VVD Utrecht wil het welstandstoezicht in de stad graag verregaand verminderen. De partij heeft het college van B en W daarom gevraagd de afschaffing van de welstandscommissie te overwegen. Voor initiatiefnemers van bouwplannen blijft het advies van de Welstandscommissie een onberekenbare factor in de beoordeling van een aanvraag voor een bouwvergunning. Omdat het advies van de Welstandscommissie in de regel wordt overgenomen door het college, is het een cruciaal onderdeel in de beoordeling van bouwplannen.

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2011 heeft voormalig wethouder Bosch in de commissie Stad en Ruimte op 21 juni 2011 toegezegd, dat het college in het najaar met scenario’s in verband met de toekomst van de Welstandcommissie zal komen. Dat heeft er inmiddels toe geleid, dat in het najaar een ambtelijk project van start is gegaan voor het uitwerken van deze scenario’s die moeten leiden tot een voorstel voor vereenvoudiging van het welstandstoezicht in Utrecht. Op 22 november heeft Minister Donner een brief naar de kamer gestuurd waarin hij uitlegt dat het beoordelen van bouwplannen aan de hand van de welstandsnota geen advies van een Welstandscommissie nodig heeft. Hij gaat het mogelijk maken voor Burgermeesters en Wethouders om zelf te bepalen of ze een Welstandscommissie willen behouden.

Het beleidskader voor de welstandstoets omvat verschillende beleidsniveaus, sneltoetscriteria, gebiedsbeschrijvingen en aanvullende regels. Desondanks blijft het oordeel van de welstandscommissie per definitie een subjectief deskundigenoordeel van de leden van de commissie, hetgeen weinig transparant is voor initiatiefnemers en hun even deskundige architecten. De VVD wil van het college weten wanneer de raad de scenario’s voor vereenvoudiging (of afschaffing) van de welstandscommissie tegemoet kan zien.