Humphrey Mijnals werd in 1999 uitgeroepen tot beste Surinaamse voetballer van de twintigste eeuw. Hij kreeg als een van de weinige voetballers de Utrechtse sportpenning en was de eerste gekleurde speler in Oranje. Desondanks gingen de successen gepaard met een onbewuste onderdrukking van discriminatie. Auteur Danny van der Linden dook in het leven van de Surinaamse grootheid en schreef een biografie over hem. “Ik hoop dat de lezers inzien dat hij aan de basis staat van onze hedendaagse (voetbal)maatschappij”, aldus Van der Linden.

Humphrey Mijnals, geboren in Moengo (Suriname), begon in zijn geboorteland met voetballen. Dat deed hij niet geheel onverdienstelijk. Met het Surinaamse SV Robinhood werd hij in vijf jaar tijd vier keer landskampioen. Mijnals was een van de uitblinkers en ook de aanvoerder van het team. “Op een of andere manier hebben veel mensen het beeld dat Minna, zoals zijn bijnaam luidt, een veel scorende aanvaller was. In het boek neem ik die illusie weg. Hij was namelijk een rechtsback, maar wel één die op technisch en fysiek gebied Eredivisiewaardig was.’’

Van Suriname naar Utrecht

Dat de vleugelverdediger Eredivisiewaardig was, bleek in 1956. Toen kwam Mijnals per boot naar Nederland om het Utrechtse USV Elinkwijk te versterken. Al kwam die transfer op een opmerkelijke manier tot stand. “Een aantal dominees van een kerkgemeenschap uit Zeist reisden af naar Suriname om te prediken over het christelijke geloof. Een van die dominees was gek op voetbal. Per toeval mocht hij prediken op het complex van SV Robinhood. Voor het spreekmoment zag hij Mijnals aan het werk. De dominee was onder de indruk van de kwaliteiten van Mijnals en had contacten bij Eredivisieclub USV Elinkwijk. Hij benaderde de club en door middel van overzeese brievenpost is er onderhandeld over een contract. Uiteindelijk kon de rechtsback als semiprof naar Utrecht komen.”

Rood of zwart bloed?

Na de overtocht maakte Mijnals al snel indruk bij USV Elinkwijk. Hij groeide uit tot een clubicoon. Toch was het leven buiten de lijnen wennen voor de Surinamer. “Het boek gaat verder dan alleen een verhaaltje over de voetballer Mijnals. Ik vond het erg belangrijk om dieper in te gaan op het feit dat hij als gekleurde man in Utrecht leefde. In de jaren vijftig hadden Nederlanders nog niet vaak gekleurde mensen gezien. Mijnals kreeg de gekste vragen naar zijn hoofd. Er werd betwijfeld of hij een mens was en of hij rood of zwart bloed had. Ik wilde weten hoe hij daarmee is omgegaan en op welke manier hij werd geraakt door de onbewuste onderhuidse discriminatie.”

Ondanks de moeilijke maatschappelijke opstartperiode groeide de geboren Surinamer langzaam uit tot een rolmodel. Schrijver Van der Linden ontdekte dat zondag 3 april 1960 daarbij een grote rol speelde. Op die dag maakte de verdediger namelijk zijn debuut in het Nederlands elftal. “Zijn debuut was iconisch. Door middel van een verdedigende omhaal voorkwam hij een doelpunt van de tegenstander. Zoiets hadden veel supporters nog nooit gezien en na de wedstrijd namen de fans hem op de schouders. Met zijn optreden heeft Mijnals de deur geopend voor alle andere gekleurde spelers. Denk aan Frank Rijkaard, Ruud Gullit en Gerald Vanenburg. Dat waren belangrijke gekleurde spelers die ervoor hebben gezorgd dat wij in 1988 Europees kampioen werden. Het is de vraag of dat was gebeurd als Mijnals in 1960 niet zijn debuut had gemaakt.”

Johan Cruijff

Met het boek wil Van der Linden uiteindelijk aantonen welke invloed Mijnals op de hedendaagse maatschappij heeft. “Ondanks dat Mijnals in 2019 is overleden mogen we niet vergeten welke maatschappelijke invloed hij heeft gehad. Het is niet voor niks dat Mijnals qua naam en status binnen de Surinaamse gemeenschap met Johan Cruijff wordt vergeleken. Ik hoop dat de lezers inzien dat hij aan de basis staat van onze hedendaagse (voetbal)maatschappij. Mijnals heeft ervoor gezorgd dat we het volstrekt normaal vinden dat voetbalteams uit gekleurde en blanke jongens bestaan. Dat moet letterlijk voor altijd de boeken in gaan.”

Aan het eind van de maand vindt de boekpresentatie plaats en op 27 augustus ligt het boek Minna in de boekwinkels.