De gevelsteen voor patriottenleider Pieter Quint Ondaatje is bijna klaar. Op 11 oktober zal burgemeester Sharon Dijksma de steen onthullen. Die komt aan de buitenkant van het Utrechtse stadhuis te hangen.
Het hoofd van Ondaatje is al klaar. Beeldhouwer Ton Mooy heeft het op de grote grijze gevelsteen gemaakt. Utrechtse kunstenares Britt Nelemans is degene die de steen nu onder handen neemt.
Met opperste concentratie bijtelt zij langzaam de naam en geboortedatum van Ondaatje in de gevelsteen. Pieter Quint Ondaatje (1758-1818) brengt in de 18de eeuw de revolutie binnen de Utrechtse stadsmuren op gang. Onder de leiding van deze patriottenleider komt in 1786 het gehate Utrechtse stadsbestuur ten val. Daarop volgt een bestuur dat de Utrechtse burgerij zelf verkiest.
Inspiratie
De Utrechtse democratie is maar van korte duur. Willem V neemt een jaar later de macht in handen. Desondanks blijkt de Utrechtse beweging een bron van inspiratie voor andere revolutionairen; zelfs in Amerika worden de ontwikkelingen in Utrecht op de voet gevolgd.
Ondaatje is afkomstig uit Ceylon, het huidige Sri Lanka, maar heeft een Nederlandse moeder. Later gaat hij studeren in Utrecht. Hier groeit hij in zijn rol in de Utrechtse politiek. Ondaatje is een van de weinige politici van kleur in zijn tijd.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Het initiatief voor de gevelsteen komt van het Utrechts Geveltekenfonds. Het fonds pleit al langer voor een uitgebreider eerbetoon voor Ondaatje. Nu hangt er slechts een eenvoudig bordje aan zijn toenmalige woonhuis aan de Lange Nieuwstraat 18. De gemeenteraad en B&W stemden vorig jaar in met het plaatsen van een gevelsteen.
Verwant
De gevelsteen die op het stadhuis komt te hangen, is een geschenk van verwant Sir Philip Christopher Ondaatje. Hij is een zakenman en filantroop uit Canada. Ook verwanten van Christina Hoevenaar, de echtgenote van Pieter Quint Ondaatje, dragen bij aan het project.
Bij de onthulling van de steen komt een boekje over het leven van Pieter Quint Ondaatje, geschreven door Paul Krijnen in samenwerking met Rietje de Bruijn.
Gekoppelde berichten

Utrechtse patriot Pieter Quint Ondaatje krijgt gevelsteen aan de buitenkant van het stadhuis
Aan de buitenkant van het stadhuis in Utrecht komt een gevelsteen ter ere van patriot…

Gemeente Utrecht kijkt naar plekken voor gevelsteen ter ere van patriot Pieter Quint Ondaatje
De gemeente Utrecht kijkt samen met het Geveltekenfonds naar de mogelijkheden om een gevelsteen te…
14 Reacties
ReagerenKonden we Ondaatje maar door tijd en ruimte transporteren naar de 21e eeuw zodat hij kon zien tot wat voor een afschuwelijk alles-overwoekerend onkruid zijn zaadjes zijn uitgegroeid. De hedendaagse en historische democratische gruwelen aanschouwende van door politieke kastes totaal geknechte bevolkingen, zou hij dit bord waarschijnlijk in totale razernij van de muur getrokken hebben…
En waarom moet nou overal de huidskleur van die man worden vermeld? Wat maakt het nou in hemelsnaam uit wat het pigmentgehalte van de man in kwestie was…?! Nog even en mensen gaan denken dat het bord er alleen hangt omdat hij wat meer pigment had (policor gekte), in plaats vanwege de heldendaad (gewapend verzet tegen een tiranieke overheid) die hij verrichtte. Gun de man nou gewoon zijn credits zonder al die flauwekul eromheen.
Het zou fijn zijn als de school kinderen van Utrecht ook les zouden kunnen krijgen vanbde dwars denkers, eigzinnige autonomen, in de Utrechtse historie…dat zijn er nog alwat !
Bepaald geen volgzaam volkje…ik denk aan Trijn van Leemput, opstand tegen franse bezetting, etc en Leefbaar Utrecht. Niet pim fortijn, maar Leefbaar Utrecht heeft ook een omekeer in de Nederlandse politiek gecreerd.
Overigens wil ik hiermee niet zeggen dat ik het eens ben met hun visie maar ze waren wel vernieuwend.
Endat past bij de Utrechtse gene…een eigen weg zoeken ipv volgen !
@Scherpschutter: uw steun voor dit monument verbaast me zeer. De patriotten van toen opereerden onder de leuze ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’. Om me tot dit laatste te beperken: hoe valt broederschap te rijmen met het door u gepropageerde en zelfs als axioma beschouwde ‘rationeel egoisme’? Of heb ik het verkeerd begrepen?
Overigens zouden de patriotten van toen, anders dan u, niet ontevreden zijn geweest met de politieke en bestuurlijke situatie in de westerse wereld van nu, en dus ook in Nederland. En dat mag gerust een understatement worden genoemd.
@HISTORISCH MUSEUM UTRECHT: heeft Leefbaar Utrecht een ommekeer in de Nederlandse politiek gecreëerd? Dan heb ik kennelijk wat gemist.
@Lexus
Hoe is het gegeven dat een paar individuen onder een axioma operen niet te rijmen met de opvatting dat de mens een rationeel-egoistisch wezen is? Schiet mij maar lek.
U denkt werkelijk dat de patriotten zouden accepteren dat een overheid minimaal 50% van het inkomen van elke burger zou stelen en zelfs spreekwoordelijk bepaalt wat voor een gloeilamp u in uw lampfitting mag schroeven? LOL! Daarmee etaleert u mijns inziens een wel heel schrijnend gebrek aan historische kennis. Een beetje patriot zou u mogelijk hebben opgeknoopt voor het opperen van het idee alleen al…
@lexus : Leefbaar utrecht heeft geleid tot oprichting van Leefbaar Nederland. Pim Fortuin heeft deze gedachte goed weer mee genomen na zijn vertrek uit Leefbaar Nederland. In Rotterdam, en veel in Nederland denkt men dat deze gedachten bij Pim Fortuin zijn onstaan. Kort weg gezegd is de gedachte dat de politiek niet gedomineerd moet worden door een politieke Old Boys net werk, achterkamertjes beslissingen maar openlijk debat en transparant keuze van politici, bestuurders etc.
Zoals vaak in de geschiedenis leiden bepaalde White spots tot onjuiste geschiedschrijving.
De historisch rol van Utrecht voor de nederlandse geschiedenis is uberhaupt bij zeer weinig utrechters zelfs bekend helaas…
Die noemen Utrecht een provincie stad…tot 1640 was Utrecht de grootste stad van Nederland b.v. Etc !!
@Scherpschutter: jammer dat we het de patriotten van toen niet meer kunnen vragen. Maar als ze de keus zouden hebben tussen het absolutisme waar ze tegen streden en de democratische rechtsstaat van nu…
@Historisch Museum Utrecht: volgens mij zijn de achterkamertjes in Nederland terug van nooit weggeweest. En voor zover ik weet is aan de “historische rol” van Utrecht al in… 1528 een eind gekomen, toen de bisschop zijn wereldlijk gezag moest overdragen aan Karel V. Na de Opstand was het Holland dat de toon aangaf en speelde Utrecht nog maar een bijrolletje. Maar enige zelfoverschatting is de Utrechters niet vreemd gebleven, al beperkt zich dat tegenwoordig vooral tot het voetbal. Overigens, dat museum van u moet er komen, dat is bij het Centraal Museum al decennialang in verkeerde handen en Het Utrechts Archief aan de Hamburgerstraat kan er maar zeer ten dele in voorzien.
@Scherpschutter: ik vergeet nog de keuze voor uw overheidsloos “rationeel egoïsme”. Excuses.
@Scherpschutter: hoe rijmt zich de lof voor Ondaatje, die zich hard maakt voor een bestuur wat door de burgers wordt gekozen, met het niet aflatende gedrein als een kleuter over de beslissingen die elk huidig Utrechts stadsbestuur, gekozen door de burgers, 240 jaar later neemt?
Mooi momentje van bezinning voor het reaguurvolk onder aanvoering van Scherpschutter en Ersin. Dit wilden Ondaatje en de rest van de Utrechters in 1786: we stemmen, het gekozen bestuur voert uit. Tussentijds vier jaar klagen staat iedereen vrij, maar prijs dan ook niet hypocriet een van de veroorzakers van het systeem.
@Lexus
Ik stel voor dat u zich eerst eens iets in de beweging en de zeitgeist verdiept alvorens u dergelijke baarlijke nonsens debiteert. Dit begint wat genant te worden zo.
@Alexis de Toquetoque
Allereerst mijn complimenten voor uw nick. U heeft duidelijk een ontwikkeld gevoel voor humor.
Het antwoord op uw vraag is doodsimpel, goede man. Vrijwilligheid. Ondaatje en de zijnen WILDEN een democratie. U en ik leven in een democratie zonder enige vrijwillige instemming. U en ik zijn erin geboren en hebben nooit kunnen kiezen. Of u nu voorstander bent van een democratie of niet; dit is een onweerlegbaar feit.
Sterker, de onvrijwilligheid in deze democratie is zo enorm dat u zelfs wordt opgeslagen tussen dieven, moordenaars en verkrachters als u ooit de keuze zou maken om uw eigen rechtsorde in te richten op grondgebied die de staat zich tot eigendom beschouwt (alle grond in Nederland, zie marxistisch vod genaamd de grondwet), zelfs als dit uw eigen grond betreft….Maar wat staat een democratie toch voor vrijheid he? LOL.
Vrijwillige instemming, beste dolende ziel. Dat is de crux. Ik heb er werkelijk niets op tegen als u met een groep andere individuen een stuk land koopt en ieder individu instemt met een democratisch bestuur. Prima. Doe je ding op je eigen land. Hell, wat mij betreft richt u uw private community in als communistische heilstaat. I don’t care….Zolang er maar vrijwillige instemming is van ieder individu.
Ondaantje is dus een held, omdat hij als individu vocht tegen de afschuwelijke collectivistische onderdrukker die ook nooit vrijwillige instemming vroeg (net als de hedendaagse onderdrukkers), samen met andere individuen die dezelfde voorkeur hadden voor een democratisch gekozen bestuur.
@Scherpschutter: het komt natuurlijk niet bij u op hoe gênant uw eigen opvattingen zijn. Ze worden terecht door velen op dit forum afgedroogd. Nogmaals, ten overvloede: een overheidsloze samenleving bestaat alleen in uw eigen bubbel.
@ Scherpschutter
Wat betreft de huidskleur van Pieter Quint heeft u natuurlijk helemaal gelijk.
Deze is niet relevant.
Wat wel relevant is (en u bent natuurlijk intelligent genoeg om dat te begrijpen) is het feit dat vrijwel alle andere belangrijke spelers in deze zaak gezegend waren met zeer weinig pigment. Net zoals het vrijwel uitsluitend mannen waren. En vrijwel uitsluitend adel en aristocratie (dat was waarschijnlijk het belangrijkste punt voor Pieter Quint,)
Alle andere burgers waren uitgesloten.
Zo’n grote verspilling van potentieel talent zal u toch ook zeker ter harte gaan.
@Ton
Ik begrijp werkelijk niet waar je het over hebt.
@Scherpschutter
Allereerst: dank, en ook u complimenten met uw humorvolle bijnaam.
On topic: vrijwillige instemming van ieder individu is er, middels een altijd geldende opt-out mogelijkheid. Er zijn volledig open grenzen waar u vrijelijk het terroir kunt verlaten, waar de door u zo verafschuwde democratie geldt. Dan gaan wij, met of zonder uw permissie, verder met de samenlevingsvorm waar Ondaatje daadwerkelijk voor streed.
@Alexis de Toquetoque: ik heb Scherpschutter al verschillende malen gewezen op de mogelijkheid om een onbewoond eiland te kopen en daar rationeel-egoïstisch te gaan leven. Overigens was ik vergeten erbij te vermelden dat hij dan ook de soevereiniteit erbij moet kopen, want anders is hij toch afhankelijk van een overheid. Aldus kan hij een Scherpschuttervrijstaat creëren. Wanneer dit gelukt is, kan hij ook proberen een zetel in de Verenigde Naties te verwerven. Maar helaas, dan is er weer geen sprake van absolute eigendom en dient hij zich te voegen naar het internationale recht. Het enige echt werkbare alternatief voor hem wil ik niet noemen, want dat gun ik niemand.