Woningen horen niet leeg te staan, daarom wil de gemeente Utrecht eigenaren van leegstaande panden harder gaan aanpakken. Mogelijk gaan woningeigenaren boetes betalen als ze leegstand niet melden en kan de gemeente huurders voordragen en de maximale huurprijs bepalen.
In Amsterdam is al een meldplicht voor leegstaand van kantoren en woningen. Partij voor de Dieren, PvdA en Student & Starter vonden dit een goed idee en riepen met een motie de gemeente Utrecht op om zoiets ook mogelijk te maken in Utrecht.
Nu liggen de eerste conclusies op tafel; de gemeente ziet ook de meerwaarde van een hardere aanpak van leegstand. De lokale overheid spreekt van een ‘leegstandsverordening in combinatie met controles op administratieve leegstand’. Wat betekent dit?
Nieuwe regels
Zo’n leegstandsverordening zorgt ervoor dat de gemeente instrumenten krijgt om leegstand bij woningen aan te pakken. In tegenstelling tot in Amsterdam ziet Utrecht op dit moment vooral voordelen bij woningen en niet bij kantoren. Dit omdat de leegstand bij kantoren laag is.
De gemeente kan met de verordening eigenaren een hoop verplichten. Zo moeten woningeigenaren leegstand van meer dan zes maanden melden en daarover in overleg gaan met de gemeente. Als de leegstand langer dan twaalf maanden duurt kan de gemeente een gebruiker voordragen voor het gebouw en de eigenaar verplichten om voorzieningen te treffen voor de potentiële huurder. Ook kan de gemeente daarbij een maximale huurprijs bepalen. Als de woningeigenaar niet meewerkt kan de gemeente boetes opleggen.
Inbreuk op het eigendomsrecht
De gemeente erkent zelf dat het zware maatregelen zijn. Omdat het een inbreuk kan zijn op het eigendomsrecht. De ervaring van andere gemeentes laat zien dat de regels vooral gebruikt worden om in contact te komen met woningeigenaren, juist ook met eigenaren die eigenlijk niet willen meewerken. Het opleggen van boetes gebeurt zelden.
De gemeente heeft, door de vergelijking te maken met Amsterdam, gekeken wat de nieuwe regels in Utrecht zouden kunnen opleveren. Mogelijk wordt door de aanpak, uitgaande van 800 woningen die jaarlijks onderzocht kunnen worden, 120 panden opnieuw in gebruik genomen worden.
Ook is er nog een ander voordeel. Want er is een verschil tussen feitelijke leegstand en administratieve leegstand. Bij dat laatste staan de panden op papier leeg, maar worden ze wel in meer of mindere mate gebruikt. Zulke woningen worden bijvoorbeeld gebruikt worden als tweede huis, vakantieverhuur of door bewoners die zich niet hebben ingeschreven. Door de leegstandsverordening kan de gemeente dit gerichter gaan controleren en misstanden aanpakken.
Een voorbeeld: in 2017 en 2018 onderzocht de gemeente 100 administratief leegstaande panden in de Binnenstad. Toen controleurs gingen kijken waren er 96 gewoon in gebruik, waarvan een gedeelte ook illegaal gebruikt werd.
Hoe nu verder?
Al het bovenstaande zijn de eerste conclusies. Het komende half jaar gaat de gemeente het voorstel verder uitwerken. Nieuwe regels kosten natuurlijk ook geld, dus de gemeente moet gaan kijken welke maatregelen het beste werken – en daardoor zelfs mogelijk geld kunnen besparen – en hoe die toegepast moeten worden. Binnen een half jaar moet het voorstel er liggen.
33 Reacties
ReagerenIk kan me nauwelijks voorstellen dat er in Utrecht veel woningen zijn die daadwerkelijk leeg staan. Als je dat als eigenaar doet ben je een dief van je eigen portemonnee.
Prachtig plan.
Goed plan. Wie weet hoeveel mensen er zo geholpen kunnen worden.
Maar misschien ook een goed idee om meer met leegstaande gebouwen te doen.
Prima!
Dan ook eindelijk eens de enorme leegstand boven de winkelpanden in de binnenstad aanpakken.
De huidige werkwijze om bovenverdiepingen om te bouwen heeft in verhouding de laatste 30 jaar erg weinig opgeleverd!
@Lombokker: toch staan de woningen boven de AH in de Burgemeester Reigerstraat al jaren leeg/te verkrotten-met opzet.
En zo zijn er vast veel meer panden te noemen.
Zullen we dit dan ook toepassen voor winkels, kantoorpanden en specifiek gemeentelijke panden? Lijkt me heel interessant.
@Lombokker,
De gemeente heeft zelf goedbedoelde regels opgelegd welke als keerzijde hebben dat sommige panden niet economisch verantwoord her ontwikkelt kunnen worden.
Het resultaat is tientallen woningen alleen al binnen de singels die leeg staan te wachten op bezwaarprocedures en ander getouwtrek. Ik heb ook een project net buiten de binnenstad wat al acht jaar leeg staat omdat de gemeente niet mee werkt, hadden acht ruime appartementen kunnen zijn en staat nu dus al acht jaar leeg. (een bewoner antikraak in pand van ruim 1000m2) Gewoon aanhouden en wachten. Overigens onderschrijven individuele ambtenaren ook de absurditeit van sommige vereisten. Teugels laten vieren blijkt geen oplossing, dan komt Marcel of Chen weer om de hoek kijken. Hoe het wel moet? geen idee.
@ Lombokker
Er staat zeker wel heel veel (potentiële) woonruimte leeg.
Heel veel verdiepingen boven winkels, met meerdere appartementen daarin vooral.
Ook veel appartementen in de vrije sector, waar men bijvoorbeeld vast wel blijven houden aan zeer hoge huren. Als deze niet voor die prijs verhuurd worden, dan maar tijdelijk via Air B n B vaak.
Ook staan heel veel specifieke expatwoningen, zeker u in Coronatijden, leeg.
ze zijn echt van de zotte geworden. het c. p. n. gaat weer op volle toeren in het stadskantoor.
Dit zou zich moeten uitstrekken tot kantoorpanden en winkels. Aan de Laan van Nieuw-Guinea staat al jaren een oud bankgebouw leeg. Waarom wordt dit niet z.s.m. tot woningen verbouwd? Het is bevreemdend om te zien dat zoveel potentie in de stad onbenut wordt gelaten terwijl men gelijktijdig groen wil opofferen voor woningbouw.
Waarom moet dit een half jaar duren
Of een boete voor de gemeente wanneer er te lang over vergunningsverlening wordt gedaan bij omzetten bestemmingen en planvorming. Of om het monopolie van de gemeente te doorbreken de afgifte door een andere gemeente of provincie mogelijk te maken.
De oorzaak van leegstand is grotendeels de oorzaak van de overheid zelf.
Een oud punt. In de jaren 80 werd er al gesproken over wonen boven de winkels. Goed voor de sociale veiligheid etc. Het zal deze keer ook wel weer bij een losse flodder blijven.
Wel zou je er in deze tijd iets wederkerigs van kunnen maken. De staat helpt winkels en ketens door de corona-crisis. In retour moeten de winkels het wonen op de bovenverdiepingen mogelijk maken. Voorbeelden zat. Ik noem maar geen namen. Banken zijn in 2008 al goed geholpen en die geven tegenwoordig hoog op over maatschappelijke verantwoordelijkheid, duurzaamheid etc. Voeg de daad bij het woord en maak woningen van die lege bankkantoren.
Economen (van banken, CBS, CPB) kunnen een neutrale ‘huur-indicator’ maken, die op en neer beweegt met de economische werkelijkheid. Dat zou veel tijdrovende ‘discussie’ (= armpje drukken) tussen huurders en verhuurders kunnen voorkomen. Zo zijn er nog wel meer dingen te verzinnen.
Daarnaast lijkt het mij zinnig om de OZB fors te verhogen voor een ieder die meer dan 2 huizen binnen de gemeente Utrecht bezit. Het moet maar eens afgelopen zijn met de situatie waarin de woningmarkt met name voor starters ernstig wordt verziekt/ontwricht door Prins Bernhard jr. en Van Haga-achtige pandjesbazen die woonhuizen als beleggingsobject en/of wingewest gebruiken.
De oude wibra op de asw staat al 20 jaar leeg….
Haha dit is wel een beetje pot verwijt de ketel. De overheid stelt ook zeer weinig bouwgrond beschikbaar.
Betrokkenen doen allen hun eigen ding en niemand neemt de regie over de woningnood (in dodelijke combinatie met het financieringsoverschot).
@Joep idd, geen 20 jaar maar die Wibra staat al wel meer dan 10 jaar leeg. Er zal geen woonbestemming op liggen maar nog een shoarmazaak of kapper zou er best in kunnen.
Verder kan de gemeente ook onderzoeken in welke woningen er maar 1 of twee personen staan ingeschreven. Als er dan 2 slaapkamers zijn kunnen de eigenaars ook verplicht worden een kamer te verhuren. De gemeente stelt dan de huurprijs vast en regelt een student. (zoals vroeger een soldaat). Zo moeilijk kan dat niet zijn en haalt veel druk van de ketel.
Draagvlak is er zeker, zo te lezen in dit forum.
Het speculeren met vastgoed en potentiële woonruimte ontzegt velen een grondrecht, namelijk het recht op een fatsoenlijk dak boven je hoofd.
@Rene; Zoiets bestaat er al namelijk de zn verhuurdersheffing voor bezitters van 10 of meer panden. Deze hoeven niet binnen dezelfde gemeente gelegen te zijn. Tuurijk kan je de ozb verhogen als je meer dan twee panden binnen Utrecht bezit. Dan wijk je toch uit naar een andere gemeente?
Hoe dan ook, verhuurdersheffing, extra ozb, verhoogde overdrachtsbelasting, dit ga je allemaal terug zien in de huurprijs helaas. Het is een kat en muis spel waarbij de overheid steeds een actie of wet bedenkt waarna uiteindelijk de huren weer gaan stijgen.
Kijk eens in de stad boven de middenstand allemaal van oudsher woningen die bij de winkels horen.
Maar de ketens die er nu inzitten pijnzen er niet over om deze mooie woningen te verhuren. Studenten zouden er maar wat blij mee zijn.
Ik zeg,, verplicht terug brengen naar bewoonbare units.👍
Zou het niet beter zijn als de Gemeente eens gaat bouwen in polder Rijnenburg in plaats van dit geneuzel in de marge?
De gemeente heft dus defacto en dejure het eigendomsrecht op….en dan worden u en ik werkelijk geachte te geloven dat het werkelijk om het handje vol lege woningen in Utrecht gaat? LOL
Links is alle schaamte voorbij en komt nu open en flat-out voor uw bezit. Ze doen niet eens moeite meer om het te maskeren. Hier met uw huis.
Goed idee, wat er zijn in Nederland woningen tekort. Maar langs de andere kant is het niet van de staat, dus niemand kan zich daarmee bemoeien wat de eigenaar doet met zijn woning.
En dan noemen ze Nederland een vrij land. Wat een armoe.
@Lombokker op de Burgemeester Reigerstraat staat een pand met oorspronkelijk een aantal appartementen al jaren leeg. Inmiddels is het een paar keer gekraakt geweest, en heeft de eigenaar de binnenkant nu zo ver gesloopt dat het onbewoonbaar is..
De reden? een conflict over vergunningen (eigenaar wil erg graag een in/uitrit maken op een plaats waarvan hij al heel lang weet dat dat niet mag, heeft geprobeerd zijn plan stiekem uit te voeren, maar is terug gefloten door gemeente, vervolgens naar de rechter gestapt en verloren, nee het mag echt niet). Dit voorbeeld is niet geheel uniek.
Dit gebeurt dus zeker wel in Utrecht.
De conflicten waarom iemand een pand leeg laat staan is van geheel andere aard. Wil je iets wat niet binnen de regels, beleid oid valt moet je niet gek opkijken dat je jaren lang procedeert zonder resultaat.
Uitrit, ombouw tot appartementen, tsja er zijn gewoon regels en een visie die dat kunnen verbieden, niks zielig voor de mensen die deze huizen bezitten.
Zit er onder het gemeentehuis niet een nagenoeg leegstaande parkeergarage en gaat dat dan ook een aardige boete opleveren.
@Thomasje: dank! Zou er dan (ter beslechting van het kat en muisspel) niet iets te bedenken zijn, waarbij de verhuurdersheffing vanaf het derde pand fors omhoog gaat en de daarmee verworven gelden weer worden ‘terugbetaald’ aan de huurders op wie de fors hogere verhuurdersheffing wordt afgewenteld?
@ Nina
Wat een armoe als je nog niet eens weet dat een rechtsstaat juist voor een vrij land zorgt.
De rechtsstaat garandeert en bewaakt juist vrijheden.
Eisen, regels, regulering zijn er juist met een reden.
Het neo-liberalistisch/ kapitalistisch denken zorgt er uiteindelijk voor dat steeds minder mensen zelfstandig een dak boven hun hoofd kunnen hebben en dat is net als in de jaren zeventig en voor 1900 een gigantisch probleem. Prima dat de enorme hebzucht bij de vastgoedsector en bij de pandjesbazen eindelijk eens aangepakt wordt. Hebzucht die wegens speculatie bewust uitgespeeld wordt> goederen schaars maken, nog meer geld vangen.
Panden die een extreem rijke en kleine minderheid steeds meer in zijn bezit heeft om te verhuren, hebben niks meer met een “huis zijn” voor de eigenaren van doen.
En dat is wat huizen eigenlijk zijn> huizen, bedoeld zodat je er in kan wonen
Niks mis met een 1 huis per persoon beleid. Liever gisteren dan vandaag ingevoerd.
@ Nina
Geheel eens met Nina.
De kritische noot die zij kraakt over vrijheid en armoede is geheel terecht.
Daarom is het goed dat er van overheidswegen maatregelen genomen worden om iets te doen aan de onvrijheid van diegenen die noodgedwongen op hun veertigste nog bij hun ouders moeten wonen omdat er op grote schaal gespeculeerd wordt met woonruimte. Woonruimte, die eerste levensbehoefte waar voor gewone mensen een enorme nood aan bestaat. Prijsopdrijving en speculatie, daarbij ruimschoots misbruik makend van schaarste, inderdaad, deze factoren drijven grote groepen de armoede in.
@ Uutje
Kapitalisme zorgt voor geld in de economie. Fijn dat er rijke mensen zijn die investeren, veel belasting betalen en zorgen dat de kachel draait bij hun werknemers die vervolgens ook weer loonbelasting betalen. Zo kunnen dan weer uitkeringen en onderwijs worden betaald door de overheid.
Het leegstand-probleem is eenvoudig op te lossen door een zelfbewoningsplicht in te voeren voor koopwoningen in Utrecht.
@cas
“Uitrit, ombouw tot appartementen, tsja er zijn gewoon regels en een visie die dat kunnen verbieden, niks zielig voor de mensen die deze huizen bezitten.”
In het geval wat ik eerder noemde wist de huidige eigenaar dit ook van te voren, maar dacht er mee weg te komen door gewoon geen vergunning aan te vragen en een situatie te laten ontstaan waarin het gedoogd zou worden. Helaas voor hem was het een beetje te doorzichtig allemaal.