De jaarlijkse vrijmarkt van Koningsnacht keert weer terug naar Utrecht. Langzaam worden in de loop van de middag de plekken gevuld. Er klinkt gerinkel van winkelwagentjes. Langs de straatkant staan torenhoge kartonnen dozen met het hele hebben en houwen van mensen. Sommigen komen zelfs met bestelbusjes en aanhangwagens. Voor anderen volstaat een klein kleedje. Spullen die een jaar lang op zolder zijn bewaard, worden uitgestald.

De echte vroege vogels zijn er al vanaf de ochtend bij om een goede plek te bemachtigen, zoals Demi (17) en Giulia (13). “We zijn al sinds 9 uur ’s ochtends bezig”, vertelt Giulia. “We moesten eerst de kraam ophalen en toen weer naar huis om alle spullen te pakken.” Demi en Giulia proberen ieder jaar hun spulletjes op de vrijmarkt te verkopen. Ieder jaar weer bijgestaan door ouders en een aantal vrienden.

“Ik kom hier echt al heel erg lang. Altijd al eigenlijk. Sinds ik geboren ben. En iedere keer staan we op ditzelfde plekje.” Demi is er al voor de twaalfde keer bij. “We doen dit gewoon ieder jaar zo.” Het leukste vinden ze de gezelligheid van de vrijmarkt. Het feesten en het dansen. “En de dronken mensen,” zegt Demi. “Ja!”, zegt Giulia lachend. “Al die dronken mensen in de avond. Dat is echt goud.”

(Tekst loopt door onder afbeelding)

Alleen buurtbewoners

Het is niet voor niets dat sommigen er zo op tijd bij zijn om een plekje te zoeken. Op de ramen van de huizen hangt steeds hetzelfde affiche: ‘alleen voor buurtbewoners’. Hierdoor is het voor mensen van buiten de buurt moeilijk om een plekje te vinden. Dit tot ongenoegen van sommige vrijmarktverkopers. Zo ook Joke. Ze staat al een paar jaar op vrijmarkt, maar helpt vooral een vriend met het uitpakken van alle spullen. Haar vriend komt al 10 jaar vanuit Groningen naar Utrecht om de vrijmarkt bij te wonen.

“Het is heel moeilijk om een plekje te vinden. Alle bewoners hebben stickers op hun ramen”, zegt Joke geïrriteerd. “We hadden eerst al onze spullen op een ander plekje uitgepakt, maar toen kwamen de bewoners van dat huis naar buiten. Ze hadden wel een affiche op hun raam gehangen, maar die was eraf gewaaid. Gelukkig zei de buurman toen dat we wel op zijn plek mochten staan.” Al is de kraam van Joke niet de meest makkelijke kraam om een plek voor te vinden. Hij bestaat uit drie delen en beslaat meerdere meters.

(Tekst loopt door onder afbeelding)

Doorgewinterd

De eerste kopers struinen langs de kraampjes. “Hoeveel”, vraagt een voorbijganger wijzend naar een paar witte sneakers. “5 euro” staat op het kaartje. Hij staat voor het kraampje van Marianne en Tom, doorgewinterde vrijmarktverkopers en inmiddels al zo’n 10 jaar lang van de partij. Tom komt uit Utrecht, Marianne niet, maar ondanks dat voelt ze zich een echte Utrechter. Als de voorbijganger blijft hangen, roept Marianne: “Ze worden niet goedkoper, hè!” Het leuke aan de vrijmarkt vinden ze de sfeer. “Straks nemen we lekker een wijntje. Heel gezellig” Marianne is al sinds de kerst bezig om spulletjes te verzamelen voor de vrijmarkt.  “Ik heb alles zelf bij elkaar gesprokkeld”, vertelt ze.

Op de hoek van de Asch van Wijckskade zitten schoolvriendinnen Selma en Yvonne. Ze kennen elkaar nog van de HAVO. “Echt van tig jaar geleden”, vertelt Yvonne lachend. Nu zitten ze nog steeds naast elkaar, maar dan op twee uitklapstoeltjes voor hun kraam. Aan alles hebben ze gedacht. Ze hebben zelfs bij het naastgelegen studentenhuis stroom afgetapt zodat ze hun kraampje kunnen verlichten.

Selma en Yvonne waren er al om 10.00 uur om een mooi plekje te bemachtigen. “Dit is een top plek.” Ze staan nu al voor de vierde keer op rij op de vrijmarkt in Utrecht. “Vroeger stonden we nog op de Hopakker en op de Havikstraat. Maar nu staan we elke keer op deze plek.”

(Tekst loopt door onder afbeelding)

Selma en Yvonne verkopen alleen maar ludieke oranje spulletjes. “Ik ben het hele jaar door bezig geweest om strikjes voor andere mensen te maken”, vertelt Selma. “En we hebben allebei een oranje pruik gemaakt van foam. Vanavond ondergaan we een metamorfose en dan wordt het allemaal een blije toestand.” Yvonne komt met een gigantische hoed tevoorschijn. “Mijn haar zit nu niet zo goed hoor. Maar vanavond zal het er fantastisch uitzien.”