Hoe hij het 100-jarig jubileum zal vieren, weet Raymond van der Vlist nog niet precies. Maar dát het gevierd wordt, staat vast. Zijn opa en oma opende in de jaren 20 hun eerste kapsalon in Utrecht. Daarna is familie Van der Vlist altijd een kappersfamilie gebleven. Raymond en zijn vrouw Yvonne stoppen al tientallen jaren hun hele ziel en zaligheid in het hoekpand op de Croeselaan. De hoogste tijd voor DUIC om eens langs te gaan.

Tuurlijk vindt Raymond het werk als kapper leuk, maar nog leuker vindt hij “alles eromheen”. Ofwel: de mensen en hun verhalen. “Mensen die zwetend van het rennen binnenkomen, euforisch in de stoel zitten of juist huilend. Ze vragen me hulp of we bespreken levensvragen. Ik spreek iedere week wel honderd mensen. Ik weet wat er speelt.”

Het begon allemaal eind jaren 30. Toen opende de opa van Raymond voor de derde keer een kapsalon in Utrecht. Het waren roerige jaren. Ze verloren een kindje door een verkeersongeluk voor de deur en slechts een paar jaar later was het oorlog. Voor de opa en oma van Raymond bestond er geen twijfel: ze gingen in het verzet. In het pand op de Croeselaan, met daarin zowel hun kapperszaak als woonhuis, hebben uiteindelijk tien Joodse gezinnen ondergedoken.

Tekst loopt door onder afbeelding

Voor zijn opa liep de oorlog niet goed af: hij werd gearresteerd in 1943 en overleed in de gevangenis. Zijn oma zette desondanks de kapperszaak en het verzetswerk voort. Na de oorlog kreeg zij een Yad Vashem-onderscheiding: de hoogste onderscheiding die Israël aan niet-Joden toekent. Raymond zit aan de ronde tafel in zijn kapperszaak. Het is een plek vol geschiedenis en daar vertelt hij trots over. Het liefst zou hij een biografie over zijn familie laten maken.

Roken onder de droogkap

Vroeger hoorde het gedeelte op de hoek er nog niet bij: dat was een sigarenboer. Ook was de zaak een stuk kleiner. De kappersstoelen stonden bij de ramen en zijn opa en oma woonden in het achterste gedeelte. Raymond wijst naar de hoekige spiegel: “Daar zat vroeger de schoorsteen en stond de kachel van oma. Ik heb wel eens spirituele mensen als klant. Als zij toevallig op die plek zitten en die omschrijven als warm en geborgen, kan ik dat alleen maar beamen.”

Raymonds vader, Cock van der Vlist, is in het pand geboren. Ook Raymond zelf groeide boven de zaak op. Cock was 25 toen hij de kostwinner van het gezin werd. Hij ontmoette zijn vrouw Corry, die toen als kapster in Eindhoven werkte, en samen gingen ze aan de slag in op de Croeselaan.

Tekst loopt door onder afbeelding

Met zeven man personeel en twaalf droogkappen stonden de medewerkers “met de konten tegen elkaar”, vertelt Raymond lachend. Ook was het er door alle droogkappen altijd warm. Hij laat oude foto’s zien van de kapsalon uit de jaren 60 en 70. Het zijn onder andere beelden van zijn vader met een grote snor, de medewerksters in hun kappersschortjes en het retro-interieur met natuurlijk veel oranje. Verder hingen er nog olielampjes aan de muur. “En vergeet niet dat er toen nog gerookt werd, ook onder de droogkap.”

Televisiewereld

In de jaren 80 kwam ook Raymond in de zaak van zijn ouders werken. Na de militaire dienst ging hij naar de kappersschool. Hij kreeg verkering met Yvonne en ook zij liet zich omscholen tot kapper. “Tien jaar lang werkten we met zijn vieren”, zegt Raymond. “Dat ging hartstikke goed. De gemiddelde leeftijd van de klanten was destijds ongeveer 75 jaar. Doordat ik er als jonge man werkte, kwamen er al gauw jongere mensen.” Nu komt er nog maar een handjevol ouderen langs. “Dat zijn allemaal dames”, zegt Raymond. “Ze komen elke vrijdag. Ik boek ze altijd tegelijk. Dat vinden ze ook gezellig, want dan kunnen ze lekker kletsen.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Cock overleed in 1996. Ze bleven nog met zijn drieën over. In de jaren erna breidde het team wederom uit naar zeven man. In die tijd kregen ze ook het hoekpand erbij. Dat begon als kindersalon, maar veranderde uiteindelijk in de entree en de balie waar mensen terecht konden voor allerlei haarproducten. Tegenwoordig verhuurt Raymond de salon aan een zelfstandig barbier.

Via klanten belandde Raymond ook een tijdje in de televisiewereld. Zo deed hij in 2001 mee aan de realityshow De TV Kapper van de TROS en eindigde als winnaar. Ook had hij een roddelitem in het programma van Catherine Keyl. Hij vond dat hartstikke leuk, maar onder meer sommige klanten waren er minder enthousiast over. Zijn klanten en zijn familie zorgden er in ieder geval voor dat hij met beide voeten op de grond bleef staan.

‘We redden het wel’

Raymond denkt dat het ‘naar de kapper gaan’, zoals dat nog bij hem gebeurt, langzaam zal verdwijnen. “Salons als de onze zijn in Utrecht nog op een hand te tellen. We zijn een midden- en kleinbedrijf en werken als eigenaren mee. Er zijn steeds meer grote ketens, waar personeelstekort niet zo’n belangrijke rol speelt. Daar zitten bijvoorbeeld grote educatiecentra achter.”

Met zijn 60 jaar heeft hij de opkomst van het online shoppen meegemaakt, maar bijvoorbeeld ook de coronaperiode. Daarnaast merkt hij onder andere hoe de rol van social media steeds belangrijker wordt om de jongere generatie te bereiken. “Er dient zich een nieuwe maatschappij aan.” Hij ziet zichzelf dan ook niet als ondernemer, maar als overlever.

“Wij hebben geen vangnet en zijn aan onszelf overgeleverd. Ook op verzekeringen kan je niet altijd rekenen, hebben we helaas geleerd.” De afgelopen tijd proberen Raymond en Yvonne het eens uit hoe het is om een stoel in hun zaak te verhuren aan een zzp’er. Tot nu bevalt dat goed. Hij heeft vertrouwen in de toekomst. “Ik accepteer de situatie hoe die is. We gaan het wel weer redden. Dat is ons tot nu toe iedere keer weer gelukt.”