Gemeente Utrecht vervangt ‘loertoeter’ die kijkje in middeleeuws riool onder Mariaplaats mogelijk maakt Gemeente Utrecht vervangt ‘loertoeter’ die kijkje in middeleeuws riool onder Mariaplaats mogelijk maakt

Gemeente Utrecht vervangt ‘loertoeter’ die kijkje in middeleeuws riool onder Mariaplaats mogelijk maakt

Gemeente Utrecht vervangt ‘loertoeter’ die kijkje in middeleeuws riool onder Mariaplaats mogelijk maakt
De plek waar de loertoeter stond. Foto: Bram van Toor
De gemeente Utrecht gaat de ‘loertoeter’ op de Mariaplaats vervangen. Met het apparaat, dat tegenover de ingang van Bison Bowling staat, kunnen voorbijgangers een kijkje nemen in het middeleeuwse riool dat zich daar nog bevindt. De loertoeter – een soort periscoop – is echter kapot en verouderd, dus komt er een nieuwe.

De gemeente Utrecht gaat de ‘loertoeter’ op de Mariaplaats vervangen. Met het apparaat, dat tegenover de ingang van Bison Bowling staat, kunnen voorbijgangers een kijkje nemen in het middeleeuwse riool dat zich daar nog bevindt. De loertoeter – een soort periscoop – is echter kapot en verouderd, dus komt er een nieuwe.

Onder de Mariaplaats ligt een middeleeuws riool, dat beter bekend is als ‘de slokop van St. Marie’. De slokop was eerst een grachtje op het immuniteitsterrein van St. Marie. Later werd het grachtje overdekt en in gebruik genomen als riool.

In 1958 raakte het riool buiten gebruik, vanwege de bouw van het kantoor van de Steenkolen Handelsvereniging (het SHV-gebouw). Tijdens deze werkzaamheden is een deel van het middeleeuwse riool verwijderd, maar er is dus ook een deel bewaard gebleven.

Tekst loopt door onder de foto

Het riool onder Mariaplaats. Foto: gemeente Utrecht

Utrechtse uitvinding

Voorbijgangers kunnen dankzij de loertoeter op de Mariaplaats een kijkje nemen onder de grond. Op die manier is een aantal meter van het middeleeuwse riool te zien. “De loertoeter is 35 jaar geleden uitgevonden én geplaatst door een Utrechtse gemeenteambtenaar”, legt wethouder Rachel Streefland uit. “Dat maakt het ook meteen iets om trots op te zijn.”

De loertoeter is dus al 35 jaar oud en inmiddels kapotgegaan. Daarom wordt het apparaat verwijderd en vervangen door een nieuwe. Volgens de wethouder was er geen twijfel of er een nieuwe loertoeter moest komen. “De loertoeter is een iconische manier om de Utrechtse voorbijgangers een middeleeuwse parel onder de grond te laten zien”, zegt Streefland.

Tekst loopt door onder de kaart

Bron: gemeente Utrecht

3D-foto’s

De werkzaamheden zijn donderdag begonnen, met het verwijderen van de oude loertoeter. De gemeente gaat met behulp van 3D-foto’s onderzoek doen naar nieuwe technieken om het middeleeuwse riool nog beter zichtbaar te maken. Daarna wordt gekeken hoe een nieuwe loertoeter geplaatst kan worden.

De nieuwe loertoeter komt overigens niet op precies dezelfde plek als nu. Het apparaat staat namelijk midden op de looproute naar Utrecht Centraal, wat zorgt voor hinder. De nieuwe loertoeter komt daarom naast de looproute te staan. In april 2023 moeten de werkzaamheden klaar zijn.

9 Reacties

Reageren
  1. W.

    Gaaf! Nooit geweten en geweldig woord. Als de nieuwe loertoeter er is ga ik gelijk even loeren!

  2. Lexus

    “Inmiddels kapotgegaan”? Ik herinner me dat het object al een paar dagen na de ingebruikneming door onverlaten onklaar is gemaakt. Er liep en loopt helaas zo veel schorem in de stad rond dat niet met zijn — het zijn vrijwel altijd hij’s — gore fikken van andermans of van openbare eigendommen kan afblijven, dat de gemeente voortdurend bezig moet zijn met schoonmaak en reparatie. Maar het blijft de moeite waard om met eigen ogen te kunnen zien dat Utrecht al in de middeleeuwen ondergrondse stenen riolen kende. Wat zou het fijn zijn als de ratten zich tot die riolen zouden beperken.

  3. Len

    @W. Vergeet niet ook even te toeteren

  4. Pieter

    Hinder? Serieus?! Stond toch behoorlijk eind richting de gevel van Mariaplaats nummers 12 en 13.

  5. Fiederelsje

    Ik heb jarenlang gewoond op Oude Gracht 380, tot 1996. Dat pand heeft ook een werfkelder. In die kelder is of was een stenen luik waarmee je in het riool kon kijken en zelfs lopen. Het kwam uit op de gracht. Uiteraard was het niet meer als riool in gebruik.

  6. W

    Als kind keek ik er vaak! Was er toen ook niet de rollerdisco in het pand ernaast?

  7. Corrie Huiding-Stomp

    De gemeente ambtenaar genoemd door de wethouder was Klaas Kos. Klaas is afgelopen jaar op hoge leeftijd overleden maar tot zijn dood is hij actief gebleven voor de werkgroep Directe Voorzieningen. Door zijn inzet en liefde voor de stad Utrecht heeft hij voor diverse mooie attributen gezorgd o.a. de ligstoelen in het Lepelenburgpark, zonnewijzer in het straatbeeld voor het stadhuis en ja ook die Loertoeter was zijn inzet.
    En diezelfde Klaas Kos heeft mij overgehaald om in het Wijk C komitee te gaan omdat bewoners die actief waren in dat komitee gingen verhuizen naar Zeist en hij het belangrijk vond dat bewoners in het komitee bleven en opkwamen voor de belangen van de bewoners.van de wijk opkwamen. Heb er nooit spijt van gehad dat klaas mij overhaalde.

    Corrie Huiding-Stomp

  8. Peter van Zoest

    In de parkeergarage met ingang aan de Walsteeg van het wooncomplex tussen conservatorium en Karel V is een meter of vijf slokop zichtbaar gemaakt. Er bevindt zich ook een unieke veertiende-eeuwse mozaïekvloer van een huis waar de schilder Abraham Bloemaert in gewoond heeft. Deze is te zien in een piepklein museum dat erbij werd ingericht. https://mariaplaatsutrecht.wordpress.com/2015/09/12/nieuwbouwcomplex-met-middeleeuwse-parel/

  9. Cico

    @Corrie: heel leuk om te lezen! Bedankt voor deze toevoeging

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).