De renovatie van het Anatomiegebouw is klaar: ‘We hebben onze ziel en zaligheid in het pand gestopt’ | De Utrechtse Internet Courant De renovatie van het Anatomiegebouw is klaar: ‘We hebben onze ziel en zaligheid in het pand gestopt’ | De Utrechtse Internet Courant

De renovatie van het Anatomiegebouw is klaar: ‘We hebben onze ziel en zaligheid in het pand gestopt’

De renovatie van het Anatomiegebouw is klaar: ‘We hebben onze ziel en zaligheid in het pand gestopt’
Het Anatomiegebouw. Foto's: Robert Oosterbroek
De rails waarop de kadavers de collegezaal werden ingereden liggen er nog. Ook de snijzaal ziet er nagenoeg hetzelfde uit als op historische foto’s. Het Anatomiegebouw is na drie jaar van renovatie weer klaar voor gebruik. Het gebouw is van de binnen- en buitenkant in oude glorie hersteld.

De rails waarop de kadavers de collegezaal werden ingereden liggen er nog. Ook de snijzaal ziet er nagenoeg hetzelfde uit als op historische foto’s. Het Anatomiegebouw is na drie jaar van renovatie weer klaar voor gebruik. Het gebouw is van de binnen- en buitenkant in oude glorie hersteld.

Op het Veeartsenijterrein langs de Biltsche Grift staat het Veterinair Anatomisch Instituut, kortweg Anatomiegebouw. Het gebouw werd eerder het ‘vergeten broertje’ van het voormalige postkantoor op de Neude genoemd. Het Anatomiegebouw is namelijk door dezelfde architect, Joseph Crouwel ontworpen. Ondertussen kunnen we van een vergeten broertje niet meer spreken, het gebouw is bij veel Utrechters bekend geworden.

De geschoolde Nederlandse diergeneeskunde start in 1821 met de oprichting van de Rijksveeartsenijschool in een landgoed aan de Biltstraat in Utrecht. De huidige eigenaar van het gebouw, Sebastiaan Tesink, vertelt: “In het begin was er alleen maar aandacht voor landbouwdieren, die hadden natuurlijk economisch nut. Honden en katten zag je toen nog niet.” Het onderwijs breidde zich steeds verder uit en in 1921 werd het Veterinair Anatomisch Instituut gebouwd. In dit gebouw werd de anatomie, dat als de basis van het vak wordt gezien, onderwezen en verder bestudeerd.

Op 2 januari 1984 vertrok de faculteit Diergeneeskunde naar de Uithof en de gebouwen aan het Veeartsenijpad kregen verschillende nieuwe bestemmingen. Terwijl Tesink in het grote hal van het gebouw staat wijst hij om zich heen: “In de jaren na de sluiting van dit pand zijn hier judolessen gegeven en is het gebruikt als een opslag. De snijzaal werd gebruikt door een kinderdagverblijf en de collegezaal door een theatergroep. Veel van het gebruik was van tijdelijke aard en de staat van het pand ging achteruit.”

De gemeente besloot in 2015 het gebouw van de hand te doen. Ondernemer Sebastiaan Tesink heeft jarenlange ervaring met veterinair farmaceutische bedrijven. “Wij geven onder andere her- en bijscholing aan dierenartsen. Dus toen wij zagen dat dit pand te koop stond, met al die geschiedenis, vonden wij het de ideale plek voor ons bedrijf.” Het gebouw werd van de gemeente gekocht en er werd een plan gemaakt; het gebouw moest getransformeerd worden naar cursus- en collegeruimtes en tien appartementen.

‘We hebben bijna elk steentje opgeknapt en schoongemaakt’

Duizenden dakpannen

Een jarenlange renovatie stond voor de boeg: “Het pand was in slechte staat. We hebben bijna elk steentje opgeknapt en schoongemaakt, en we wilden het gebouw zoveel mogelijk in originele staat behouden. Dus geen wanden doorbreken of bijbouwen als dat echt niet noodzakelijk was.” Terwijl Tesink door het gebouw loopt somt hij op wat er allemaal gebeurd is: “We hebben duizenden dakpannen, die nu niet meer gemaakt worden, moeten zoeken. Uiteindelijk konden we een partij uit Groningen laten komen. Ook waren er een heleboel bakstenen beschadigd, die waren ook niet meer verkrijgbaar. We hebben ze zelf allemaal zelf laten bakken.” Ook de prachtige glazen koepel ziet er weer mooi uit. Hij wist naar boven: “Ruim duizend manuren zitten er alleen al in deze koepel, alle panelen zijn eruit gehaald en alle glaasjes zijn opgeknapt.  Het dak was doorgezakt, maar ziet er nu weer top uit.”

Aangekomen bij het trappenhuis vertelt hij verder: “Hier zaten 1600 kapotte ruitjes in.” Er is een hoop gerenoveerd, maar het pand is volgens Tesink wel zo veel mogelijk in de originele staat gelaten: “In de collegezaal lopen bijvoorbeeld nog de rails waarmee de kadavers naar binnen werden gereden. De professor rookte toen nog pijp om de stank te verdrijven. Met het kadaver werd de anatomie van het dier besproken. Zo werd er toentertijd lesgegeven.” Ook aan de buitenkant van het gebouw is er een hoop gedaan, zo zijn alle dierenkoppen gerestaureerd en hangt boven de ingang van het gebouw weer de originele boog die er jaren had gehangen. “Die hebben we in bruikleen gekregen van het Universiteitsmuseum.”

De vlonder

Buiten het gebouw, aan de oever van de Biltsche Grift, ligt een punt van discussie. Een nieuw gebouwde vlonder kon op kritiek rekenen van buurtbewoners die het groen niet wilden zien verdwijnen. Tesink legt uit waarom er een vlonder werd gebouwd: “Omdat veel van onze bezoekers van buiten de stad komen en wij natuurlijk ook niet te veel auto’s in de wijk willen, vonden wij het een goed idee om onze gasten te laten parkeren in garage De Grifthoek en ze dan op te halen met een bootje. Dat is leuk voor onze gasten en het scheelt enorm qua parkeerdruk in de wijk. We waren ons niet van bewust dat er een vergunning voor nodig was.” Enkele omwonenden zijn juist minder blij met de vlonder, zij zien die graag verdwijnen. Omdat de vlonder zonder vergunning is gebouwd, is ook de gemeente betrokken geraakt.

Het geschil is ondertussen hoog opgelopen. De gemeente heeft eerder aangifte gedaan tegen de bouwer van de vlonder en geëist dat de situatie in oude staat hersteld moet worden. Tesink laat weten dat ze nog in bezwaar gaan. “Daarnaast begrijpen wij ook dat we de verbouwing voor veel overlast heeft gezorgd. Maar we hebben onze ziel en zaligheid in het pand gestopt en we hebben juist met heel veel liefde en passie het gebouw opgeknapt. We zijn blij dat de verbouwing van het gebouw nu in ieder geval klaar is.”

‘De professor rookte pijp om de stank te verdrijven’

De eerste bezoekers van het gebouw waren ook buurtbewoners: “Op 1 september hebben we open huis gehouden, er kwamen zo’n 150 buurtbewoners langs. Een week later mocht iedereen langskomen tijdens Open Monumentendag Utrecht. De reacties waren positief.”

Monumentendeskundige Arjan den Boer, die vaak over het gebouw geschreven heeft voor DUIC was een van de bezoekers, hij schreef: “Het Anatomiegebouw is werkelijk prachtig gerenoveerd.” Freek Moolenaar, manager van het Anatomiegebouw, vertelt: “Het gebouw is een mooie plek voor scholings- en cursusdagen voor allerlei beroepsgroepen en onderwijsinstellingen. In de collegezaal is plek voor 120 mensen en kunnen we ook livestreamen. De oude snijzaal heeft ruimte voor 80 mensen, maar is ook geschikt voor kleinere groepen.  De afgelopen maand hebben we al voornamelijk scholingsdagen gehad op het gebied van diergeneeskunde, voor hun is het natuurlijk een mooie historische locatie. Het is vooral mooi om te zien als er een dierenarts is die hier vroeger zelf nog echt les heeft gehad, al worden die nu wel een dagje ouder.”

Fotoverslag

19 Reacties

Reageren
  1. Vincent

    Wat een prachtige renovatie en veel respect voor de initiatiefnemers die dit stuk erfgoed in oude luister hebben hersteld! Chapeau en ik kom graag een keer kijken!

  2. Barend

    Als je dit allemaal leest is het toch wel weer heel jammer dat die opstand tegen de vlonder is ontstaan. Deze ondernemers verdienen applaus, wat een prachtige renovatie.

  3. DDutch

    Een particuliere partij die zich met zoveel energie en aandacht een prachtig en waardevol pand in oorspronkelijk staat terug brengt verdiend veel hulde! Wat het extra bijzonder maakt is dat het pand deels opnieuw een functie in de dierengeneeskunde krijgt. Een verrijking van onze stad.

  4. DV

    Wow! Schitterend!

  5. Ron

    Tegenwoordig leeft iedereen in zijn telefoon verder komen ze niet

  6. Hadjememaar

    Inderdaad prachtig gerestaureerd, met liefde voor het gebouw en respect voor de history. Dit is geen zakelijke investering geweest, dit is liefhebberij. Jammer van de ruzie over het vlonder. Ik vind het best OK, maar ik heb ook moeite met ontwikkelaars die buiten de vergunning bouwen. Had maar vergunning aangevraagd dan had veel gezeur gescheeld.

  7. Herman

    charme offensief van een brutale vastgoedboer die echt wel weet dat hij dit pand tzt met flinke winst kan doorverkopen, met steiger voor nog meer, die procedure om dat ding legaal te krijgen is die extra euros wel waard.

  8. Joep

    Leuk dat kritische reacties niet meer geplaatst worden, maar dat roeptoterend rechts hier wel een vrijbrief krijgt bij het plaatsen van reacties. Niet netjes en niet OK en al helemaal niet journalistiek. Het zou DUIC sieren wanneer deze reactie wel geplaatst wordt. Zo niet, dan volgt een tip naar vele andere media over het plaatsingsbeleid van posts op deze website.

  9. Wim

    Hebben die buurt bewoners ooit naar het argument van de steiger geluisterd die de het autoparkeer probleem oplosten de gemeente heeft die meegedacht.
    Is er een milieu vriendelijke oplossing en dan is het weer niet goed.

  10. W. Vrouwen

    Midden in een woonwijk een pand geschikt maken voor commerciële doeleinden met n paar honderd bezoekers.
    Daar wordt de buurt inderdaad niet erg vrolijk van. Hoe mooi het pand ook is.

  11. Robbert

    Sponsored bericht? Er wordt totaal voorbij gegaan dat de eigenaar al 3,5 jaar wetgeving overtreedt, het zonder vergunning kappen van bomen en opruimen van ecologisch groen voor een vlonder is slecht een van de vele overtredingen. Om nog maar te zwijgen over de megalomane horecaplannen voor het pand. De uitweg dat bezoekers dan elders kunnen parkeren en met een boot opgehaald is pure fantasie, bezoekers laten zich niet voorschrijven waar ze parkeren. Dat hebben de eerste evenementen in het pand met overlast al wel bewezen. Omwonenden proberen al 3,5 in gesprek te komen met de eigenaar van het pand, maar die is te arrogant om ook maar iets van zich te laten horen. Geen enkel gesprek is er geweest, De eigenaar heeft het pand ver onder de marktprijs verkregen onder strikte voorwaarden in gebruik van het pand in verkoopprospectus en erfpachtsovereenkomst. De gespeelde onschuld is die van een keiharde zakenman die gewend is om zijn zin te krijgen en zich nergens iets van aantrekt. Dat speelt op meer plekken waar ze onroerend goed hebben. Het is gewoon een zakelijke investering waar inmiddels tientallen BV’s op het adres zijn ingeschreven en is doorverkocht aan een andere BV. Het pand was al mooi en is nog iets mooier geworden. Maar wel ten koste van veel offers die omwonenden hebben moeten brengen en waar schofferen van de wet kennelijk wordt geaccepteerd. Gelukkig hebben zowel politiek als de rechtsprekende inmiddels door wat er echt aan de hand is en zal dit snel een halt worden toegeroepen.

  12. Hadjememaar

    @Herman, het is volgens mij geen vastgoedboer maar een medicijnenboer. Ik weet net genoeg van vastgoed om in te schatten dat ze dik verlies zullen leiden bij verkoop. Ik verwacht niet dat ze ook maar de helft van de restauratiekosten terug zullen verdienen, maar goed, die kunnen ze dan wel weer afschrijven van de winst. Hun drijfveer zal m.i. eerder hobby/liefhebberij zijn dan winstbejag. Maar goed, liefhebbers moeten zich ook aan de regels houden.

    @W. Vrouwen, als het pand niet commercieel benut kan worden, zal het verpauperen of afgebroken worden. Het is namelijk een heel duur pand om te onderhouden. Het pand had vroeger een onderwijsfunctie (veel bezoekers) en nu heeft het een conferentie functie. Dat maakt weinig verschil qua overlast.

  13. Robbert

    Beste moderator, waarom is mijn bericht niet geplaatst. Ik hoor dat graag. Als bewoners hebben we veel last van de wetsovertredingen en naast alle reacties in opdracht van Tesink op dit bericht moet er toch ook ruimte zijn voor meningen die de realiteit representeren.

  14. Rijk

    Het is een medicijnboer die in hoog tempo panden aan het opkopen is, ook in Utrecht en tientallen BV’s heeft om dit te gelde te maken gevestigd op het adres van het anatomiegebouw. Het pand is ver onder de marktprijs verkocht onder strikte voorwaarden van de Gemeente over gebruik van het pand. Daar komt de de eigenaar op terug en overtreedt daarmee de wet en afspraken met de Gemeente. De onderwijsfunctie is er al sinds de jaren 80 niet meer. Sindsdien is het cultureel gebruikt en als kinderopvang met in de afgelopen tientallen nooit enige overlast. In de jaren 80 kwamen studenten met de fiets of lopend, dat is totaal niet vergelijkbaar met de situatie in 2018. De eerste evenementen hebben al aangetoond dat de meeste cursisten nu met de auto komen, daar is geen plek voor. De overlast in de eerste weken is meer dan we in tientallen jaren hebben gehad met een frituurlucht van de horeca, rokende mensen voor het gebouw, wilde feestjes met touringcar bussen die uren met draaiende motor staan, parkeeroverlast, fietsen die bij gebrek aan ruimte op de oplaadplekken worden gezet, geluidsoverlast, etc.
    En dat is jammer want het is een mooi pand, altijd al geweest waar buurtbewoners tientallen jaren voor de tuin hebben gezorgd en intensief betrokken zijn geweest bij het pand.. Overleg door de eigenaar met omwonenden was passend geweest, maar wordt helaas al 3,5 jaar door de eigenaar genegeerd. De vlonder, waarvoor bomen illegaal zijn gekapt en ecologisch groen illegaal verwijderd, is slechts één van de vele overtredingen in een lange reeks. Het is te hopen dat de aangevraagde horecavergunning niet zal worden afgegegeven om de overlast niet nog groter te laten worden. Nogmaals, overleg en wederzijds begrip had ons gezamenlijk verder gebracht maar elke toenadering in de afgelopen 3,5 jaar is door de eigenaar genegeerd.

  15. W. Vrouwen

    @Hadjememaar: wat een raar argument. Het is een duur pand dus daarom moet de buurt maar gedogen, uit medelijden of zo, dat er voortdurend hordes mensen naar dat pand komen. De bestemming van de wijk is nu anders dan vroeger, dus wat er speelde in de tijd dat het universiteitsterrein was is niet meer van toepassing!

  16. Ans van Hoof

    Het ‘oude glorie’verhaal over het Anatomiegebouw in Duic nr. 66 van september 2018 verdient enkele kritische kanttekeningen.
    Door inadekwaat beleid van de gemeentelijke afdeling vastgoed is een goedlopende, nuttige maatschappelijke voorziening in de buurt de das omgedaan en is een gebouw dat op de nominatie stond om officieel monument te worden, te elfder ure door de gemeente voor ’n appel en ’n ei overgedaan aan een commerciële vastgoedexploitant die de regels aan zijn laars lapt en zijn bedrijf onlangs voor 340 miljoen heeft verkocht aan een Britse multinational (bron: AD).
    Het Anatomiegebouw aan de Bekkerstraat (ook wel het Crouwelgebouw genoemd) was jarenlang, tot 2015, eigendom van de Gemeente Utrecht, Afdeling Vastgoed. In 2015 zou het gebouw een officiële monumentenstatus krijgen, volgens de planning van het Utrechts Monumentenfonds. Maar de gemeente heeft het pand eind 2014 voor een erg lage prijs te koop aangeboden en de diergeneesmiddelenhandelaar annex vastgoedexploitant AST heeft het gekocht. De koopakte is in januari 2015 gepasseerd. De gemeente heeft, tegen wet en regelgeving in, verzuimd om het gebouw allereerst te koop aan te bieden aan de huurder(s) en ook verzuimd de huurders officieel op de hoogte te stellen van de verkoopplannen.
    Een belangrijke en langdurige huurder was de kinderopvangstichting Ludens, eigenaar van kinderdagverblijf Sesam. Dit kindercentrum was sinds 1981, dus toen al 34 jaar, gehuisvest op nagenoeg de gehele benedenverdieping van het pand. Het kindercentrum was het derde in de stad en werd destijds opgericht door betrokken buurtbewoners, jonge en aanstaande ouders. In de loop der jaren hebben meer dan duizend kinderen uit de aanliggende buurten bij Sesam gespeeld zodat hun ouders konden werken of studeren. Het was een belangrijke maatschappelijke voorziening in de buurt. De marktconforme huur voor de benedenverdieping en de aanpalende speelplaats is al die jaren netjes betaald aan de gemeente.
    De kinderopvangstichting heeft ernstig geprotesteerd bij de gemeente, overigens samen met honderden ouders en buurtbewoners, tegen het onterechte maar voldongen feit van de verkoop en heeft uiteindelijk, na vele brieven, mails en vergaderingen, excuses gekregen van de afdeling vastgoed en de wethouder. Maar het tij kon niet gekeerd worden; de koop was gesloten. De kinderopvangstichting is vervolgens vol goede moed met de nieuwe eigenaar/verhuurder, AST, aan tafel gaan zitten om te bepleiten dat het kindercentrum behouden kon blijven. De verhuurder was echter onverbiddellijk en wilde het huurcontract niet continueren. Sterker nog, het wettige huurcontract werd bestreden; AST spande een rechtzaak aan, die hij verloor, zodat het kindercentrum nog twee jaar kon blijven. Overigens met erg veel last voor de kinderen i.v.m. de onmiddellijk gestarte drastische verbouwing, waarbij veel te weinig rekening werd gehouden met de wensen en rechten van de gebruikers van het gebouw . Van buiten ziet het er mooi uit, er was ook sprake van achterstallig onderhoud. Maar binnenin het gebouw is werkelijk alles gesloopt en er zijn tien kleine maar dure appartementen gebouwd. Slechts een zeer klein deel van het gebouw is bestemd voor cursussen; het hele verhaal over de ‘onderwijs’bestemming is een dekmantel; een sausje dat een betere smaak moet geven aan het eigenlijke doel: hoge huren voor kleine appartementen. Dat is ‘oude glorie’ noch toegevoegde maatschappelijke waarde, maar ordinair winstbejag. AST is inmiddels multimiljonair.
    Het kindercentrum en de buurt hebben heel veel last van de verbouwing gehad, er ontstaat inderdaad een groot parkeerprobleem, ondanks het feit dat de speelplaats is verbouwd tot parkeerterrein (sic). Een illegale (en lelijke) vlonder is aangelegd, waar eens een prachtige tuin was, die door actieve buurtbewoners werd onderhouden. Alles van waarde is weerloos.
    Het ware beter geweest als Duic niet zomaar een kritiekloos halleluja verhaal had neergepend en even wat verder in de materie was gedoken, om een beter beeld te leveren van het kostbare dat hier te grabbel is gegooid, in plaats van in oude glorie hersteld.
    Ans van Hoof, buurtbewoner, mede-oprichter kindercentrum Sesam, oud-bestuurder stichting Ludens (op persoonlijke titel).

  17. Hadjememaar

    Buurtbewoners zijn boos, dat begrijp ik. Heb zelf ook last van grootse plannen in zijn buurt die de leefbaarheid aantasten. Ook hier gaat het om een historisch pand. Als we van enige afstand kijken naar het anatomiegebouw, wie had het dan opgeknapt? Ludens? De buurtbewoners? De gemeente? Een huisjesmelker? Het pand was er slecht aan toe. Opknappen kost een godsvermogen. Het kan nu weer vele jaren mee en draagt met zijn uitstraling bij aan de aantrekkelijkheid van Utrecht. De belangen van de stad en die van de (buurt)bewoners staan bij dit soort projecten vaker tegenover elkaar. Best lastig om dan de juiste koers te varen en ja, de gemeente lijkt projectontwikkelaars weinig in de weg te leggen. Wat mij zelf betreft, ik loop graag langs het pand en ben dan vol bewondering over de pracht en uitstraling die het heeft. Een aanwinst voor de buurt.

  18. JV

    Mooi die liefde voor het gebouw. Maar wat zonde van het gebied er om heen. Doodzonde dat de gemeente niet alleen het gebouw maar ook de tuin heeft verkocht. Een tuin in een beschermd stadsgezicht en in een gebied aangewezen als structureel groen. Een recept voor gedoe. Want hier gelden strenge regels. Regels die door de eigenaar niet goed worden nageleefd en door de gemeente niet goed zijn gehandhaafd.
    Dankzij een WOB verzoek staan nu alle documenten op internet. Dan lees je bv dat die parkeerplaats gelegaliseerd is dankzij het door de gemeente verkeerd uitleggen van het begrip ‘langzaam verkeer’.
    Verder zijn door de gemeente bomen van 13 meter aangeduid als struiken nadat werd geklaagd over illegale kap. En weten ze zelf ook niet echt of er nou een vergunning voor dat hek nodig is of niet, en dat die regels in een beschermd stadsgezicht anders liggen dan elders.
    En wie in de situatie duikt ziet de bestemming veranderen van kantoor, naar dierenartsenbijscholingsruimte, naar congreslocatie naar eventlocatie.
    En dan zijn er nog de touringcars die met ronkende motor midden op straat op gasten staan te wachten.
    En zeker sympathiek idee om via vervoer over water gasten aan te voeren. dat dat nodig zou zijn om overlast te voorkomen duidt er op dat de bestemming te groot is voor wat op deze plek kan qua parkeergelegenheid. Verder kunnen gasten ook over een kleinere stenen kade en trap uitstappen. Los van of dingen wel niet mogen, zo’n Vinex vlonder, die snel groen zal uitslaan, en die betonbanden onder het hek zijn niet echt historisch verantwoord.

  19. Jules

    Prachtige betogen. Dank aan alle schrijvers. Dankzij duic, maar ook alle reacties, weet ik nu wat er echt speelt. Goede aanvullingen.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).