Nadat de Onderzoekscommissie Subsidies gisteren haar eindrapport presenteerde heeft de lokale politiek uitvoerig gereageerd op de bevindingen. ‘Allerminst geruststellend’, ‘zorgelijk’ en ‘dramatisch’ zijn slechts enkele van de kwalificaties die het Utrechtse subsidiebeleid ten deel vielen. Eensgezind zijn de partijen in hun overtuiging dat actie niet kan uitblijven. CDA-woordvoerder Dick Hoek: ‘We moeten waken dat dit niet het zoveelste rapport is dat we in dank aanvaarden terwijl er feitelijk geen consequentie of cultuuromslag volgt.’ 

Het CDA wil dan ook garanties dat adviezen in het rapport in de praktijk ingebed worden. De partij stelde al tijdens het debat in september 2011, dat de gang van zaken rond de subsidie aan de Stichting Jongeren in Aktie voor haar een pijnlijk voorbeeld is van hoe het niet moet. Te snel, te veel vertrouwen, te weinig controle, te weinig verantwoording, te weinig kritische massa in organisatie en bestuur: dat levert een heel slecht beeld op van het bestuur van de gemeente Utrecht. 

Volgens de VVD is het rapport ‘een bevestiging van het beeld dat het gemeentebestuur geen grip heeft op de besteding van het geld. In veel gevallen lijkt subsidie een doel op zichzelf geworden. Allerhande ‘leuke’ activiteiten ontvangen van jaar op jaar geld, maar of de stad of de Utrechters er beter van worden, weet niemand.’ De partij wil dat in Utrecht uitsluitend nog subsidies worden verstrekt als vooraf goed is bepaald of er überhaupt behoefte is, wat het doel is, welk maatschappelijk effect met het geld moet worden bereikt. Ook vindt de VVD dat Utrecht toe kan met veel minder subsidie-uitgaven. Nu wordt per jaar meer dan 500 euro per inwoner weggegeven. Dat kan en moet minder, volgens de partij. 

Ook D66 kan zich vinden in de conclusies van de onderzoekscommissie maar geeft aan deze nog afzonderlijk te willen wegen. Het onderzoek richt zich op 2010 en sindsdien zijn er al de nodige veranderingen in gang gezet. Zo stelt de partij dat haar eigen wethouders Kreijkamp en Everhardt  na hun aantreden al hard aan de slag zijn gegaan om het proces van subsidieverstrekking te verbeteren. Kreijkamp scherpte al eerder de regels voor het leefbaarheidsbudget aan en is bezig met het opzetten van een centraal subsidiebureau. Dankzij Everhardt ligt er nu een aangepaste subsidieverordening met heldere en eenduidige regels. De partij zegt in het raadsdebat over de opzet van het onderzoek ook specifiek aandacht te hebben gevraagd voor de organisatiecultuur. 

GroenLinks spreekt in haar reactie van een zorgelijk beeld. ‘Met name het ontbreken van een duidelijke regierol op het bereiken van de subsidiedoelen is zorgelijk’, zegt woordvoerder Peter van Corler. ‘Er wordt te veel alleen op vertrouwen gevaren.’ Wat GroenLinks betreft komt het college op korte termijn met een plan van aanpak. De focus moet daarbij komen te liggen op de cultuuromslag. ‘Niets is zo moeilijk als het veranderen van een cultuur. Dat blijkt ook wel uit het rekenkameronderzoek uit 2000 naar subsidieverstrekking. Ook daar zijn destijds een aantal aanbevelingen gedaan voor het verbeteren van het proces van subsidie verstrekking. 

Binnenkort volgt nog een commissiebehandeling en een raadsdebat over het eindrapport van de Onderzoekscommissie Subsidie. Namens het CDA stelt Hoek: “Belangrijk is voor ons de reactie van college: onderkent zij de urgentie en problematiek, gaat ze slagvaardig handelen? En welke lessen trekken we als raad? We hebben immers een kaderstellende en controlerende taak. Gaan we in de toekomst niet alleen aandacht besteden aan het voortraject, maar ook de vorderingen en resultaten volgen?”.