Lege winkelpanden waar het stof aan het verzamelen is, daar wordt niemand echt vrolijk van. Twee jaar geleden deden we een rondgang door de binnenstad en telden zo’n 35 lege panden. Nu we dit rondje weer maakten lijkt het aantal niet toegenomen, maar ook niet afgenomen. Toch zijn er de afgelopen jaren wel nieuwe initiatieven geopend, onder meer dankzij de nieuwe aanpak Morgen Mooier Maken die vorig jaar werd gelanceerd.

 Het winkelgebied in de binnenstad van Utrecht verandert in de loop van de jaren. Twee jaar geleden trokken de gemeente en Centrummanagement Utrecht (CMU) aan de bel, dat de leegstand in sommige straten structureel aan het worden is. In 2020 maakte DUIC een overzicht van ongebruikte panden, alleen al op de Steenweg telden we er acht. Daar lijkt maar weinig verbetering te zijn, want op dit moment zijn er zeker in tien panden geen winkels te vinden. Recent ging Jac. Borstelaar Delicatessen op de Steenweg nog dicht, nadat de winkel 87 jaar had bestaan. Weer een unieke zaak die gemist gaat worden.

Dat er nog zorgen zijn, beaamt ook centrummanager Jeroen Roose – van Leijden, maar hij is ook positief over de aanpak Morgen Mooier Maken die vorig jaar gelanceerd is. Bij deze aanpak trekken de gemeente, CMU en vastgoedeigenaren gezamenlijk op om de leegstand aan te pakken. Daar is ook geld voor beschikbaar. Roose – van Leijden: “Het is een goede samenwerking die loont, maar het is ook intensief en vraagt een hoop tijd en inspanning.”

Morgen

Met Morgen Mooier Maken moet er meer ruimte ontstaan voor tijdelijke invulling van winkelpanden, een ander soort invulling dan gebruikelijke retail en wordt er op de langere termijn toegewerkt aan een vernieuwde identiteit van de binnenstad. Want waar vroeger het winkelgebied uitsluitend het thuis was voor winkels, moet er nu gewerkt worden aan een bredere invullingen met ook ruimte voor pop-ups, kunst, cultuur en andere creatieve functies.

De gemeente Utrecht heeft ook een pot geld beschikbaar gesteld om dit allemaal mogelijk te maken. Goed om te weten dat ook DUIC hiervan heeft geprofiteerd. Onze redactie gaat onder de paraplu van Nieuws in de Etalage samen met onder meer RTV Utrecht, ROC Midden Nederland en de Hogeschool Utrecht een pand betrekken in Achter Clarenburg. Om dit mogelijk te maken is er vanuit Morgen Mooier Maken geld beschikbaar gesteld.

Tientallen initiatieven

Roose – van Leijden: “Het is vanuit de samenwerking gelukt om meerdere initiatieven te laten landen in de binnenstad, ook in de Steenweg. Zo hebben Kilo Kilo en Benjamins er tijdelijk een winkelruimte kunnen gebruiken.” In totaal zijn er dertig tijdelijke initiatieven in de stad aan ruimte geholpen en in totaal zes projecten die structureel ruimte hebben gevonden. Maar het is niet zo dat de problemen nu opgelost zijn.

“Als we ergens een pand gevuld hebben kan het ook zo zijn dat er op een andere plek in de binnenstad weer een winkel moet sluiten. Het blijft onze inspanning vragen op de lange termijn. Daarbij moeten we ook echt denken aan een andere invulling van winkelpanden, vastgoedeigenaren moeten daarin mee ontwikkelen. Zo zetten we ook in op wonen boven winkels. Door de ruimte boven de plint te verhuren als woonruimte kan de huurprijs van de winkelpanden mogelijk wat lager worden.”

Lijnmarkt

Wat ook opvalt is dat er twee jaar geleden op de Lijnmarkt meer leegstand was, terwijl het daar nu stukken beter lijkt te gaan. Roose – van Leijden ziet dat ook: “Dat heeft ook te maken met de grootte van de panden daar. Winkelruimtes van tussen de 50 en 100 vierkante meter zijn zeer geschikt voor startende concepten.

Op de Steenweg zijn de winkels veel groter. Daarom is het ook een idee om die winkelpanden op te delen in kleinere units.” Nu DUIC de leegstaande panden in de binnenstad heeft geteld, en er weinig verbetering te zien is sinds 2020, reageert Roose – van Leijden: “Toch zijn er ook zeker grote panden waar nu flink verbouwd wordt, maar die er van buiten nog leeg uitzien. Dat zien we bijvoorbeeld bij de voormalige H&M en Monki op de Steenweg. Er is zeker beweging.”

Corona

Een aantrekkelijke binnenstad is van belang voor het trekken van bezoekers. Tijdens de coronajaren ging dit hard onderuit, hoe is dit nu: “We zien vooral dat dit heel wisselend is. Waar ondernemers enkele jaren geleden goed konden plannen op de verwachte aantallen, zijn de bezoekersaantallen nu een stuk grilliger geworden. Dan is het op een zaterdag opeens rustig en op een dinsdag weer veel drukker. In juli en augustus van dit jaar hebben we helaas wel teruglopende cijfers gezien, we zien ook dat het bezoekersaantal heel weersgevoelig is.”

Maar over het algemeen, zijn de zorgen die er twee jaar geleden waren er nog steeds? “Die blijven. Ook bij ondernemers en bezoekers zien we natuurlijk zorgen over wat de economie gaat doen. Er is een hoop onzekerheid, met personeelskrapte, inflatie en stijgende energieprijzen. Maar ik heb wel vertrouwen in de samenwerking die we hebben opgetuigd met de gemeente Utrecht en de vastgoedeigenaren. Samen moeten we de schouders eronder zetten, en niet voor even maar voor de lange termijn.”

Ken jij de verhalen achter de Utrechtse horeca uit de 20e eeuw? Arjan den Boer en Ton van den Berg maken samen een boek over de verdwenen horeca uit deze periode en hebben daarbij jouw hulp nodig! Lees hier meer en bestel alvast een boek.