Restanten van de Utrechtse Tolsteegpoort uit de zestiende eeuw zijn gevonden bij de herinrichting van de Toolsteegbarrière. Tijdens de werkzaamheden vonden archeologen de funderingsresten van de middeleeuwse toegangspoort.
Het zijn funderingen van de stadspoort die tussen 1557 en 1559 werd gebouwd. Die funderingen maakten deel uit van de dertiende-eeuwse stadsverdediging. De Tolsteegpoort was één van de vier middeleeuwse toegangspoorten van de stad. De poorten werden na de aanleg van de Utrechtse singel gebouwd. Dat gebeurde in 1122.
Oorspronkelijk had de Tolsteegpoort twee bruggen, een dubbele poort met vierkante tufstenen torens en een waterpoort. Die maakten in de dertiende eeuw plaats voor een dubbele bakstenen poort en ronde torens.
Zestiende eeuw
Karel V moderniseerde de poort in de zestiende eeuw opnieuw. Hij verving de poort voor een dikke muur met een aarden wal. In het midden daarvan kwam een natuurstenen gevel. Toen de stadsverdediging in 1842 werd afgebroken, sloopten ze ook de Tolsteegpoort. Hiermee maakte men ruimte voor de aanleg van het Zocherpark.
Het is niet voor het eerst dat er restanten van de Tolsteegpoort worden gevonden. Tijdens verschillende werkzaamheden hebben archeologen en bouwhistorici van de gemeente Utrecht restanten van de Tolsteegpoort kunnen onderzoeken. Zo leerden ze steeds meer over de Utrechtse geschiedenis en stadsverdediging.
23 Reacties
ReagerenTip: graaf nog wat dieper en u vindt nog veel meer zaken van historische waarde. En alsdat nog niet genoeg is gewoon nog een stukkie dieper. Doen ze op Discovery ook. Daar heet het The Curse of Oak Island. Kan je hele volksstammen mee boeien! Wellicht wat voor onze Utrechtse lokale omroep. En voor wat subsidie weef je er nog wat wereldverbeterde, biodiversiteit of klimaatreddende onderzoeksdoelen bij.
HArry, uitstekend idee. Zo krijgen Utrechters nog wat meer mee van de interessante geschiedenis van Utrecht. Wel heel erg jammer, dat dat allemaal is afgebroken. Sommige steden in het buitenland zien er nog steeds middeleeuws uit, omdat er vrijwil niets is afgebroken, of omdat de oude toestand is gereconstrueerd.
Waarom zijn al die prachtige bouwwerken afgebroken
Doodzonde
Dag allemaal, geweldig, ik woon bijna mijn hele leven hier in Utrecht en ik zou nooit weg willen! Ben verknocht en verslaafd aan het stadsie Utrèg! Ik lees er veel over en heb inmiddels al aardig wat boeken over Utrecht en de historie achter de stad Utrecht. Vraag: Weet iemand nog een prachtig boek over Utreg en de stadswallen? Groet de trotse Marokkaanse Utregter Abdel
Dag Abdel ( @hamertje tik )
Hier een paar titels van Boeken:
Er is meer, maar dit is een begin:
Het verleden van Utrecht als remonstrantse stad, 1610-1618. Maurits` zwaard
Frits Broeyer
Utrechts verleden in vogelvlucht
de Bruin, Renger, René de Kam, Kaj van Vliet
Naar de middeleeuwen. Het Aartsbisschoppelijk Museum in Utrecht vanaf het begin tot 1882
Peters, E.
Historisch groen. Tuinen en parken in de stad Utrecht
(reeks nr. 28)
Wilmer, C.C.S.
‘Voor den armen alhier.’ De geschiedenis van vijf Utrechtse fundaties en hun vrijwoningen
(reeks nr. 24)
Kam, R. de
De getekende stad. Utrecht in tekeningen 1900-2000
Tolien Wilmer
Veel leesplezier
Groet Terence
Die reconstructiefoto uit 1911 is geweldig!
Weet iemand hoe ze dat in 1911 maakte? Hoe Photoshop je zonder Photoshop?
Het lijkt erop dat de maker bestaande foto’s van gebouwen over elkaar geknipt en geplakt heeft en foto’s van bomen heeft gebruikt om deze gebouwen op elkaar aan te sluiten.
Daarnaast zou het me niet verbazen als de architect van het Louis Hartlooper Complex deze reconstructiefoto ook kende. De poort door het LHC naar het achterliggende park lijkt zowel in vorm als positie geïnspireerd te zijn op de poort onder de rechter toren van de reconstructiefoto.
@Jan: ik denk dat ze de poorten in het echt hebben nagebouwd, als een soort toneeldecor, en daarna een foto hebben gemaakt.
Dit is ook gedaan ooit op de hoek van de Nachtegaalstraat, waar ze een kasteel van een pand hebben gemaakt.
@Jan
“Hoe Photoshop je zonder Photoshop?”
Fotomontage bestond al voordat Photoshop bestond.
Bij moderne Photoshop worden er digitale lagen gebruikt, terwijl bij de oude analoge fotografie gebruik werd gemaakt van verschillende foto’s die uiteindelijk een gemonteerde foto werd.
Het knippen en plakken gebeurde met analoge foto’s en de eind montage werd daarna weer vastgelegd op een foto.
Reconstructie in 1911 is in het kader van een studentenlustrum gebouwd, ik meen van karton oid.
Zie ook
https://haffmansantiek.nl/tolsteegpoort-utrecht-studentenlustrum-1911.html
https://erfgoed.utrecht.nl/fileadmin/uploads/documenten/zz-erfgoed/publicaties/2017-BrA-17-Tolsteegpoort-rapport.pdf
@ Jan
Die poort uit 1911 is een soort Efteling poort van boordkarton gemaakt ter gelegenheid van een universitair lustrum. En historisch niet erg vertrouwbaar.
@ Peet
Omdat onze (over-over)grootouders het maar lelijke oude zooi vonden. En het stond de ‘vooruitgang’ danig in de weg.
@jan Wat Inez zegt is waar. Tijdens het 275 jarige bestaan (55ste lustrum) van de universiteit in 1911 hebben ze poort tijdelijk nagebouwd. Als je hierop zoekt in het utrechs archief kun je ook foto’s uit 1911 vanaf de kant van het Ledig erf zien van deze reconstructie. (dit wist ik zelf overigens ook niet)
Graag zichtbaar laten !
Dat zouden ze ook doen bij een torenrestant+muur bij de Bemuurde Weerd WZ, niks van terechtgekomen.
Snap iets niet. Door de sloop van de Tolsteegpoort werd ruimte gemaakt voor het Zocherpark?? Dat park ligt toch ergens anders?
maak zichtbaar ! er is al zo weinig ouds te zien in Utrecht
Bewaren die oude resten. Het maakt de stad nog boeiender.
Paul, het zocherpark ligt langs hele singel.
Van 1122 tot in de 16de eeuw waren er verdedigingswerken rond de stad Utrecht. In de 17de eeuw raakten die verouderd en verloren hun militaire betekenis. Rond 1827 besloot de gemeente alles te laten slopen, daarvoor in de plaats kwamen plantsoenen in Engelse landschapsstijl rondom de stad. Naar een ontwerpt van de Haarlemse landschapsarchitect Jan David Zocher. De ontmanteling van de verdedigingswerken en de aanleg van de plantsoenen hebben 40 jaar geduurd.
Zal ooit vast mooi en bijzonder zijn geweest., helaas pindakaas onze voorouders vonden het het slopen waard…..
Nu toch echt niet meer dan vage klomp stenen.
Zand erover en wellicht kunnen we er in de toekomst wat mee.
Dat lag vandaag eind van de middag al weer helemaal dicht, helaas.
Abdel,
Jouw vraag lijkt me niet specifiek genoeg, maar mischien kun je iets van je gading vinden bij de vereniging Oud-Utrecht, zie ook https://www.oud-utrecht.nl/
Die vereniging heeft niet alleen zelf al veel gepubliceerd in hun jaarboeken en periodieken maar ook nog een bibliotheek met veel boeken over onder meer Utrecht.
‘Ontdekt’? Die resten liggen amper 40 centimeter onder een weg die de afgelopen 20 jaar al een keer of drie opnieuw is ingericht en herbestraat. Lijkt me niet dat deze resten ontdekt zijn, gemeente en stadsarcheologen weten precies wat en waar er hier iets ligt. Het is even bloot komen te liggen in verband met de werkzaamheden, dat is wat anders natuurlijk. Maar wel mooi!
@Katja de restanten van de Weerdpoort zijn toch juist wel zichtbaar? Bij de Weerdbrug?
Wat mij betreft kunnen we beter een van de stadspoorten herbouwen dan het schip van de Domkerk.