De gemeente Utrecht gaat de subsidies voor de sociale basis en beheerde speeltuinen en welzijnsaccommodaties vernieuwen. Door regelingen samen te voegen en duidelijker te maken, wil de gemeente kwetsbare inwoners beter bereiken en buurtinitiatieven meer ruimte geven.

De sociale basis is een subsidieregeling, waarmee gemeenten maatschappelijke organisaties, bewonersinitiatieven of vrijwilligersprojecten ondersteunen. Volgens het college zijn de regelingen belangrijk om sterke en betrokken buurten te creëren, waar inwoners elkaar kunnen helpen, zeker als zij tijdelijk in een kwetsbare situatie zitten. Daarom heeft Utrecht deze subsidieregels herzien.

De vernieuwing heeft geleid tot twee nieuwe regelingen. Eén regeling is voor de sociale basis in de hele gemeente Utrecht en één voor beheerde speeltuinen en welzijnsaccommodaties in zelfbeheer. Die laatste regeling staat apart, omdat deze locaties een belangrijke ontmoetingsplek zijn en een veilige omgeving voor kinderen bieden. Vanaf 1 januari 2027 kunnen organisaties subsidie aanvragen via de nieuwe regels.

Waarom de gemeente hervormt

Met de hervormingen wil de gemeente de ondersteuning aan kwetsbare inwoners verbeteren. De nadruk ligt op preventie, eigen regie en veerkracht, zodat inwoners beter geholpen worden voordat problemen groter worden. Daarnaast wil Utrecht de beschikbare middelen, beroepskrachten en ruimtes zo efficiënt mogelijk inzetten.

Om de nieuwe basisregeling overzichtelijk te maken, zijn verschillende bestaande subsidies samengevoegd. Het gaat onder andere om Vrijwillige inzet voor elkaar (VIVE), Sociale prestatie en dagondersteuning (SPDO), buurtbemiddeling, onafhankelijke cliëntondersteuning, mentale gezondheid en extra jongerenactiviteiten in Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern.

Nieuwe indeling van subsidies

Binnen de regeling voor de sociale basis wordt onderscheid gemaakt tussen kleine en grotere aanvragen. Kleine subsidies tot 35.000 euro per jaar zijn bedoeld voor laagdrempelige buurtinitiatieven die helpen om inwoners met elkaar te verbinden en de gemeenschapskracht te vergroten.

De administratieve lasten voor deze categorie blijven bewust laag en ongeveer 300.000 euro van het budget wordt naar dit deel verschoven. De subsidie wordt maximaal twee jaar toegekend. Succesvolle initiatieven kunnen doorgroeien naar een hogere categorie.

Subsidies boven de 35.000 euro zijn gericht op activiteiten die kwetsbare Utrechters ondersteunen. Sommige projecten worden vooral door vrijwilligers uitgevoerd, terwijl andere ook beroepskrachten nodig hebben wanneer er sprake is van complexere hulpvragen. Voor deze grotere subsidies gaat een vierjarige subsidiecyclus gelden, zodat organisaties meer zekerheid hebben en minder administratieve druk ervaren.

Bezuiniging uitgesteld

De geplande bezuiniging van 616.000 euro op de SPDO-regeling, die oorspronkelijk voor 2026 gepland stond, is uitgesteld naar 2027. De SPDO-regeling is een gemeentelijke subsidie waarmee kwetsbare inwoners deelnemen aan sociale en dagactiviteiten om isolement te voorkomen en hun maatschappelijke participatie te bevorderen.

In 2027 gaat de SPDO op in andere subsidie- en inkooptrajecten binnen de sociale basis en de Wmo-ondersteuning in de wijk. De gemeente benadrukt dat de ondersteuning voor inwoners hierbij gewaarborgd blijft.

Organisaties die voldoen aan de gestelde voorwaarden kunnen gebruikmaken van een transitiebudget om zich voor te bereiden op de nieuwe situatie. Vanaf 2027 kunnen zij daarnaast extra subsidie aanvragen voor netwerkactiviteiten binnen de nieuwe regelingen.

Meer ruimte voor kleine initiatieven

Met de vernieuwde aanpak wil de gemeente de administratieve lasten voor kleinere initiatieven beperken, terwijl grotere subsidiepartners meer verantwoordelijkheid krijgen in monitoring en verantwoording. Zo hoopt Utrecht dat middelen terechtkomen bij de inwoners en buurten die ze het hardst nodig hebben.