Utrecht, vijftien andere grote steden en verschillende maatschappelijke partijen doen vrijdag een oproep aan de partijen die formatietafel zitten. Ze willen dat het volgende kabinet met extra investeringen werk maakt van de woningcrisis in de steden en helpt de steden klaar te maken voor de toekomst. Daarom is er een document opgesteld waarin staat hoe de steden dit voor zich zien.

Het document is opgesteld door de gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Groningen, Arnhem, Nijmegen, Zwolle, Breda, Zaanstad, Almere, ’s-Hertogenbosch, Amersfoort, Tilburg, Haarlem, de provincies Noord-Holland, Utrecht, Zuid-Holland en stadsvervoerders HTM, RET, GVB en de Fietsersbond.

Nederland staat volgens hen op een keerpunt, omdat er nog nooit een generatie is geweest die geconfronteerd werd met zoveel verschillende maatschappelijke vraagstukken: klimaatadaptatie, energietransitie, mobiliteitstransitie en hervorming van de landbouw en de ruimtelijke indeling van Nederland. In het document beschrijven ze hoe ze denken dat een doorbraak op deze gebieden eruitziet.

Woningcrisis

Een van de opgaven is woningbouw. De komende tien jaar moeten er ruim een miljoen woningen bijkomen, die betaalbaar zijn en ook aansluiten bij de woonbehoefte van mensen. De steden willen die groei in goede banen leiden door te kijken naar de kwaliteit van de omgeving, door groen en water toe te voegen aan de stad en te investeren in duurzame mobiliteit.

Tot 2030 zal zo’n 65 procent van de te bouwen woningen binnen de bestaande steden worden gebouwd. Het document gaat daarom ook in op hoe steden moeten blijven ontwikkelen, waarbij niet alleen de nieuwe, maar ook de huidige bewoners, ondernemers en bezoekers profijt hebben van de ontwikkelingen.

Kostbare tijd 

De steden roepen het nieuwe kabinet op om hiervoor genoeg geld vrij te maken en zijn bang dat er kostbare tijd verloren gaat als dat niet gebeurt. De steden willen dat in het nieuwe regeerakkoord aandacht is voor de verstedelijkingsopgave en ze willen afspraken maken over het aantal te bouwen woningen, waar ook extra investeringen in mobiliteit en groen vanuit het Rijk bijhoren.

“We zien steden de afgelopen en komende tijd alleen maar groeien, ook Utrecht”, zegt wethouder Klaas Verschuure. “Utrecht weet als geen ander hoe het is om in te zetten op het in goede banen leiden van die groei. Het gaat daarbij niet alleen om het bouwen van woningen, maar zeker ook om het investeren in duurzame mobiliteit, groen, energie, dagelijkse voorzieningen. Daar kan een nieuw kabinet echt het verschil maken. Dat is nodig.”

Extra geld

De steden willen, naast geld voor de woningbouw, ook dat er structureel geld bijkomt voor de NOVI-gebieden (gebieden die te maken hebben met grote transitieopgaven en waar wordt samengewerkt om die op te lossen, red.), en het volkshuisvestingsfonds. De investeringsmogelijkheden van corporaties moeten worden verbeterd, bijvoorbeeld door aanpassing van de verhuurdersheffing en er moeten voor 2030 minstens 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd zijn.

Tot slot moet het Rijk volgens de steden werken aan een samenhangend ruimtelijk beleid dat kijkt naar regionale opgaves en kansen op het gebied van wonen, leefbaarheid en welzijn, bereikbaarheid, economische ontwikkeling, groen, klimaatadaptatie, stikstof, energie, voorzieningen en cultuur.