Het is onduidelijk hoeveel vergunningen de gemeente Utrecht heeft uitgegeven aan vastgoedeigenaren waarmee ze zich niet hoeven te houden aan de opkoopbescherming. De gemeente zegt dit niet bij te houden. Wel heeft de gemeente een datalek gemeld omdat namen van toekomstige bewoners bij meerdere vergunningen leesbaar waren.

Opkoopbescherming is een regel waardoor bijvoorbeeld beleggers of pandjesbazen een huis niet meer mogen kopen om het vervolgens te huur te zetten. Door deze regel moeten starters en mensen met een middeninkomen meer kans hebben bij het kopen van een woning. Het gaat om woningen die 587.000 euro of minder zijn waard (WOZ) zijn en het geldt voor de eerste vier jaar na aankoop.

Wie zijn vastgoed wel wil verhuren moet daar een vergunning voor aanvragen, er zijn namelijk een aantal uitzonderingen bedacht. Zo mogen woningen nog wel verhuurd worden aan bepaalde familieleden. Ook woningen die onderdeel zijn van een bedrijf of winkel zijn uitgezonderd. Huisbewaring voor twaalf maanden is ook toegestaan, waarbij een woning dus voor maximaal een jaar wordt verhuurd. Als laatste optie kunnen vastgoedeigenaren een vergunning krijgen als het verhuren echt belangrijker is dan de opkoopbescherming.

Hoeveel vergunningen?

DUIC was benieuwd hoeveel vergunningen er ondertussen zijn uitgegeven voor ‘koopwoning niet zelf gebruiken – opkoopbescherming’. De gemeente Utrecht laat weten dat dit niet wordt bijgehouden.

Via de website Officiële Bekendmakingen, waar een gedeelte van alle vergunningsaanvragen en besluiten worden gepubliceerd hebben we zelf wel een zoektocht ondernomen. Daar kwamen zo’n 54 toegekende vergunningen uit naar voren sinds de invoering van de maatregel in maart 2022. De meeste vergunningen werden verleend omdat er een familielid van de eigenaar in het huis kwamen wonen. Het is echter onduidelijk of dit aantal compleet is.

Datalek

Wel heeft de gemeente naar aanleiding van vragen van DUIC een melding gemaakt van een datalek. Wij konden namelijk zien wie de beoogde toekomstige bewoners waren van verschillende adressen waar de vergunningen voor waren verleend. Dit was simpelweg zichtbaar omdat ambtenaren vergeten waren de namen weg te lakken bij de vergunningen. Dit waren allemaal vergunningen die verleend waren omdat er een familielid, veelal een dochter of zoon, van de eigenaar in het huis ging wonen.

Hoewel wij 54 vergunningen vonden, gaat het wel sowieso om meer woningen. Een enkele specifieke vergunning die we tegenkwamen is namelijk geldig voor zo’n honderd (zorg)appartementen aan de Winklerlaan. Deze vergunning is uitgegeven omdat het hier om een nieuwbouwproject Hof van Tuindorp ging waarover de gemeente met de ontwikkelaar al afspraken had gemaakt.