Onder geen beding wil ik beslissen over andermans bezittingen en leven. Onder geen beding accepteer ik dat een ander over MIJN bezittingen leven beslist. Ergo: ik stem niet. Stemmen is voor horigen.
Een democratie is in mijn beleving niets anders dan een publieke vooruitgeschoven veiling van (van burgers) gestolen bezittingen. Dat is niet te veranderen van binnenuit.
Links is gek op bestuurslagen. Hoe meer subsidie of belastingvretende organen hoe beter. Want tenslotte moeten hun vriendjes, zonder noemenswaardige opleiding, toch aan een mooi baantje geholpen worden, en waar kan dat nu beter dan lekker vretend uit de staatsruif.
We mogen trots zijn op de statenleden, mensen die “lekker vreten” uit de staatsruif en een “mooi baantje hebben” waarmee ze wel 1.100 euro bruto per maand binnenbrengen. Een echte vetpot!
Provinciale verkiezingen maar als inwoner van Utrecht moet ik ook in Utrecht stemmen.
Met stempas in andete gemeente stemmen kan niet, tenzij je dat regelt. Toch vreemd, privinciaal stemmen, maar niet overal in de provincie stemmen.
@ Wat een ongefundeerde bagger kan en MAG jij toch eigenlijk uitspreken. Ben maar blij dat je gewoon mag zeggen wat je vindt. Dat is trouwens een typisch links-liberaal uitgangspunt, maar goed.
Overigens is het centraliseren van bestuurslagen bewezen een verkwisting van geld (g maar eens nazoeken bij instanties die de afgelopen 25 jaar gecentraliseerd zijn en hoeveel die kosten en hoe die functioneren), denk aan de Nationale Politie, zorginstituten e.d… Alles waar zo’n beetje massale kritiek op is. En er wordt nergens zoveel geplunderd uit de staatskas als bij grote centrale instituten, omdat daar de structuur en controle niet op orde zijn.
Kleine, strak aangestuurde organisaties zijn juist kosten efficient en de salarissen van de topbestuurders zijn stukken lager, want kleinere organisaties en minder verantwoordelijkheid.